Monday 28 February 2022

න්‍යෂ්ටික මරණයේ සීතල - රුසියාව නැති ලෝකයක් අපට අවශ්‍යද - ද්මිත්‍රි කිසිල්යෙව් ගේ තර්ජනය





න්‍යෂ්ටික මරණයේ සීතල - රුසියාව නැති ලෝකයක් අපට අවශ්‍යද - ද්මිත්‍රි කිසිල්යෙව් ගේ තර්ජනය 
******************************************************
බොහෝ අය (සමහර වාමාංශිකයන්  සහ දක්ෂිණාංශික මාධ්‍ය ද ඇතුළුව ) පුටින් මෙගලොමේනියක් (megalomaniac), සයිකොටික්, ඒ කියන්නේ අතිශය බල ලෝභියෙක් , පිස්සෙක්, විකෘති කාරයෙක් යනුවෙන්  තර්ක නගති.  ඒ කියන සියල්ලෝම රුසියානු මහා ජාතිවාදය යනු කුමක්දැයි හඳුනන්නෝ නොවෙති. ලෙනින් විසින් 1916-17 වසර වල  තීරණාත්මක එරෙහිවුයේ එයටය. ලෙනින් රුසියානු අධිරාජ්‍යය ට අයත් ෆින්ලන්තය, පෝලන්තය ආදියට නිදහස හා ස්වයං නිර්ණන අයිතිය ප්‍රධානය  කලේද එලෙසය. යුක්රේනයට ද එලෙසම ස්වයං නිර්ණය අයිතිය  ප්‍රධානය කිරීමට සුදානම් වූ නමුත්  සුදු හමුදා යුක්‍රේනයේ සිට පහර දීමට පටන් ගත් බැවින් එය යටත් කර ගැනීමට යුධ හමුදා යැවීය.  

කෙසේ වුවද ලෙනින් පූටින් ට සම්පුර්ණයෙන්ම විරුද්ධ හා ස්ටාලින් ට සහය දක්වන්නෙක් වන්නේද මේ නිසාය. පුටීන්  කිවේ ලෙනින් රුසියානු මව ගේ යට කාල බෝම්බයක් තැබූ බවයි. පූටින් සමාජවාදියෙකු නොවේ.

 ඒ එසේ වුවද මා දිගින් දිගටම ලියන්නේ නේටෝ සංවිධානය රුසියාව වට කිරීම තුල තම ජනතාවට ඉදිරිපත් කිරීමට පුටින් ට සාධාරණ හේතුවක් තිබු බවයි.  ඓතිහාසික වශයෙන්මේ ගත් කලද ඔවුන්ගේ රටට ආක්‍රමණ ආ පැති  රුසියානුවෝ හොඳින් දනිති. ඒ  නිසා මේ අවස්ථාවේ යුක්රේනයේ සෙලෙන්ස්කි යථාර්තය  පිළිගෙන නේටෝ සංවිධානයෙන් ඉවත් වන බවට සහතිකයක් දිය යුතු බව මගේ අදහසයි. පුටීන් සිය හමුදා ඉවත් කරගෙන ආක්‍රමණයෙන් සිදුවූ හානි වලට වන්දි ගෙවිය යුතුය. එසේම යුක්‍රේනයේ අන්තර්ජාතික සාම සාධක හමුදාවක් බලවත් ආයුධ සහිතව රඳවා තැබිය යුතුය.  නේටෝව නමැති යුධවාදී සංවිධානයට ඇතුළු නොවන බව ප්‍රකාශ කිරීම පූටින් ට යටත් වීමක් නොවේ. ඒකාධිපතියෙකුට අවශ්‍ය අන්දමට ක්‍රියා කිරීමක් ද නොවේ.  යුක්රේනය නේටෝවට එක් නොවන බව පැවසීම  අතිශයින් නිර්භීත ක්‍රියාවකි.  ලෝකය  මේ එළඹෙන විනාශයෙන් බේරා ගැනීමකි. පුටින් නොව ඉතිහාසයට යන්නේ සෙලෙන්ස්කිය. 

යුක්රේනයට නේටෝවට එක්වීමට ස්වාධින අයිතියක් ඇතැයි කියන අය ඇමෙරිකා  එක්සත් ජනපදය සහ මා සිටින බ්‍රිතාන්‍ය ය ද පසුගිය අවුරුදු දෙකහමාර මුළුල්ලේ යුක්රේනයට  හමුදා ආධාර සැපයු බවද යුක්‍රේන හමුදා පුරුදු කල බවද එක්කෝ නොදනිති. නැත්නම් නොදන්නා සේ සිටිති.  අද රුසියානු හමුදා එරී සිටින්නේද ඒ නිසා විය යුතුය. එසේ නොමැති නම් ඔවුන්ගේ වෙනත් උපාය මාර්ගයක් තිබිය හැකිය. ඔවුන්ටද ජනාකීර්ණ ස්ථාන තැන වලට බෝම්බ දමිම්මට නොහැකිය. එවිඅට් එය යුධ අපරාධයක් වන්නේය.
එනිසා කුඩා යුක්‍රේනයට මහා බලවත් රුසියාව ඇතුළු වුවා නෙමේ. ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ මෙන් මේ යන්නේ ප්‍රොක්සි යුද්ධයකි. යුක්‍රේනය අවාසනාවට සිටින්නේ මේ මහා බලවතුන් ගේ මැදය. මගේ මධ්‍යස්ථ බවට හේතුව එයයි. මා යුරෝපා සංගමයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය  ඉවත් වීමට විරුද්ධව පෙළපාලි ගිය බ්රෙක්සිටයට විරුද්ධව චන්දය ප්‍රකාශ කළ අයෙකි. එදා එව්ගේනි ලෙබෙදෙව් ගේ ඉව්නින් ස්ටෑන්ඩඩ් පත්‍රය සහමුලින්ම බ්රෙක්සිට්වාදී හා  යුරෝපා සංගම් විරෝධී විය. එය පසුපස සිටියේ පූටින් ය. එව්ගේනි ගේ පියා බිලියන්පති ඇලෙක්සැන්ඩර් ලෙබෙදෙව් හිටපු කේජිබි සෙන්පතියෙකු මෙන්ම පූටින් ගේ හිතවතෙකි. එදා මම සහතික ලෙසම පූටින් ට විරුද්ධ වුනෙමි.  

නමුත් මේ මධ්‍යස්ථ වීම තුල මම තවමත් කියන්නේ යුක්‍රේනය නේටෝවට නොයා නිර්පාක්ෂික වී රටත් ජනතාවත් ලෝකයාත් බේරා ගත යුතු බවය. අවසනාවකට අප පත්ව ඇති තත්වය මෙයයි. පූටින් ඉවත් කළා කියා ප්‍රශ්නය  එකවරම විසඳෙන්නේ නැත. පූටින් ඉවත් කළ යුත්තේ රුසියානු ජනතාවය. ඔවුන් ඉදිරියට එනු ඇත. ඒ සඳහා මහා  රුසියානු ජාතිවාදය පරාජය කල හැකි නායකයෙක් අවශ්‍යය.

දැන් මම වෙස්ති  නිදෙලි (සතියේ විත්ති ) නමැති රුසියානු රාජ්‍ය ප්‍රවෘත්ති වැඩ සටහනේ ද්මිත්‍රි නෙව්ස්කි නමැති නිවේදකයා සහ විචාරකයා කියූ දේ පරිවර්තනය කරමි.

 පුටින් රුසියාවේ න්‍යෂ්ටික උපායමාර්ගික හමුදා දැඩි සීරුවෙන් තැබීමට නියෝග දුන්  පසු ඔහු මේ ප්‍රශ්නය ඉදිරිපත් කළේය:

 "රුසියාව එහි නොමැති නම් අපට ලෝකයක් අවශ්‍ය වන්නේ ඇයි?"

"සමස්තයක් වශයෙන් අපගේ සබ්මැරීනවලට න්‍යෂ්ටික යුධ තුඩු  පන්සියයකට අධික ප්‍රමාණයක් දියත් කිරීමට හැකියාව ඇත, එම ආරම්භයෙන්ම   එක්සත් ජනපදය සහ සියලුම නේටෝ රටවල් විනාශ කිරීම සහතික කරයි," 

ඔහු පවසන  මූලධර්මය අනුව රුසියාව  නොමැති නම් එවැනි  ලෝකයක් අවශ්‍ය වන්නේ නැත.

ඔහු පැවසුවේ "රුසියාවේ න්‍යෂ්ටික අවි ප්‍රහාර කරනු  ලබන්නේ ලෝකයේ වේගවත්ම උපාය මාර්ගික බෝම්බ හෙලන යානා විසින් " බවය.

 "අපි අපේ උපාය මාර්ගික රොකට් බලකායන් ගැන කතා කිරීම අවශ්‍ය නැත. සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, ලෝකයේ බලවත්ම න්‍යෂ්ටික හැකියාව ඇත්තේ රුසියාවට. ” යි ඔහු තව දුරටත් පැවසීය.

"දැන් රුසියාවේ සමස්ත න්‍යෂ්ටික බල ත්‍රිත්වයම විශේෂ සීරුවක  තබා ඇත. පුටින් ඔවුන්ට (බටහිරට)  අනතුරු ඇඟවීය. රුසියාව බිය ගැන්වීමට උත්සාහ නොකරන්න."  

ඒ ඔහුගේ අවසන් නිවේදනයයි.
(රුසියානු බස දන්නා යහළුවෙකු ගෙන් අසන්න)



කිසිල්යෙව් මේ කියන්නේ කුමක්ද යන්න හොඳින් කල්පනා කර බලන්න. ඔවුන්ට න්‍යෂ්ටික තුඩු 6200 පමණ තිබේ. මෙම වීඩියෝවට  රුසියානුන් කොපමණ සහය දෙන්නේ දැයි බලන්න. මේ "මව්බිම නැත්නම් මරණය  " තෝරා ගන්නා  රටකි. 
සියදිවි නසා ගන්නට පමණක් නොව මරාගෙන මැරෙන්නට සැරසෙන ඒකාධිපති ජනාධිපති කෙනකු සහ ජනතාවක් සිටින  රටකි.

ඔබ තවමත් සිතන්නේ යුක්‍රේනයට නේටෝව තෝරා ගැනීමේ අයිතියට සහය දෙන්නද? නැත්නම් මේ රටවල් දෙකට සාකච්චාවලට  එළඹීමට බල කර අන්තර් ජාතික සාම සාධක හමුදාවක් යැවීමටද? 

Saturday 26 February 2022

ලංකාවේ චීන මිසයිල පිහිටෙව්වොත් ඔබ ගන්නේ කොයි පැත්තද?

ලංකාවේ චීන මිසයිල පිහිටෙව්වොත් ඔබ ගන්නේ කොයි පැත්තද? 



මේක මේ ඊයේ සිදුවුණු අගෝරා සාකච්චාවේදී මම අහපු ප්‍රශ්නයක්..( මේ ටිකක්  වැඩියෙන් පැහැදිලි කරලා ලියන්නේ)  හදිසියේම ලංකාවේ තියෙන ආර්ථික ප්‍රශ්න වලින් මිදෙන්න විශාල ඩොලර් ප්‍රමාණයක්  අරගෙන  ගෝඨාභය ජනාධිපති චීනයේ මිසයිල ලංකාවේ ස්ථාපිත කරන්න අවසර දෙනවා.ලංකාවේ මිනිස්සු වැඩි  හරියක් මේකට කැමති වෙනවා රට හොම්බෙන් යන නිසා. ඩොලර් සංචිතයට කෙළවෙලා. දුෂණය වැඩියි. බස් මග නතර වෙලා ඩිසල් නැතිව. කෑම ගණන් වැඩි වෙනවා දිගටම. ආර්ථිකයට කෙළවෙලා. අවට රටවල් ඔක්කොම මීට වඩා දියුණුයි. 

මිනිසුන්ගේ පැත්තෙන් ටිකක් හරි. මේ අවස්ථාවේදී ඩොලර් ඕනේ. 

 චීනය කියනව සල්ලි දෙන්න නම්  තව කොන්දේසියක් තමයි චීනය මුලිකත්වයෙන් පිහිටුවා ඇති යුධවාදී සංවිධානයක්  වන චැටෝ හි සාමාජිකත්වය ගත  යුතුයි  කියල.

නමුත් ඉන්දියාව කියනව උඹලා මේකට  ඉඩ දුන්නොත්  අපි ආක්‍රමණය කරනවා. අපි රට දෙකඩ කරනවා හෝ තුනකට කඩනවා කියල.

එහෙම කියල ඉන්දියාව  ශ්‍රී ලංකාව ආක්‍රමණය කරල උතුර නැගෙනහිර පළාත් දෙක වෙන් කරනවා. කොළඹට ගහල අල්ල ගෙන ඉන්දීය හිතවාදී රජයක් පිහිටුවනවා. 

ඔබ:
පළමුවන කොටස:

1. ඉන්දියාව ශ්‍රී  ලංකාවේ ස්වාධිනත්වය  උල්ලංඝනය කළා කියල තවත් චීන යුධ ආධාර ඉල්ලනවද? චීනයට හිතැති රටවලින් ආයුධ ගන්නවද?

2.  ඉන්දියාව සහ චීනය සමග සාකච්චාවලට  ගිහින් චීන මිසයිල පිහිටුවීම තවකාලිකව නතර කරගෙන ඩොලර් සොයා ගැනීමට වෙනත් මංපෙත් හොයනවද ?


දෙවන කොටස:

1. ඔබ මේ ගැන ආවේගී ව පත්තර වල ෆේස්බුක් වල ගැටෙමින් ඉන්දීය ආක්‍රමනිකයට විරුද්ධව වැලපෙනවා ද  ?

2.එහෙම නැත්නම්  ඔබ භූ දේශපාලන තත්වය , ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය, චීන සහ ඉන්දීය  සබඳතා  මෙන්ම  ආදී කාලින  චීන සහ ඉන්දීය ආක්‍රමණ ගැන මතක් කර ගනිමින් තත්වය විශලේෂණය කර ගන්නවද ?

 
කොටස් දෙකට වෙනම පිළිතුරු සපයන්න. 

- අජිත් 

ප.ලි.
ඔබ මෙහිදී මතක් කර ගත යුතු වැදගත් කරුණු දෙකක් තිබේ.
1987 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ජේ ආර් ගේ සහයට ඇමෙරිකාව නොපැමිණි බවත් (පරිප්පු සිද්ධිය) , ගරිල්ලා නායක ප්‍රභාකරන් මියගියේ ඉන්දියාවේ සහයෙන් බවත්. (උණ්ඩය ලංකාවේ වුවද ඉන්දියාව නිහඬව ලංකා රජය පැත්තේ  නොසිටියා නම් එක්සත් ජනපදය හා කැනඩාව  ගරිල්ලා නායකයා මුහුදින් බේරා  ගැනීමට සැලසුම් කර තිබුණි.)

පරණ ලිපි:


Thursday 24 February 2022

රුසියානු ඉතිහාසය සහ යුක්රේනියානු පෙකනිවැල

 

රුසියාවේ එලිසබෙත් (රුසියාව පාලනය කළ බලගතුම නායකයන්ගෙන් කෙනෙකි)



රුසියානු සහ යුක්රේන ඉතිහාසය දෙස බලන විට එක් දෙයක් පැහැදිලිය. ජාතීන් දෙකම උපත ලැබුවේ ඔවුන්ගේ කීවන් මව ගෙනි. ජාතීන් දෙකම ආරම්භ වූයේ කියෙව් නගරයෙනි.

ක්‍රිපූ 2000 - සංචාරක ගෝත්‍රිකයන් (කුර්ගන්වරු ) - ස්කයිතියන් ලෙසින් හඳුන්වනු ලැබු මොවුහු  රුසියාවේ, ලෝකඩ යුගයේ සංස්කෘතීය ගොඩ නැගුහ.  සංචාරක ගෝත්‍රිකයන් විසින් ඔවුන් යටපත් කරන ලදී.

ක්‍රිව 0650 - ස්ලාව් ජාතිකයන් (බොහෝ ගෝත්‍ර)

ක්‍රිව 800 - ස්කැන්ඩිනෙවියාවේ සිට පැමිණි වයිකින්ග් වරු දොන්  නදිය, ද්නීපර් හා වොල්ගා නදී හරහා රුසියාව අභ්‍යන්තරයටම ගොස් පදිංචි වූහ. මොවුන් වරන්ගියන් වරු ලෙසද හඳුන්වනු ලැබේ. 

ක්‍රිව 0862  –  නැගෙනහිර ස්ලාව් වරුන් විසින් වරන්ගියානු යුධ නායක රූරික් ට තමන්ගේ නායකයා වන ලෙස ආරාධනය කළහ. රුරිල් කුමරු  නොවොගොරොඩ් නගරය මුල් කරගෙන තමන්ගේ රාජධානිය ගොඩ නැගුවේය. රුරිකිඩ්ස් නමින් හඳුන්වන මොවුහු කීව් ප්‍රදේශය, නොවොගොර්ඩ් ඇතුළු ප්‍රදේශ වසර 700 පාලනය කල අතර තමන්ව හඳුන්වා ගත්තේ රුස් යන නමිනි. තමන් ජීවත්වූ ප්‍රදේශය රුසියාව නමින් හඳුන්වා  ගත්හ.

වැදගත් කොටස - රූරික්ගේ අනුප්‍රාප්තික ඔලෙග් (ඔලෙග් කුමරු - 879-912) කියෙව් නගරය  අල්ලා ගත් අතර එය කීවන් රුස් නම් විශාල ප්‍රදේශයේ  අගනුවර බවට පත් කළේය.

ක්‍රි.ව 0988 - මහා ව්ලැඩිමීර් (980-1015) ඕතඩොක්ස් ක්‍රිස්තියානි ආගමට වැළඳ ගත්තේය.  (තව දුරටත් කියෙව් අගනුවර විය.) (යුක්රේනය සහ රුසියාව යන රටවල්දෙකම ක්‍රිස්තියානි ධර්මය පිළිගත්තේය)

ක්‍රිව 1040 – යාරොස්ලාව් ප්‍රඥාවන්ත (1019 – 1054) යටතේ  කීවන් රුස් රාජධානියේ  ස්වර්ණමය යුගය ඇරඹුණි. ඔහු නව ප්‍රදේශ යුදයෙන්  අත්පත් කර ගත්තේය. නීති මාලාවන්සං ග්‍රහ කිරීම සඳහා ඔහුට ගෞරවය හිමි විය. යුරෝපයේ බලවත් රාජ්‍යයන්ගෙන් එකක් බවට කීවන් රුස් පත්විය.

ක්‍රි.ව. 1054 - යරෝස්ලාව් ගේ පුතුන් අතර යුද්ධ නිසා කීවන්  රුස් රාජ්‍යයන් කිහිපයක් ලෙස බිඳී විසිරී ගියේය (සහෝදරවරු එකිනෙකා අතර සටන් කළහ).

ක්‍රි.ව. 1223 ජෙන්ගිස් ඛාන් යටතේ මොංගෝලියානු ප්‍රහාරය, කීවන් රුස් රාජධානිය  පරාජය කර, ඛාන් නැවත මොන්ගෝලියාවට පසු බැස්සේය. .

ක්‍රි.ව. 1237 - බටු ඛාන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් මොන්ගෝලියානු හමුදාව කීවන් රුස් සහ සියලුම රාජධානි  (ව්ලැඩිමීර්, රොස්තොව්, කියසාන්, කියෙව් නගර) යටත් කර ගත්තේය - නොවොගොරොඩ් විනාශ නොවී ඉතිරි වූයේ ඔවුන් මොන්ගොල් පාලනය පිළිගත් බැවිනි. .

ක්‍රිව 1242 - නොවොගොරොඩ් රජු ඇලෙක්සැන්ඩර් නෙව්ස්කි ටියුටොනික් නයිට්වරු පරාජය කළේය. 

1253 - මොන්ගෝලියානු රජු (ටටාර්) - (ගෝල්ඩන් හෝඩ් )කීවන් රුස් සහ මුළු දේශයම යටතට ගෙන  පාලනය කළේය ("ටාටාර් වියගහ" යටතේ රුසියාව යන  නමින් හඳුන්වන්නේ මේ කාලයටය. )

1283 - නෙව්ස්කිගේ පුත් ඩැනියෙල් මොස්කව්හි මහා ප්‍රදේශය  පිහිටුවන ලදී (Grand Principality of Moscow)

1313 – ටටාර්වරු උස්බෙක් ඛාන් යටතේ ඉස්ලාම්  දහම වැළඳ ගත්හ.  

1362 - ලිතුවේනියාවේ මහා ආදිපාදවරයා ටාටාර්වරුන් පරාජය කර කියෙව් ද යටත් කර ගත්තේය.

1380 කුලිකොවෝ සටනේදී මොස්කව්හි ජේෂ්ඨ  කුමරු දිමිත්‍රි ඩොන්ස්කෝයි ද ටාටාර්වරුන් පරාජය කළේය.

ක්‍රි.ව. 1453 ටටාර් අධිරාජ්‍යය (ගෝල්ඩන් හෝර්ඩ්) විසුරුවා හරින ලදී. එය සහ කොන්ස්ටන්ටිනෝපල් (බයිසන්ටයින් අධිරාජ්‍යය) තුර්කි ඔටෝමන් අධිරාජ්‍යයට යටත් විය.

ක්‍රි.ව. 1478 - මොස්කව්හි ජේෂ්ඨ කුමරු  නොවොගොරොඩ් නගරය තමන්ට ඈඳා ගත්තේය - පළමු රුසියානු රාජ්‍යය නිර්මාණය කරන ලදී.  ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1480 දී II වන අයිවන් ටාටාර්වරුන්ව නැවත  වරක් පරාජය කළේය.

1547 - රුසියාවේ පළමු සාර් රජු බිහි විය.- අයිවන් IV  (අයිවන් ද බිහිසුණු) 1533-1584 නමින් හැඳින්වුණේ ඔහුය.  පෝලන්ත-ලිතුවේනියානු අධිරාජ්‍යය විසින් ඔහු පරාජය කරන ලද අතර කියෙව් නගරය  එම පෝලන්ත ලිතුවේනියානු පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයට යටත් විය. (ලිවෝනියානු යුද්ධය)

වැදගත් - 1572  - ක්රිමියානු ඛාන් වරු  (මුස්ලිම්)  මොස්කව් ආක්‍රමණය කළහ. නමුත් ඊට පසු  අවුරුද්දේ රුසියානුවන් ඔවුන්ව පරාජය කළහ.  කොසැක් වරු මුල් වරට ස්ටෙප්ස්  තණ බිමේ පදිංචි විය.

1582 – කොසක් නායකයෙකු හා කොසක් වරු සමග රුසියානු හමුදා සයිබීරියාවේ ටටාර්වරුන්ව  පරාජය කරන ලදී. 

1598 - පළමු ෆියෝදොරෝව්  1 රජුගේ   මරණය, රුරික් රාජවංශයේ අවසානය සටහන් විය. බොරිස්  ගොදුනොව් නමැති රාජ්‍ය සේවකයා  සාර් බවට පත් විය.

1608 - 1613 ක්‍රි.ව- කිසිදු  තනි  පාලකයෙක් නොසිටිය  රුසියාව අරාජික තත්වයකට පත්විය. පෝලන්තය  මොස්කව් ද , ස්වීඩනය -නොවොගොරොඩ්ද යටත් කරගෙන සිටියහ.  පොෂාර්ස්කි කුමරු සහ කුස්මා 1612 නොවැම්බර් 4 වන දින පෝලන්ත ජාතිකයින් මොස්කව් වලින් නෙරපා හරින ලදී - රුසියානු එක්සත් දිනය ලෙස හඳුන්වන්නේද  සෝවියට් දේශයේ හමුදා දිනය ලෙස හැඳින්වූයේද  මේ දිනයයි. 

1613 - මිහායිල් රොමොනොව් - පළමු සාර් රොමොනොව් සිංහාසනයට පැමිණියේය. ඔහුගේ පුත් සාර් ඇලෙක්සි නව නීති සංග්‍රහයක්ක්‍ රියාත්මක  කළේය.

1649 - රුසියානු ගොවීන් (ඔවුන්ගෙන් 80% ක් පමණ ) ප්‍රවේණි  දාසයන් බවට පත් විය (වහලුන් වැනිවූ ඔවුන්ට  සංචාරය කිරීමට හෝ ස්වාමියෙකු තෝරා ගැනීමට නිදහසක්  තිබුනේ නැත, ඔවුන් ඉඩම් හිමියන්ට සහ ස්වාමිවරුන්ට අයිති වස්තූන් විය)

 1654 - වැදගත් - යුක්රේනියානු සපොරිෂියන් කොසැක් වරු  පෝලන්ත ලිතුවේනියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයට එරෙහිව කැරලි ගසා රුසියානු සාර් ඇලෙක්සි ඔවුන්ගේ අධිපතියා ලෙස පිළිගෙන  ඔහුගෙන් හමුදා සහාය ඉල්ලා සිටියේය.

1667 - රුසියාව සාර් ඇලෙක්සි යටතේ පෝලන්ත ලිතුවේනියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය සමඟ වසර 13 ක් සටන් කළේය. රුසියාව ජයග්‍රහණය කළ අතර  ස්මොලෙන්ස්ක් සහ නැගෙනහිර යුක්රේනය ඈඳා ගත්තේය. (දැන් දොන්බාස් නමින් හඳුන්වන පෙදෙස )

1686 - රුසියාව ඔටෝමන් අධිරාජ්‍යයට එරෙහි ශුද්ධ යුද්ධයට  එංගලන්තය සහ ප්‍රංශය සමඟ එක් විය

1688 - සොෆියා රැජින යටතේ - රුසියාව චීනය සමඟ පළමු ගිවිසුම අත්සන් කළේය


Peter the Great

1689 - පළමුවැනි පීටර් , පාලකයා බවට පත්විය.

1700 - තුර්කියට එරෙහිව  එරෙහි යුද්ධය කළු මුහුදේදී ජයග්‍රහණය කරන ලදී. ක්‍රිමියාව රුසියාවට බද්ධ විය.  කළු මුහුදේ සහ අසෝව් මුහුදේ වරායන්  රුසියාවට අයත් විය. (ඔවුන්ට තිබුණේ අර්හන්ගල්ස්ක්  පමණි) - ක්‍රිමියාව අයත් වුනේ කොන්ස්තන්තිනෝපල් ගිවිසුමෙනි.

1712 - රුසියාව , පෝලන්තය, ලිතුවේනියාව සහ ඩෙන්මාර්කය සමග එකතුව එවකට බලවත් රාජ්‍යයක් වූ ස්වීඩනයට එරෙහිව සටන් කළේය. පොල්තාවා යුද්ධයේ දී ස්වීඩන් වරුන් අන්ත පරාජයකට ලක්විය. ශාන්ත පිටස්බර්ග් නගරය ගොඩ නගන ලදී.  

1721 - මහා උතුරු යුද්ධය ස්වීඩනයේ පරාජයත් සමඟ අවසන් විය. ස්වීඩනයේ වියදමින් රුසියාව බෝල්ටික් රාජ්යයන් තමන් නතු කර ගත්තේය. පළමුවන පීතර සාර්   මහා පීටර් අධිරාජ්‍යයා බවට පත්විය.

1759 - රුසියාවේ එලිසබෙත් රැජිනගේ හමුදාව ප්‍රෂියානු රජු මහා ෆෙඩ්‍රික්ගේ හමුදාව පරාජය කළේය.

1762 - තුන්වන පීටර් සාර් ජුගේ  බිරිඳ වන  ජර්මානු කුමරියක් වූ  කැතරින් රුසියාවේ අධිරාජිනිය බවට පත්විය. - කැතරින් II - යටතේ රුසියාව ඔටෝමාන් අධිරාජ්‍යය (1768-74) පරාජය කරන ලදී, පෝලන්ත ලිතුවේනියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය බිඳ වැටුණු අතර රුසියාව 1918 දක්වා පෝලන්තය යටත්  කර ගත්තේය. පෝලන්තය නිදහස ලැබුවේ ලෙනින් යටතේ සෝවියට් සමුහාණ්ඩුවෙනි.

1809 - සාර් ඇලෙක්සැන්ඩර් 1 ස්වීඩනය සහ ෆින්ලන්තය ආක්‍රමණය කළ අතර පසුව ෆින්ලන්තය රුසියානු අධිරාජ්‍යය යටතේ ස්වාධීන ආදිපාද රජයක් විය.

1812 - නැපෝලියන් රුසියාවට පැරදුනු අතර , පසුව බ්‍රිතාන්‍යය සහ පෘසියාව සමඟ පැරීසිය දක්වා ගිය හමුදා නැපෝලියන් අල්ල පිටුවහල් කරන ලදී . ඇලෙක්සැන්ඩර් ඉ පෝලන්තයේ රජු බවට පත් විය.

1815 - රුසියාව ජෝර්ජියාව, චෙචේනියාව, දාගෙස්තානය, ආර්මේනියාව සහ  අසර්බයිජානය ආක්‍රමණය කර අත්පත් කර ගත්තේය.

1828 පර්සියාව (දැන් ඉරානය) රුසියාව සමඟ යුද්ධයෙන් පරාජය වූ අතර රුසියාවට විශාල භූමි ප්‍රමාණයක් හිමි විය. රුසියාව,  ග්‍රීසිය තුර්කි  ඔටෝමන්වරුන්ගෙන් මුදා ගත්තේය.

1854 - රුසියාව කළු මුහුදේදී තුර්කි නාවික හමුදා  පරාජය කරන ලදී, බ්‍රිතාන්‍යය සහ ප්‍රංශය රුසියාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. (ක්‍රිමියානු යුද්ධය) - සෙවස්ටොපෝල් වරාය අහිමි වීමෙන් පසු රුසියාවේ ව්‍යාප්ත වීම නතර විය.

1861 - රුසියාව ප්‍රවේණි දාස ක්‍රමය අහෝසි කිරීම (වහල්භාවය)

1865 - රුසියාව මධ්‍යම ආසියාවේ නව භූමි ප්‍රදේශයන්  අත්පත් කර ගත්තේය - තජිකිස්තානය, කිර්ගිස්තානය, උස්බෙකිස්තානය සහ තුර්ක්මෙනිස්තානය ඒවාය. රුසියාව,  ඇලස්කාව ඇමරිකාවට 99 අවුරුදු ගිවිසුමකට විකුණන ලදී  (1867)

1877 - රුසියාව සහ බල්ගේරියාව නැවතත් තුර්කිය සමඟ සටන් කළහ. නමුත් ජාත්‍යන්තර පීඩනය යටතේ රුමේනියාව, බල්ගේරියාව සහ  මොන්ටිනිග්‍රෝ ඇතුළු රටවල් රැසකට රුසියානු අධිරාජ්‍යය විසින් නිදහස ලබා දුනි.


Lenin

1917 - යුක්රේනය රුසියානු අධිරාජ්‍යයෙන් වෙන්වුනු අතර 1918 දී අර්ධ ස්වාධින ලෙස ජර්මන් පාලනයට යටත් විය. ජර්මනියේ කයිසර් බලයෙන් පහවුණු අවස්ථාවේ යුක්රේනය වසර භාගයක්  පමණ නිදහස් රටක් විය. නිදහස් යුක්රේනය බෝල්ෂෙවික් වරුන් විසින් යටත් කරගත්තේ 1918 අවසන් භාගයේය. -(මැක්සිම් කුස්මින්)


1917 - පළමු ලෝක යුද්ධයේ පරාජයන් සමඟ පෙබරවාරි විප්ලවය සාර්ගේ පාලනය අවසන් කළේය. රුසියාව සමාජවාදී  ජනරජයක් විය. ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී බොල්ෂෙවික්වරු ව්ලැඩිමීර් ලෙනින් යටතේ බලය ලබා ගත්තේ ලියොන් ට්‍රොට්ස්කිගේ නායකත්වයෙන් දියත් කල  කුමන්ත්‍රණයෙන් පසුවය. බොල්ෂෙවික්වරුන් යටතේ සෝවියට් දේශයේ ජනරජ 15 ක් නිර්මාණය විය. යුක්රේන සෝවියට් සමාජවාදී ජනරජය එහි අගනුවර කියෙව් ලෙස  නිර්මාණය කරන ලදී. යුක්රේනය සෝවියට් සංගමය තුළ අඩු බලතල සහිත ස්වාධින  රටක් සහ සමාජවාදී ජනරජයක් බවට පත් විය.

1954 - පෙබරවාරි 19 - සෝවියට් නායක නිකිටා කෘෂෙව් යටතේසෝවියට් සංගමයේ  උත්තරීතර  ප්‍රෙසිඩියම විසින් ක්‍රිමියානු කලාපය රුසියානු සෝවියට් සමාජවාදී සමුහාණ්ඩුවෙන්  යුක්රේන සෝවියට් සමාජවාදී ජනරජයට මාරු කිරීමේ නියෝගයක් සම්මත කරන ලදී.

  

ව්ලැඩිමීර් පුටින් සාර් රජු ලෙස 


2014 (පෙබරවාරි 23-24) - සාර් පුටින් 1 (හෝ ජනාධිපති පුටින්) යටතේ රුසියානු සමූහාණ්ඩුව ක්‍රිමියානු අර්ධද්වීපය ස්වාධීන යුක්රේනයෙන් ඈඳා ගන්නා ලදී.

2022 (පෙබරවාරි 23-24) - සාර් පුටින් 1 ගේ නියෝගය යටතේ, 1667 දී පළමුවරට  රුසියානු අධිරාජ්‍යයට අයත්වූ නැගෙනහිර යුක්රේනයේ ජනරජ දෙකක ස්වාධීනත්වය රුසියාව විසින් පිළිගන්නා ලදී.
 ඒවා රැක ගැනීමට යයි පවසා රුසියාව විසින් ස්වාධින යුක්‍රේනය ආක්‍රමණය කරන ලද්දේ 2022 පෙබරවාරි 24 වැනිදාය.

- අජිත් ධර්මකීර්ති 


Saturday 12 February 2022

සීතලේ උණුසුම්ම දවස


සීතලේ උණුසුම්ම දවස 
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
නවම් මස හිම වලින් පිරිල    
යුරෝපයේ තවමත් 
ලන්ඩනයට දැන් හිම 
වැටෙන්නම නැහැ 
ගෝලීය ප්‍රශ්නයක් ලු 

ඒ දවස් වල ඔබත් එක්ක 
හිම පිරුණු  වීදියේ 
අතිනත අල්ලා ගෙන 
චෙක් කෙල්ලගේ කඩෙන් 
කෝපි කෝප්පයක් බිලා 
දිග ප්‍රංශ පාන් ගෙඩියක් 
අරන් චීස් කෑලි මැදට 
දාල කන ගමන් 
රූපවාහිනියේ යන එම්ටීවී 
සින්දු අහගෙන හිටිය මතකයි 
ඔයා ඊට පස්සේ නාට්‍යයක් 
බලනවමයි 

ඊට පස්සේ හිමින් 
පොතකුත්  අරගෙන 
සීතලත් එක්ක ගුලි ගැහෙන 
විට සයනයේ 
මමත් හෙමිහිට එතැනම 
ඇලවෙනවා 
ඔයා කියනව පොත ගැන 

තවත් පෙබරවාරි දාහතරක් 
ඒවගේ උණුසුම් දවසක් 
ඇයි මේ සීත කාලේ 
ඔයා ඇහුව මතකයි 
මට තුරුළු වෙමින් 

මම දැනගෙන හිටියෙ නැහැ 
ඒකට උත්තරේ 
අපි දෙන්නම වයසට ගියේ එකට 
ඒත් ඔයාට යන්න වුනා 
මට කලින් 

ළමයි  වට කරගෙන
මුණුපුරු මිණිපිරියෝ 
වට කරගෙන 
ඔයා හිටියේ සතුටින් 

මම අම්මයි තාත්තයි
හමුවෙනවා 
ඔයා බය වෙන්න එපා 
ඔයා හිනා වේගනම 
ඒ ගමන ගියා 

මට දැන් උත්තරේ 
තියනව 
ඔයා අහපු ප්‍රශ්නෙට 
සීතල දැනෙනකොට 
උණුසුම්ම දවසක්  වුනේ 
දාහතර 

-අජිත් ධර්ම 
 ලංඩන්  කිවිවර අනුර හෑගොඩ සංස්කරණය කරන "ලන්ඩන් කවි " පෙබරවාරි කලාපයේ පළ වුවකි. 


Sunday 6 February 2022

රුසියානු යුක්‍රේන ප්‍රශ්නයේ තවත් පැතිකඩක්

රුසියාව වට කර ඇති ආකාරය
රුසියාව වට කර ඇති සැබෑ ආකාරය 

රුසියානු යුක්‍රේන ප්‍රශ්නයට මූලික හේතුව ඇත්තේ කොතනද? බොහෝ සමාජවාදීන් බොහෝවිට මා සමග එකඟ නොවෙනු ඇත.  වත්මන් යුක්රේන අර්බුදයේ මුලික හේතුව වන්නේ ජෝසෆ් ස්ටාලින් සහ ඔහු විසින් බලහත්කාරයෙන් සාමූහික ගොවිපලවල් නිර්මානය කිරීම බව මගේ අදහසයි. මෙය සිදුවුනේ හතළිස් ගණන් වල දෙවන ලෝක යුද්ධයට පෙරය. මේ නිසා යුක්රේනියානුවන් මිලියන ගණනක් මිය ගියහ. අනුප්‍රාප්තික සෝවියට් රජයන් හෝ රුසියානු නායකයන් ඒ පිළිබඳව තම සහෝදර වැසියන් ගෙන් සමාව නොගත්හ. ජනාධිපති පුටින් අවම වශයෙන් ඒ පිළිබඳව සමාව ගත යුතු අතර එහි හොඳ ප්‍රතිඵලය ඔහුටම පසුව දැනෙනු ඇත.

එසේම නාසීන්ට එරෙහිව සටන් කිරීමට යුක්රේනියානුවන් මිලියන 4.5 කට වැඩි පිරිසක් රතු හමුදාවට එක් වූහ. යුක්රේනියානුවන් මිලියන හතරක් (යුදෙව් යුක්රේනියානුවන් ඇතුළුව) ආක්‍රමණික නාසි හමුදාවට එරෙහිව දේශප්‍රේමී ගරිල්ලා භටයන් ලෙස සටන් කළහ. නාසීන් සමඟ එකතුව සටන් කළේ යුක්රේනියානුවන් සුළු පිරිසක් පමණි. මේ යුක්රේනියන් සුළු පිරිස මෙහෙය වූයේ යරොස්ලව් බන්දේරා නමැති ජාතිවාදී නායකයෙකි. ඔවුන් ඉතා දරුණු වූ අතර යුදෙව් යුක්‍රේන වැසියන් බොහොමයක් ජර්මන් නාසීන් සමග එක්ව ඝාතනය කළහ. මේ කොටස පමණක් ගරු කොටගෙන ජනාධිපති පුටින් විසින් කරන යුක්රේනියානුවන් නාසීන් සමග එකතුවීමේ චෝදනාව එතරම් හරයක් ඇති එකක් නොවේ. කිසියම් ප්‍රමාණයක් අතිශය ජාතිවාදීන් බව සැබෑය. ඒ ඕනෑම රටක ඇති තත්වයයි. ශ්‍රී ලංකාවේ කියා වුවද වෙනසක් නැත.

යුක්‍රේනියානු ප්‍රශ්නයේ ඊලඟ හේතුව සෝවියට් දේශයේ බිඳ වැටීම දක්වා දිව යයි. මිහයිල් ගොර්බචොව් ට සහ පසුව බොරිස් යෙල්ට්සින් ට ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය, බ්‍රිතාන්‍යය, ප්‍රංශය සහ නේටෝ සංවිධානය පොරොන්දු වූයේ සිතල යුද්ධය අවසාන බැවින් නේටෝව පරණ සෝවියට් සංගමයේ රටවල් එයට ඈඳා නොගන්න බවයි. එසේම සෝවියට් සංගමයේ පරණ සමුහාණ්ඩු වල මිසයිල හෝ අවි ආයුධ පද්ධති ද ස්ථාපිත නොකරන බවයි. නමුත් එම පොරොන්දුව බිඳ දමමින් යෙල්ට්සින්ගේ පාලන සමයේදීම පෝලන්තය, හංගේරියාව, චෙක් හා ස්ලෝවක් රාජ්‍යයන්, ලිත්වා , ලිතුවේනියා හා එස්තෝනියා යන බෝල්කන් රාජ්‍යයන් ද නෙටෝවට එකතුවුණි. අනිත් රටවල් කෙසේ වෙතත් තමන්ගේ දේශ සීමාවේ තිබෙන බෝල්කන් රටවල විශ්ෂයෙන් ලිතුවේනියාවේ ආයුධ සවි කිරීම හා ඇමෙරිකානු , බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා ගොඩ බැසීම රුසියාව ඉවසුවේ නැත. නමුත් ඒවන විටත් රුසියානු වළහා ආර්ථික වශයෙන් ඇද වැටී සිටි අතර රුසියාවෙන් ඉවත් වීමට සටන් කරන චෙචේනියාවේ කුඩා හමුදාවට ද කලක් ශක්තිමත් රුසියානු හමුදාව පරාජය විය. ශීතල යුද්ධය අවසන්ව තිබුණි.

යෙල්ට්සින් විසින් පිටස්බර්ග් නගරයේ හා එම ප්‍රදේශයේ ප්‍රබල නගරාධිපති/ආණ්ඩුකාර අනතොලි සබ්චාක් ගේ දෙවනියා වූ ව්ලදිමීර් පූටින් මොස්කව් ගෙනවිත් අගමැති පදවියක් භාර දුන්නේ මේ අතරය. හමුදාව ප්‍රති සංවිධානය කළ පුටින් පළමුවෙන්ම ජනප්‍රිය වූයේ චෙචේනියා ගරිල්ලන්ට පහරදී එහි ග්‍රොස්නි අගනුවර යටත් කර ගැනීමෙනි. පූටින් පරණ කේජිබි නිලධාරියෙකු බව යෙල්ට්සින් දැන නොසිටින්නට හේතුවක් නැත. පූටින් ගේ පැමිණීමෙන් රුසියාවේ තත්වය බොහෝ වෙනස් වූ බවත් මිලිටරි බලය හා ධනය අතිනුත් රුසියාව සශ්‍රික වුනු බව ඔහුගේ සතුරන් ද පිලි ගන්නා කරුණකි. බටහිර රටවල් සම්බාධක පැන වුවද රුසියාව ආහාරපාන ඇතුළු බොහෝ දේවල් වලින් ස්වයං පෝෂිත අපි 2016 දී ගිය චාරිකාවේදී හොඳින් දුටුවෙමු. රුසියාවේ දැනට අති මහත් රන් සංචිතයක් හා ඩොලර් සංචිතයක් තිබේ. (ඩොලර් බිලියන් 600 පමණ)

ක්‍රිමියාව ගැන කුමක් කිව හැකිද? මට මෙතැනදී ඇත්තේද වෙනස් මතයකි. ක්‍රිමියාව වසර 300 ක් පමණ රුසියානු අධිරාජ්‍යයට අයත් වූ බව අපි දනිමු. ඔවුන් 1774 දී පමණ තුර්කි ඔටෝමාන් අධිරාජ්‍යයෙන් ක්‍රිමියාව අත්පත් කර ගත්හ. ඊට පෙර එය මොංගෝලියානුවන් විසින් අත්පත් කරගෙන තිබුණි. ඊටත් පෙර එය කීවන් රුස්ට අයත් වූ අතර ඊට බොහෝ පෙර කලෙක රෝම අධිරාජ්‍යයට අයත් විය. (කීවන් රුස් යනු උක්රයිනයේ කීව් අග නගරය සහිත පළාතේ තිබූ මුල්ම රාජධානියයි. බෙලෝ රුසියාව හෙවත් සුදු රුසියාව ව, මහා රුසියාව සහ උක්රයින රාජධානි ආරම්භ වූයේ මෙහිය. මේ නිසා මේ රටවල් තුන පැවැතියේ සහෝදරයන් තිදෙනෙක් පරිද්දෙනි.) ඉන්පසු 1921 දී ක්‍රිමියාව, ක්‍රිමියානු සෝවියට් සමාජවාදී ජනරජය බවට පත් විය. පසුව එය රුසියානු සෝවියට් සමූහාණ්ඩුව යටතේ පමණක් පළාතක් බවට පත් විය. කියුබාව නිසා ඇමරිකාව සමඟ යුද්ධයක් ආරම්භ කළ හිටපු සෝවියට් ජනාධිපති නිකිටා කෘෂෙව් ඔබට මතකද? ඔහුගේ ජිවිතයේ මුල් කාලයේ වැඩි කාලයක් යුක්රේනයේ සේවය කළ කෘෂෙව්, යුක්රේන සෝවියට් සමාජවාදී ජනරජයට තරමක් නීති විරෝධී ලෙස ක්‍රිමියානු පළාත ලබා දුන්නේය. වසර කිහිපයකට පෙර රුසියාව එය නැවත ඈඳා ගත්තේ ජනාධිපති පුටින්ගේ අණ යටතේ ය.

රුසියාව ක්‍රිමියාව නැවත ඈඳා ගත්තේ ඇයි? පළමුවෙනි හේතුව රුසියානු හිතැති ජනාධිපති යනුකොවිච් කුමන්ත්‍රණකාරී ලෙස බලයෙන් පහ කිරීමය. ඔහු මයිඩන් විප්ලවයට පෙර උක්රයිනයේ අවසාන චන්දය දිනුවේ සාධාරණ ලෙසටය. ඔහු බලයෙන් පහ කල පසු පැමිණි රජය නේටෝවට සහ යුරෝපා සංගමය බැඳීමට සැරසුණි.
එහිදී ඇමෙරිකානු නාවික හමුදා යාත්‍රා කළු මුහුදේ රුසියාවට අයත් සෙවස්තොපල් වරාය දෙසට පැමිණියහ. රුසියානු නාවිකා හමුදා බලඝන පිහිටා තිබෙන මේ වරාය රුසියාවට එම පැත්තෙන් මුදු මාර්ගයකට ඇති එකම වරාය විය. රුසියානු කළු මුහුදු නාවික බලකා මුලස්ථානය මෙහි පිහිටුවා තිබෙන අතර මධ්‍යධරණී මුහුදට, අත්ලාන්තික සාගරයට හා කලු මුහුදට ඇති එකම නාවික මාර්ගයයි. මේ වරාය එක්දාස් හත්සිය ගණන්වල සිටම අයත්ව තිබුනේ රුසියාවටය. එහෙත් රුසියාව ඒ වෙනුවට උක්රයිනයට 50% අඩුවෙන් ගෑස් සහ තෙල් සැපයු අතර ඩොලර් මිලියන ගනනක් 1992 සිට වසරක් පාසා ගෙවීය. නේටෝවට ගියහොත් රුසියාවට තමන් ගොඩ නැගු මේ වරාය අහිමි වන්නේය. පූටින් ක්‍රිමියාව ඈඳා ගත්තේ එබැවිනි.

රුසියාවට බටහිර සම්බාධක වැටුනේද ඒ නිසාය.
නේටෝව ඉන්පසු තැත් කලේ ජෝර්ජියාව සහ උක්රයිනය නැවතත් බඳවා ගැනීමටය. මේ රටවල් දෙකම රුසියානු දේශ සීමාවේය. දැනට ලිතුවේනියාවෙන් පමණක් නේටෝ හමුදාවලට රුසියාවට පැමිණිය හැකි වුවත් ජෝර්ජියාව සහ උක්රයිනය නේටෝවට ගියොත් තත්වය වෙනස් වේ. උපායමාර්ගික ක්‍රීඩාවේ දක්ෂ පුටින් කලේ බටහිර රටවල් කරන්නාක් මෙන් ජෝර්ජියාවේ සුළු ජාතිකයින් වන අභ්හාසියන් වරුන්ට වෙනම ප්‍රදේශයක් හමුදාව යවා ලබා දීමය. ඔහු මේ දේම උක්රයිනය ට කලේ රුසියානු භාෂාව කතා කරන දොන්බාස් (දොන්න නදිය අසල) ප්‍රදේශය දනියෙත්ස්ක් නගරයද සමග බෙදා වෙන් කිරීමයි. රටවල් එසේ බෙදා වෙන්වී සටන් පවතීනම් නේටෝවට නොගතයුතුය කියා නීතියක් නේටෝවේ තිබේ.

මෙහිදී මට යුරෝපා සංගමය සමගද ප්‍රශ්නයක් තිබේ. ලිතුවේනියාව ඇතුළු බෝල්කන් රටවල්ද උක්රයිනය ද රුසියානු බස ඇතුළු සුළු ජාතීන්ගේ භාෂා කතා කිරීම තහනම් කළහ. පාසල් වල ඉගැන්වීමද නොහැකි විය. එම රටවල විසු රුසියානු, හංගේරියානු, රෙමේනියානු ආදී ජාතීන්ට බලවත් අසාධාරණයක් විය. ලංකාව, ඉන්දියාව ආදී රටවල භාෂා ප්‍රතිපත්ති වලට බණ දෙසන යුරෝපා සංගමය තමන්ගේ එළිපත්තේ වූ මේ දෙයට ඉඩ දුන්නේ මන්ද යන්න මට වටහා ගත නොහැකිය. මේ අසාධාරණය පූටින් ජෝර්ජියා, උක්රයින් රටවල් වලට අත දමන්නට හේතුවක් කර ගත්තේය.

අද තත්වය ඇතිවුනේ ඇයි? පසුගිය කෝවිඩ් කාලයේ අවුරුදු දෙක තුනක් ඇතුළත බ්‍රිතාන්‍යය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය පූටින් ට පාඩමක් උගන්වන්නට උක්රයිනහමුදාව ප්‍රති සංවිධානය කළහ. ආයුධද යවන ලද මුත් ඒවා හෙළි දරව් වුනේ අඩුවෙනි. ඔවුන්ගේ අදහස වුයේ බලවත් කල උක්රයින හමුදාවට වෙන්වූ ප්‍රදේශ වලට පහරදී අල්ලා ගත හැකිය යන්නය. මම මේ වැඩ පිළිවෙලේ ප්‍රශ්නයක් නුදුටුවෙමි. ශ්‍රී ලංකාවට ඒකීය වන්නට දෙමල වෙන්වූ ප්‍රදේශ වලට හමුදාව යවා බෙදුම්වාදීන් පරාජය කළ හැකිනම් උක්රයිනයටද එසේ කිරීමට බාධාවක් නැත. ප්‍රශ්නය වුනේ මේ වැඩ පිළිවෙල රහස් ඔත්තුකරුවන් මාර්ගයෙන් රුසියානු ජනාධිපති ව්ලදිමීර් පූටින් දැන ගැනීමය. ප්‍රතිපලය වුයේ පුටින් උක්රයින දේශ සීමාවට රුසියානු හමුදාව එවා ආක්‍රමණය කරන්නට සැරසීමයි. ඔහු ඉල්ලා සිටින්නේ තමන්ගේ දේශ සීමාව ඇති රටවලින් නේටෝව ඉවත්විය යුතු බවටත් අලුතින් එම සංවිධානය රුසියාව අසල රටවල් වලට සාමාජිකත්වය නොදිය යුතු බවත්ය.

මේ ඉල්ලීමේ වරදක්ද නැත. කියුබාවට 1960 දී පමණ කෘෂෙව් මිසයිල යවද්දී ඇමරිකාව එයට විරුද්ධ වුනේ තම රටට එය අනාරක්ෂිත බව කියමිනි. ඒ අදහසද සම්පූර්ණයෙන් නිවැරදිය. පූටින් ඉදිරියේදී වෙනිසියුවෙලා හා කියුබා රටවල් වලට අයුඅධ හා මිසයිල යැවීමේ අන්තරායක්ද ද පවතී.

මේ ප්‍රශ්නයේ තවත් දරුණු පැත්තක් නම් ගෑස් සහ තෙල් ය. මුලදී රුසියානු ගෑස් සහ තෙල් යුරෝපයට පැමිණියේ උක්රයිනය හරහා ඇති පයිප්ප හරහාය. ගාන අඩු කරන්නට යයි කියමින් උක්රයිනය ගෑස් පයිප්ප වහමින් යකා නැටූ නිසා රුසියාව හා ජර්මනිය නොර්ඩ් ස්ට්‍රීම් 1 නමින් නළ මාර්ගයක් සාදා යුරෝපයට ගෑස් සපයන්නට පටන් ගත්තේය. ජර්මනියට මෙයට කැමැති වුනේ එය බලවත් කාර්මික රටක් බැවිනි. ඉන්පසු ජර්මනිය හා රුසියාව නොර්ඩ් ස්ට්‍රීම් 2 නමින් නව නළ මාර්ගයක් තනන ලදී. මෙය පටන් ගතහොත් උක්රයින නළ මාර්ගය සම්පූර්ණයෙන් ම වැසේ. උක්රයිනය හා ඇමෙරික එක්සත් ජනපදය් මෙයට අකමැතිය. ජර්මනිය රුසියානු ගෑස් මත යැපීම ඇමෙරිකාව ඉවසන්නේ නැත.

යුද්ධය අවශ්‍ය පූටින් හා ඇමෙරිකාවට පමණක් නොවේ. පහුගිය අවුරුදු ගණන යටතේ නිපදවන ලද නවිනතම ආයුධ හරියටම පරික්ෂා කිරීමට හා නව යුධ නිපදවීමට මේ හැමෝටම යුද්ධයක්ද අවශ්‍යය.

යුරෝපයේ ජිවත් වන ජනතාවට ගෑස් වල මිල වැඩිවෙනු ඇත. බෝම්බ ප්‍රහාර වලට ලක්වීමට සිදුවනු ඇත. ලෝකයේ අනිත් රටවල උද්ධමන තීව්‍ර වනු ඇත. මේ නායකයන් මිට වඩා ඉවසිලිමත්ව ප්‍රශ්නය දෙස නොබැලුවහොත් සිදුවන්නේ බරපතල විනාශයකි.

අලුත්ම සිතියම වන්නේ මෙයයි. රුසියාව නැවතත් රතු රටක් බව මෙය ව්‍යංගයෙන් පෙන්වයි.


~~~~~අජිත් ධර්මකීර්ති
ප.ලි.
ප්‍රශ්නය: විහිලුවට නෙමේ අහන්නෙ, රුසියාව නේටෝ සාමාජිකත්වය ගත්තොත් මොකක් වේවිද. රුසියාවත් සෝවියට් සමූහාණ්ඩුවක් නිසා අනික් ඒවට දුන්න නම් රුසියාවට දෙන්න බැරි නෑනෙ.-ගනේෂ් 

ඔය කාරණේ ආවනේ අනූ ගණන් වල. මේකයි වුනේ. සෝවියට් දේශය තියන කාලේ දැන් ඔය උක්රයිනය කළා වගේ රුසියානුවන්ට රුසියාවත් අනිත් රටවලට රුසියානු භාෂාව ඉගෙන ගන්න බල කරලා තිබ්බේ. අනික පෝලන්තය ඔස්ට්‍රෝ හන්ගේරියන් සහ මහා රුසියානු අධිරාජ්‍යයට යට වෙලා තිබුනේ. රුසියාව අධිරාජ්‍යයක් හැටියට තමා පෝලන්ත ජාතිකයෝ සැලකුවේ. දෙවන ලෝක යුද්ධෙදි හිට්ලර් සමග පෝලන්තය ආදිය බෙදා ගනිද්දී ස්ටාලින් යටත් වුනු පෝලන්ත ඔෆිසර්ස් ලා 22000 මැරුව.  පෝලන්තය ඒකත් රුසියාව යටතට දැම්මේ. සාධාරණයි ඉතින්. අනූ ගණන්වල රුසියාව යුරෝපා සංගමයට ගැනීමේ අදහස ජර්මනිය  දැම්මහම පෝලන්තය විරුද්ධ වුනා දැඩි ලෙස. ඊට අමතරව දෙවන ලෝක යුද්ධය වෙනුවෙන් වන්දිත් ඉල්ලුව. ඊට පස්සේ හංගේරියාව, චෙක් රට ආදියත්  විරුද්ධ වුනා. මොකද සෝවියට් දේශය පනස් සහ හැට ගණන්වල ඒ රටවල් ආක්‍රමණය කළ නිසා. බෝල්කන් රටවලුත් විරුද්ධ වුනා. හැබැයි ඒ රටවල පටු අදහස් අයින් කරලා තිබ්බනම් අද මේ ප්‍රශ්නේ නැහැ. ජර්මනිය මෙතැනදී පැත්තක් ගන්නේ  නැතිව ඉන්න එකත් හේතුවක්. (ගෑස් හැරුනහම - මුලික හේතුව )

මුලාශ්‍ර  සහ මැප් ලින්ක්:

Tuesday 1 February 2022

දේශපාලන සංවාද සඳහා අළුත් බිත්තර විකුණනු ලැබේ

"දේශපාලන සංවාද සඳහා අළුත් බිත්තර විකුණනු ලැබේ" 

මේ දවස්වල බිත්තර සෑහෙන්න ජනප්‍රිය වෙලා. සෙන්පති කෙනෙක්ගේ  කාණ්ඩයක් දිසා නායක කෙනෙකුට බිත්තර ප්‍රහාරයක් එල්ල කරලාලු.  ඒකට දැන් පොලිසිත් ගිහිල්ල. දෙපැත්තක් චෝදනා කර ගන්නවා.

බටහිර රටවල නම් බිත්තර ගහන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ටෝනි බ්ලෙයාර් ටද කොහෙද ගහල හතර දෙනෙක්  ඇල්ලුවා. හිරේ දැම්මේ නම් නැහැ.

මම මේ කල්පනා  කලේ ඕක පොලිසියට යන්න තරම්  දෙයක්ද? දැන් බලන්න ඕකෙන් වෙන හොඳේ?

එක්කෙනෙකුට රුපියල් පන්දාහ ගානේ  ලැබුනලු. ඒ කියන්නේ සේනා-පති මහත්මයට  සේවකයන්ට හරියට පඩි ගෙවන්න  බැරි තරමට බංකලොත් වෙලාද ? නැත්නම් අලුත් ස්වයං රැකියාවක් හදල දීලද?

දැන් ආණ්ඩුව නැති බැරි අයටත්  දුන්නේ පන්දහනේ. ඉතින් ආණ්ඩුවට ඒක නොදී ඉන්න පුළුවන්. ඒ වෙනුවට ජනතාවට පුළුවන්,  බිත්තර ගැසීමේ ස්වයං ව්‍යාපාර අරඹන්න..

බිත්තර ගහන්න ටාගට් නම් ඉතින්  ඕන තරම් හොයා ගත්ත හැකි. දියවන්නාව පැත්තෙන් පටන් ගත්තම වෛද්‍ය සංගම්, හිටපු දේශපාලකයන්, එන්න ඉන්න අලුත් අය , ප්‍රාදේශීය සභාවල කඩලා හදන අය, බඩු හංගල පස්සේ විකුණන අය,විපක්ෂයේ ඉඳන් කකුලෙන් අදින අය?. කල්පනා කරලා බලන්න රැකියා අවස්ථා ගණන.   ටාගට් ද නැත්තේ.

මේකෙන් වෙන්නේ ඊට පස්සසේ බිත්තර ගණන් යන එක.  බිත්තර ගණන් ගියහම කාටද වාසිය ? කුකුල්ලු හදන කට්ටියට. ඒ ගොල්ලො තව ෆාම් දාන්න ගන්නවා. තව රස්සා වැඩි වෙනවා. කුකුලන්ට කන්න කෑම හදන්න වෙනවා ? එතනත් තව රස්සා ඇතිවෙනවා. බිත්තර ප්‍රවාහනය කරන්න වාහන ඕනේ වෙනවා?   දැන් වාහන ගෙන්වීම නතර කරලනේ තියෙන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ පිරිසිදු වාතය රැක ගන්න. ඒ වෙනුවට සුර්ය බලයෙන් හරි වතුරෙන් හරි යන වාහන නිපදවෙන්න ඉඩ තියනව. ඒවගේ කාර්යයකට උපදෙස් දෙන්න ඕනා කරන ඥානය "වියත් මගින්" ලබා ගන්න පුළුවන්. වාහන නිෂ්පාදන සඳහා හා කර්මාන්ත ශාලා හදල ඒ පැත්තෙන් රැකියා වැඩි වෙනවා.

අනික   බිත්තර ගණන් ගියාට කුකුල්ලු , වැඩි වෙන නිසා කුකුල් මස් වල ගණන් බහිනවා. ඒකෙන් වෙන්නේ 'ස' ට මිනිස්සු හොඳ කියන එක. 

තව පැත්තකින් බැලුවොත් බිත්තර වෙළඳාම වැඩි වෙලා වාහන විකිණීම වැඩි වෙලා, බිත්තර නිෂ්පාදකයෝ,  ඒ ඒ  ස්ථාන වල වැඩ කරන අය ගේ   වගේම රුපියල් පන්දාහට ඒ වැඩේ කරන අයගෙත් අතේ මුදල් ගැවසුනහම ඒ අය ඒවා වියදම් කරන්න ගන්නවා. ඒ කියන්නේ ඒ අයට ගන්න බඩු නිපදවන්න  වෙනවා. ඒ අය ගෙවල් හදන්න පටන් ගනී. තව වාහන ගනී. ඔන්න කියන්න එපා මම මේ කේනිසියානු ආර්ථික කතාවක් කියන්න යනවා වගේ වල්බූරු කතා.

ඔය කියන දේ අනිවාර්යයෙන්ම වෙනවා. බිත්තර නිෂ්පාදනය වැඩි වුනහම ඉන්දියාවට චීනෙට විතරක් නෙමේ  යුරෝපය ටත් යවන්න පුළුවන්.  ඩොලර් සංචිතය වැඩි වෙන්න ගන්නවා. සංචාරක ව්‍යාපාරය  ආශ්‍රිත  රැකියා වැඩිවෙන්න  ගන්නවා.

බිත්තර ගහනව බලන්න සංචාරකයෝ රටට ඇදී එන්න පුළුවන්. 
ඩොලර් සංචිතය තව වැඩි වෙන්න ගන්නවා.  රටේ රැකියා ප්‍රශ්නය විසඳෙනවා. 

සමාජවාදී ව්‍යාපාරය නැතිවෙලා බංකලොත් වෙලාම යනවා.

ශ්‍රී ලංකාවට  සමාජවාදය ගේන්න  හදන  නායකයෙකුගේ වාහනයකට බිත්තර ගහල තියෙන්නේ "වියත් මගේ ප්‍රාඥයෝ " හෙම එකතුවෙලා බ්‍රේන්ස්ටෝර්ම් එකක් දාල පර්යේෂණ කරලා වෙන්න බැරිද?  එක බිත්තරෙන් කුමාරටත් ගහල රටත් ගොඩ දාගන්න.

-උපහාසයට මිස අපහාසයට නොවේ ~~~~~~~~~~~~~