Thursday 29 December 2022

නිරාගමික - ආගමික අරගල ඇති - නැති සුභ 2023 නව වසරක් වේවා


මම බ්ලොග් යහළුවන් සහ පාඨකයන් සඳහා සුභ පතන්න 2021 ලීව ලිපියක කරුණු නැවත ලියන්න වෙලා තියෙනවා. ඒ ලියමනේ යොමුව අග ඇති. කතාව අදේවවාදීන් හා නිරාගමිකයන් නත්තල සැමරීම ගැන. අනිත් අය ගැන මම දන්නේ නැහැ, මම නම් සමරනවා මගේ බිරිඳ නිසා. එයාල පල්ලියටත් යනවා නත්තලට කලින්දා හැන්දෑවේ. එක වරක් ඇර (ඒ වර නම් නොගියේ කම්මැලිකම නිසා, හැබැයි බිරින්දෑට ඇඬුන  මම ගියේ නැතත් දුවල ගියේ නැති නිසා. ඉතින් අපි තුන් දෙනාම හිතා ගත්ත ඊට පස්සේ යනව කියල). ඒ නිසා අනිත් හැම  සැරේම පල්ලියට ගියා/යනවා. 

මම අදේවවාදියෙක් වෙන්නේ  මම මැවුම්කාර දෙවියෙක් විශ්වය මැව්වා කියල පිලි ගන්නේ නැති නිසා. වෙන අය ඒක විශ්වාස  කරන එක මට ප්‍රශ්නයක් නෙමෙයි. නිරාගමිකයි කියන්නේ මට කිසිම ආගමක් ගැන ඇලීමක් ගැලීමක් නැති නිසා. ඇල්ම අයින් කරලා තියෙන්නේ.

දැන් තමයි හැබැයි කෑල්ල එන්නේ.

මම ශීල ව්‍යාපාර  කරලා තියනවා. දහම් පාසැල් ගිහින් තියෙනවා. ඒ විභාග කරලා තියෙනව, ඒ මදිවට බුද්ධ ධර්මය ගැන කියවලත් තියෙනව ස්ව කැමැත්තෙන්. නමුත් පහු කාලෙක ආව මහමෙව්නා වගේ නිකායන් හරියට තලිබාන් වගේ ගැහැණු අත් අල්ලන්න බැහැ පිරිත් නූල් දමන්න කියල කියන්න ගත්ත . ගැහැණු විරෝධී බණ කතා, දේශනා කරන්න ගත්ත. මම ඒකට විරුද්ධ වුනා. ඒකෙන් මොකක් වත් සිද්ධ වෙන්නේ නැහැ තමයි. අපි පුංචි හාල් මැස්සොනේ. ඊට පස්සේ සෝම හාමුදුරුවන්ගේ  ජාතිවාදී සැලැස්ම වගේම ඥානසාර වගේ   තවත් හාමුදුරුවරුන්ගේ දේශපාලන  මැදිහත්වීම් වලට විරුද්ධ වුනා. නාථ දේව වාදයට එරෙහිව ලිව්වා, මෙන්න යොමුව.  කැළණි පන්සලේ  නයා පෙන්වීම, පන්සල් වලත් කරන සුවපත් කිරීම්,  නැකත් වැඩ බැලීම , විභාග සමත් කිරීම ආදියට විරුද්ධ වුනා. 

සද්ධාසීල වගේ උන්නාන්සේ ලගේ අසිල්වත් බණ වලටත්  විරුද්ධයි. මේ රුවන් ජයතුංග ගේ  ලිපියක්.

උදේට ශබ්ද විකාශන වලින් කෑ  ගහගෙන පිරිත් දාන එකට විරුද්ධ වුනා. මිනිසුන්ට නිදා ගන්න ඕනේ,ළමයින්ට පාඩම්  කරන්න ඕනේ. පල්ලියේ සද්දෙත් අදාලයි ඒකටම.

හැබැයි අර දායකයෝ  ට්‍රක් රථයක බුද්ධ රූප තියල  පාරේ යන එකට විරුද්ද නැහැ. රදම් යනවනම් , වේල් කරත්ත  යනවනම්, කුරුසිය  උස්සගෙන යනවනම්, දේව මාතාව වැඩම්මවනවා නම් ඒක වැරදි වෙන්නේ කොහොමද? 

දේවල වලට යන්න කැමතියි. ඒත් මෝඩි ගේ "හින්දුත්වා" එකට විරුද්ධයි. 

 ඒ කාලේ අපි අඳුරන මුස්ලිම් යුවතියන් අපි එක්ක හිනා වෙලා කතා කළා. මූණු වහන්, කටවල් වහන්  ලෝගු ඇඳන් හිටියේ නැහැ. මුස්ලිම් පිරිමි ළමයි එක්ක එකට සෙල්ලම් කළා. බෙග් ගේ සින්දු ඒ වගේම කියන  මුස්ලිම් යාළුවෙක් හිටිය. පස්සේ ආරංචි වුනා වහබි වාදය සෞදියෙන් ආව  කියල. මුදල් නැති මිනිසුන්ට ඒක උපකාරයක් තමයි. නමුත් ඒ එක්කම මුස්ලිම් යාළුවන්ට අනිත් අය එක සබඳකම් තහනම් වුනා. කාන්තාවෝ මූන වහන්න ගත්ත.  සහජීවනය නැතිවෙන්න  ගත්ත. මම ඒකට විරුද්ධ වුනා. සහරාන් ල පල්ලිවල ට ගහල ජන ඝාතන කරා. ඒවාට අනිවාර්යයෙන්ම විරුද්ධ වුනා.

මම කොච්චි කඩේ කතෝලික පල්ලියට ගිහින් තියනව බාලදක්ෂ වැඩ වලදී. මම හිටියෙත් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලියෙන් කරපු බාලදක්ෂ කණ්ඩායමක.  ජේසු කියන්නේ මට, ස්පාටකස්, ගාන්ධි, මැක්ස්මිලියන් රොබර්ට්ස්පියරේ , චේ ගුවේරා, සිමොන් බොලිවාර් වගේ චරිතයක්. දුප්පතුන් වෙනුවෙන් සටන් කරපු.  අර්නස්ට් පෝරුතොට, මර්සලිනු ජයකොඩි වගේ පියතුමන් ලා අපට හිටිය. කතෝලිකයෝ සහ බෞද්ධයෝ අතර ලොකු වෙනසක් නැති වෙන තරමට දෙගොල්ලගෙම චාරිත්‍ර එක වගේ කියල මට හිතුනේ.

හැබැයි ඊට පස්සේ ආව යෙහෝවගේ කට්ටිය. ඔවුන් එංගලන්තෙට වඩා වෙනස් විධිහට ලංකාවේ වැඩ කලේ. තමන් විසින්ම පල්ලි ගිනි තියල ඇමෙරිකාවේ අහිංසක ආගමිකයන්ගේ මුදල් එකතු කරන වැඩ, මුදල් දීල බැතිමතුන් නම්ම ගැනීම වගේ දේවල් වුනා . මම ඒකට විරුද්ධ වුනා. ඊට පසේ බෝන් අගෙන් කට්ටිය දේශපාලනයට යටින් මැදිහත් වෙන්න ගත්ත කියල කියවුනා. යෙහාලිගේ ප්‍රසිද්ධ ක්‍රිකට් කතාවට මම විරුද්ධ වුනා. මට හිතා  ගන්න බැරි වුනා   සමහර ලිබරල්  සළු පිලි  පොරවගත්ත යාලුවෝ හැසිරුණ විධිහ. කැළණියේ නයාට විරුද්ධ වෙනවනම් (ඒගොල්ල එහෙම වුන නිසා) යෙහාලිගේ නයා ටත් විරුද්ධ වෙන්න ඕනේ, එයා අරගලයට සහය දුන්න කියල ඒ විවේචනයන් මග හරින්න බැහැ . තමන්ගේ අත්දැකීම යෙහාලි ගෙදර හෝ යහළුවන් අතර කියන එක එකක්. ඒක ජාතික තලයට ගෙන යන එක තව එකක්. 

අරගලයේ කළු බුදු පිළිමයක් හදල කළු වෙසක් එකක් සැමරුවා. ඒකට හේතුවක් තිබුන. ජනතාවට  හුඟක් අමාරු කාලයක් ඒක. වෙසක් එකට දන්සැල් පුළු-පුළුවන් අයුරින් දුන්නත් ලංකාව කියන රට අන්තිම අමාරු අඩියක හිටියේ. ඒ කලාත්මක නිර්මාණයේ දේශපාලනික අදාලත්වයක් තිබුන. හැබැයි කාටහරි කළු නත්තලක් සමරන්න ඕනේ නම් කරන්න පුළුවන්. අරකට විරුද්ධව නෙමේ. දැන් ජනතාවගේ තියෙන ප්‍රශ්න ගැන අහල, දිළින්දෝ නත්තල් කන්නේ කොහොමද කියල අහල එවැනිම දේශපාලනික විරෝධයක්  කළු නත්තලක් ලෙස සමරන්න පුළුවන්. ඒකෙ වැරැද්දක් මට පේන්නේ නැහැ.  භාෂණයේ සහ ප්‍රකාශනයේ අයිතියක් ඒක.

පහුගිය කාලේ මට පෙනුන දෙයක් තමයි තමන්ගේ ආගමේ, තමන අදහන  දෙවියන් හෝ වෙනත් ශාස්තෘ වරයෙක්  කිසියම් ලෙසකින් සම්බන්ධ නම් ඒ ගැන කට පියාගෙන සිටීමත් වෙනත් ආගමක දෙයක් නම් විවේචනය කිරීමත් සුලභ වෙලා කියල.  ඒක ඉතා  පාර්ශ්වීය භාවයක් හැටියටයි  පෙනෙන්නේ. ඉතින් මේ ලබන අලුත් අවුරුද්දේ මම හිතා ගත්ත  කිසිම ආගමික වාදයකට පැටලෙන්නේ නැහැ. අදහසක් පල කරන්නේ වත් ලයික් එකක් දාන්නේ වත් නැහැ කියල. 

ලංකාවට ගිය වෙලේ රටේ දෙතැනක මිනිසුන් දෙවිධිහකට ජිවත් වෙන බවයි පෙනුනේ. හොරණ පැත්තේ පිට්සා හලේ සෙනග පිරිලා. එන්න ලංවෙලා දැන ගත්ත තවත් පිට්සා හලක් ඇරලා කියල . ඒකෙත් සෙනග. හේතුව ආයෝජන කලාපය. විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය සමාගමක් වන බොඩි ලයින් එකේ වැඩ කරන අය මෙන්ම ඒ පැත්තේ  ඒ වගේ සමාගම් වල  අයටත්  රටේ බලපාන උද්ධමනය වගේ  ප්‍රශ්න තිබුනත් ඒවා මැනවින්ළ කමණා කර ගන්නා ආකාරයක් තමයි පෙනෙන්න  තිබුනේ.  ආදායම වැඩි අයට බදු ගහන එක ප්‍රශ්නයක් වෙලා තිබුන. ඔවුන්ගේ සාධාරණ අදහස දේශපාලකයන්ගේ වරප්‍රසාද කපල බදු ගහන්න කියල. ඒකත් හරි.  නමුත් බදු නොගහ රටක් කරන්නත්  අමාරුයි. හොරණ  ආයෝජන කලාපයේ ශ්‍රම දායකයෝ බඩුත් ගෙවල පළාතේ සශ්‍රිකත්වයටත් දායක වෙනවා. අනිත් අය හවසට ගෙදර ගිහින් ඊළඟ සෝප් එපිසෝඩ් එක බලනවා රූපවාහිනියේ.

ටිකක් ඈත කුරුණෑගල පුත්තලම වගේ  පැති  වල ගම්වල වල කඩ වල තිබෙන  පාන් විකිණෙන්නේ නැහැ. එක කඩයක කිව්වා, "මහත්තයා පාන් 20ක් විකිණෙන කඩේ දැන් පාන් 9ක් දාලත් විකුණගන්න බැහැ"  කියල. ගණන් කරලා බැලුව උදේ දාපු පාන් 9ම තියෙනව.  ගෙඩි දෙකක් අරන් එකක් බල්ලන්ට කන්න දුන්න. උනුත් හාමතේ ද කොහෙද? පිටි නැහැ මිනිසුන්ට රොටියක් හදාගන්න. 

මිනිසු වෙන දේවල් කනවා ඒ පැතිවල . කොස්, වට්ටක්ක, බතල, මුං , මයියොක්ක, කව්පි, ඉරිඟු වගේ දේ. . මට තේරෙන්නේ  නැහැ  ඉතින්. අවුරුදු විස්සක් තිස්සේ එංගලන්ත උදේ ආහාරය වන බේකන් දෙකක්, සොසේජ් එකක්, බැදපු බිත්තරයක් සහ  ටෝස්ට් එකක් හැම සෙනසුරාදාම කාපු මම, බිරිඳ හදන පෑන් කේක් ඉරිදට ජෑම් හෝ මි පැණි එක්ක කාපු මම, අනිත් දවසට (ඔෆිස් යන කොට) සීරියල් කාල මදි වුනහම මගදී  මැක් ඩොනල්ඩ් එකේ ඩ්‍රයිව් තෘ එකට අල්ලලා  සොසේජ් මැක් මෆින් කාපු මම,  දැන් හොඳටම කෙළ වෙලා - උදේට කන්නේ වට්ටක්ක, මුං, බතල, එඩ්මන්ටන් වල ලංකාවේ දෙමළ කඩෙන් ගත්ත හාල් පියලි සීරියල් එක හරි කැඳ පැකට් එක හරි. මේක ලියල අරගලකාරයෝ බනියි ද දන්නේ නැහැ, ආ! මමත් අරගලයේ හිටියනේ. බනින  එකක් නැහැ.     


ඉතින් අර ගම්වල මිනිස්සු කොස් කෑවට දෙල් ගණන් කියනවා. ඉරිඟු කෑවට මාළු ගණන් කියනව.  දවල් බතට අහල පහල තියෙන පලා ජාති හෙම අරන් හදනව. කරෝලත් ගණන් කියනවා. වැව් වල මාළු අල්ලනව. හවසට ගෙදර ගිහින් ටීවී එකේ අහවල්  සොප් එකේ ඊළඟ  එපිසෝඩ් එක බලනවා.

මම ඒ කාලේ හැමෝටම කිව්වා ගෝඨාභයට දෙන්න එපා චන්දෙ. එයාට කරන්න  බැහැ කියල. මගෙන්කා ඇහුව, ටද දෙන්නේ සජිත් ට  දෙන්න පුලුවන්ද කියල, වෙන ඡන්දේ දෙන්න කෙනෙක් නැහැලු.. මම කීව ඒත් එපා, ජවිපෙටත් දෙන්න බැරිනම් කාටත් නොදී ඉන්න  කියල. මේ කාලේ සජිත් චෛත්‍ය  දාහක්  හදන්න පොරොන්දු වෙලා. එයාගේ බාප්පිගේ සල්ලි වලින්ද දන්නේ නැහැ, නමුත් එයාට චන්දෙ හම්බ වෙයි වගේ. ටීවී එපිසෝඩ් බලල එන සොම්බිලා (මැරුණත් නැගිටලා ඇවිදින මිනිස්සු) වගේ නේ චන්දෙ දෙන්නේ. මම නම් කියන්නේ සජිත් කියන්නේ මිනි(පොඩි) ගෝඨාභය කෙනෙක් කියල. හොඳ  ආර්ථික දැක්මක් ඉදිරිපත් කලේ නැත්නම් මළාට චන්දෙ දෙන්න හොඳ කෙනෙක් නෙමෙයි.  ඒත් ඉතින් සොම්බි ලාට කියල වැඩක් නැහැ. සජබ කට්ටිය මාත් එක්ක තරහ වෙනවා නම් තරහ වෙන්න ගිය පාර  වගේම. සජිත් ගේ දැක්ම හෝ දේශනාව දෙකම තවම මට ගැලපෙන්නේ නැහැ. අවංක ඇත්ත.

එතොට ජවිපෙ, පෙරටුගාමී අරගල සෙට් එක. ගම්වල චෛත්‍ය අන්කල්ට හරි පරණ බැසිල්ට හරි නාමල්ට හරි චන්දෙ  දෙන්න බලාගෙන  ඉන්න අය  ජේවීපී යට බයයි. සාධාරණයි. බුකියේ සාමාන්‍ය ජවිපෙ සපොර්ටර්ස් ලා වගේම ගම්වල ජවිපෙ  අයත් තවම පට්ට පොල්පොට් වාදියෝ. පොඩි කඩේ ගිනි තියල ලොකු කඩේ ජනසතු කරන්න තමයි තවමත් අදහස. නිදහසේ ලියන උන්ව අප්පිරියයි.  ඒ පක්ෂ වල නායකයන්ට තවම බැරි වෙලා තියනව පහල සාමාජිකත්වය හදන්න. හැබැයි ඒ පක්ෂ වල ජනප්‍රියත්වයේ පැහැදිලි ඉහල යාමක් නම් තියනව. ඒත් චෛත්‍ය දාහ දිනන්න පුළුවන් සම්භාවිතයක් තවම තියනවා. ඒ රටේ හෙවත් ගමේ හැටි නිසා. එනිසාම රනිල් වුනත් ආපහු එයි.

මගේ මිතුරා  තේනුවර කියන්නේ නම් රනිල්ට හොඳ ජවිපෙ විපක්ෂයේ හිටියොත් කියල.  ඒකෙ අදහස ඊට පස්සේ එන ආණ්ඩුව ජවිපෙ කියන එකද? ඒක එන්නේ  රනිල් ගේ සහයෝගයත් ඇතිවද? එහෙම වෙන්න පුලුවන්ද? මම දන්නේ නැහැ. ජාජබයට සෑහෙන සහයෝගයක් තියනව. රනිල් ඕනේ නැහැ එයාලට. නමුත් දිනන්න තරම් ඡන්ද ලැබෙයි ද?   මට මේ ඔක්කොම පට්ට අවුල් වගේ. අවුල් ලිහල ලියන්න හෝ කියන්න පුළුවන්  එක්කෙනා දීප්ති ගුණරත්න කියලයි මට හිතෙන්නේ. අරගලේ ගැන නිවැරදිවම මුලින්ම ලීවෙත් දීප්ති කියල මම හිතන්නේ. (මම දීප්ති වැරදියි , අරගලේ සාමූහික  නායකත්වය හරි කියලයි එවෙලේ  හිතුවේ.  නමුත් මම වැරදි බවයි දැන් හිතන්නේ.)  ඒ වුනාට කවුරුත් දීප්තිට  කැමති නැහැ. ඒ  එයාගේ විවේචනයට හැමෝම අහු වෙන නිසා. පෞද්ගලිකත්වය බලන්නේ නැති නිසා විවේචනයේදී. එනිසා දීප්තිම කියනව  එයාගේ  සායම ගිහිල්ල කියල. එයා මේ දවස් වල ජුඩිත් බට්ලර් ගේ "The Force of Nonviolence" කියවනවා ඇති. 

මගේ බ්ලොගයට කලකට පස්සේ ප්‍රහාරයක් ආව . දන්නා දෙතුන් දෙනෙක් ගෙන්. දන්නා අයම තමයි ඔය ඇනෝ ඇවිල්ල ගහන්නේ. මම රනිල් වික්කම් සිංහට  පක්ෂයි කියල. මම කිව්ව එකම දෙය, රනිල් ගෙන් මහින්ද චන්ද වංචා කරලා උදුරා ගත්ත ජනපති කම එයාටම ආපහු දෙන්න වුනා කියල. දෛවයද කකර්මය පල දීමක් ද දන්නේ නැහැ. හැබැයි එයාල මට  බනින එක නවත්වල. පස්සේ හොයල බැලුවහම ආරංචි වුනා එයාලගේ හිතවත් පරණ ඇමතිවරයෙක් ආණ්ඩුවට යන්න කස්තිරම් අල්ලනව කියල. ඉතින් එයාලගේ අරගලෙත් එතැනින්ම අහවර වෙයි. 

ආ, නත්තල් කෑම ගැන. මගේ ජර්මන් නැන්දනිය කෑම  පිගන් හදනව බෙදන්න. ඔය උඩම  තියෙන්නේ ඒ පින්තුරයක් දෙකක්. බිස්කට් එයාම හදපුව. ඉනෙස් නුත් හදනවා. හැබැයි අල්ලපු ගෙදර බ්‍රසීල කට්ටියට විතරයි බෙදන්නේ, දැන් මතකද සිංහල සහ හින්දු අලුත් අවුරුද්ද? අපිත් කෑම බෙදනවා නේද? අපේ අම්මත් කෑම පිඟන් හදන පුරුද්දක් තිබ්බ අහල පහල ගෙවල් වලට යවන්න. දැන් ඕව කරනවද  දන්නේ නැහැ.   ඒක ආගමික උත්සයක් නෙමේ. වර්තමාන ආගම් එන්න කලින්  තිබ්බ  ඇදහිලි මත ආව චාරිත්‍ර. ඊජිප්තුවේ තිබ්බ. පේරු වලත් තියනවා. යුරෝපයේ පගන් (පුරාණ ඇදහිලි)  උත්සවයක් නත්තල කරලා ගත්තට කමක් නැහැ. අපට සමරන්න පුලුවන්  නේද?

ලබන අවුරුද්දේ ග්‍රීසියේ කළ සංචාරයේ  වැදගත්ම ටික ලියන්න හිතන් ඉන්නව. කාම්බෝජයේ කල සංචාරයේ ඉතිරි ටිකකුත් ලියන්න තියනව.  අයිස්ලන්තයේ සංචාරයකට පිඹුරුපත් සකසමින් ඉන්නවා. 

ඉතින් ආදරනීය බ්ලොග් මිතුරනි, පාඨක සහෘදයනි , ඔබ සැමට උද්ධමනය අඩුවෙන , බඩු මිල එනිසාම අඩුවෙන, පඩි වැඩිවෙන , නැතිනම් පිටරටකට හොඳ රැකියාවකට යාමට හැකි වෙන, විදුලිය නොකැපෙන, සංචාර වැඩි වෙන, නැත්නම් ආතල් එකේ චිත්‍රපට බලන, පොත් වැඩිපුර කියැවෙන සුභම සුභ නව වසරක් වේවා. 

 - අජිත් ධර්මකීර්ති - එන්ෆිල්ඩ් , එංගලන්තය

සුභ නත්තලක් කියනවද සුභ නිවාඩුවක් කියනවද 

මහින්ද, සෝමවංශ , පාඨලී, විරවංශ ගේ සමූහ කරුමය පලදීම හෙවත් අටවන ජන්සන් ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය

පුහුල්වැල්ලේ විමලවංශ හාමුදුරුවෝ සහ නාථ වාදය හෙවත් නාතිස්ම් (Nathism)

Saturday 10 December 2022

ඩෙලොස් දූපතේ සවාරිය - ග්‍රීසියේ සංචාරය 3

අක්‍රොපොලිස් , පාතිනොන් සහ ග්‍රීක අගෝරාව - ග්‍රීසියේ සංචාරය  1

මිකොනොස් හි සවාරිය - ග්‍රීසියේ සංචාරය  2

සැන්ටොරීනි මුහුදු කල්දේරාව කඳු මුදුනක සිට -  ග්‍රීසියේ සංචාරය 4

ග්‍රීසියේ ගිනි කන්ද කරා ගිය ගමන - ග්‍රීසියේ සංචාරය 5

ඉංග්‍රීසි බ්ලොගයට මෙතනින් යන්න: 

Greek tour 1

Greek tour 2 

Greek Tour 3





අප මිකොනස් දුපතේ සිට ඩෙලොස් දුපතට ගියේ කුඩා නැවකිනි. රුවල් නැවක ආකාරයට සාදා තිබුනත් එය රුවල් නැවක්  නොවිනි. උඩ ඇත්තේ එහි පින්තූර කිහිපයකි.  ග්‍රීක දේවකථා වලට අනුව හිරු සහ  සඳු ට අධිපතීන් වන අපලෝ සහ  අර්ටෙමිස් යන නිවුන් දෙවි වරුන් උපත ලබා ඇත්තේ ඩෙලොස් දූපතේ දීය. ඒජියන් මුහුදේ සයික්ලේඩ්ස් දුපත් සමූහය අතර  මිකොනස් දුපත අසල පුරාවිද්‍යා  නටබුන් බහුල ඩෙලොස් දූපත  ස්ථානගත වී ඇත.  ක්‍රිස්තු පූර්ව  පළමුවන සහශ්‍රයේ එය ප්‍රසිද්ධ ආගමික මධ්‍යස්ථානයක් සහ වරායක් විය. ඩොරික් ආරාම,  වෙළඳ පොළවල් , එළිමහන් රංගපීඨ, විසිතුරු මෝස්‌තර වලින් යුත් දැකුම්කළු නිවෙස් හා ඇඹු සිංහ රූප සහිත  සංකේතාත්මක වීථියක් ද එහි විය.  ඩොරික් යනු පුරාණ ග්‍රීක සහ   ගෘහනිර්මාණශීලි ක්‍රම තුනෙන්  එකකි. අනිත් යුගල නම් අයෝනික් විධි ක්‍රමය සහ කොරින්තියන් ය.   

නොයෙකුත් හෙලනික් රාජ්‍යයන් ඩෙලොස් දුපත පාලනය කල අතර එය ස්වාධින ව සිටි කාලය වන ක්‍රි.පූ 314 ත් 166 ත් අතර විශාල දර්ශනීය ගොඩනැගිලි නිමවා ඇත්තේ  දූපත් රාජ්‍යයේ බලයට හා ධනවත් භාවය පිළිබඳව එහි පැමිණි ග්‍රීකයන් විස්මයට පත් කරවමිනි. පෙමගුම් නැමති  රජුන් ගේ පාලන සමයේ එනම් ක්‍රි.පූ තෙවැනි සියවසේ හෙලනික් වරායේ සිට ඇපොලෝ දෙවිඳු ගේ  අභයභුමිය (දෙවොල ඇති පෙදෙස ) දක්වා තිබු ශුද්ධ මාවතේ නැගෙනහිර පැත්තේ දිගු  ස්ටොවක් (stoa - කුළුණු වලින් ඔසවා තබන ලද වහළක් ඇති දීර්ඝ ශාලාවකි. ) සහ පෝටිකෝ වක් නිමවා තිබී ඇත.


පහල පින්තුරයෙන් පෙනෙන්නේ එහි තිබු අගෝරාවයි. 





කුඩා නැවෙන් මිකොනොස් සිට ඩෙලොස් දක්වා යාමට පැයක් පමණ ගතවේ. අප ගිය නැව ද ඩෙලොස් අසලම වෙනත් දුපතකට මීටර 200ක් පමණ ඈතින් නැංගුරම් ලා සංචාරකයන්ට අඩි  හතළිහක් පමණ ගැඹුරු මුහුදේ නෑමට අවස්ථාව දුනි. ලානිලෙන් දිලිහුණු මුහුදේ කහ පැහැති වැලි සහිත පතුල ඉතා පැහැදිලිව පෙනුනි.  පහත ඇති විඩියෝවෙන් ඒ දර්ශනීය මුහුදු කරය නැරඹිය හැකිය. මේ සංචාරවලදී බොහෝ විට සංගීතය සහ දහවල් කෑමද සපයනු ලැබේ. මිකොනොස් වලින් ගෙනා  සුදු වයින්, දොඩම් යුෂ සහ කොමඩු යුෂද ඕනෑ  තරම් බොන්නට තිබුණි. වයින් පානය කල බොහෝ සංචාරකයන් ඩෙක් තට්ටුවෙහි ආපසු එන ගමනේදී නැටුහ. අප ආපසු පැමිණෙන විට නැවේ අයිතිකරුගේ දියණිය සහ පුතා අපට ග්‍රීක ජන නැටුමක්ද ඉදිරිපත් කළහ.

   


අයිකොස් සහ නක්සියන් හි දැවැන්ත මිනිස් ප්‍රතිමා (කොලෝසස් ) ක්‍රි.පූ හයවන ශත වර්ෂයේ දී පමණ  නිමවා තිබේ. මන්දිර වල ඉදිරිපස කොටස සහ  වහළ මාබල් වලින් නිමවා විශාල  අයෝනියන් කුළුණු මත  රඳවා තිබී ඇත. පහත  ඇත්තේ එම ප්‍රතිමාවක් පිහිටවා තිබූ  පාදමයි. 

 




මීළඟට හමුවන්නේ ඇපොලෝ දෙවියන් උදෙසා කරවන ලද ආරාම ත්‍රිත්වයකි. පළමුවැන්න විශාලතම එක වන අතර  එය  මහා ආරාමය ලෙසින් හැඳින්වේ. එය කරවන ලද්දේ  ඩේලියන් වරුන් විසිනි. ඩේලියන් සංගමයේ (ලීගයේ ) භාණ්ඩාගාරය එය සෑදීමට වියදම් කරන ලද බව මෙන්ම සාදන ලද්දේ ක්‍රි.පූ 476 දී පමණ බවද හෙළි වී ඇත. 

ඩෙලියන් ලීගය පිහිටුවන ලද්දේ ක්‍රිපූ 478 දීය.

අප එහි සංචාරය කරන විටදී සුරතල්  පූසන් කිහිප දෙනෙකුම මුණ ගැසුණු අතර මේ කළු පූසා අප පිටි පසම ඇවිද ආවේය.  මෙහිදී 150 - 170 පමණ ග්‍රීක නගර රාජ්‍ය එකතු කර සේරක්ස් ගේ පර්සියානු අධිරාජ්‍යයට විරුද්ධව සටන්  කිරීමට පිහිටවූ යුධ සන්ධනයේ නායකත්වය ගත්තේ ඇතැන්ස් වරුය. නමුත් එහි පළමු රැස්වීම මෙන්ම භාණ්ඩාගාරයද පිහිටුවන ලද්දේ දෙළොස් හි ඇපොලෝ දෙවොලේය.ග්‍රීක හමුදා පර්සියාව ප්ලටෙයා සටනේදී පරාජය කරන ලදී. ඩෙලියන් ලීගය නැවත ආක්‍රමණයකට විරුද්ධව සංවිධානය වූ එකකි.  





මෙහි ඇති වඩාත් පැරණිම (දෙවොල) ආරාමය,  පොරිනොස් අයිකොස් හි පොරොස් ආරාමය ලෙස (Poros Temple of Porinos Oikos ) හැඳින්වේ. ඒවා පොරොස් පාෂාණ නමැති ඩොලමැටික් මාබල් වර්ගයකින් සාදා තිබේ. මේවා තවත් ග්‍රීක දූපතක් වන පොරොස් වලින් ගෙන්වා ඇත. ඇතිනියානු ප්‍රතිමා නිර්මාණ ශිල්පින් දෙදෙනෙකු වන ටෙක්ටෙයස් සහ අන්ජිලොන් විසින් නිමවන ලද ප්‍රසිද්ධ ඇපොලෝ ප්‍රතිමාව මෙහි පිහිටුවා තිබී  පසුව මහා ආරාමයට ගෙන ගොස් තිබේ.   




පහළ ඇති තියෝප්‍රස්ටස් අගෝරාවට නම් තබා ඇත්තේ ක්‍රි.පූ 126/125 දී දූපත් පාලනය කල ආණ්ඩුකාරයා ගේ නමිනි.  ඔහු වරායේ අග කොටසේ සිට භුමිය හාරා සකස් කර අගෝරාව සෑදීම හේතුවෙන් ගරු කිරීම පිණිස ඔහුගේ ප්‍රතිමාවක් සාදා ඇත. එහි ඩෙලොස් හි ජිවත් වන ඇතිනියානු වැසියන්, වෙළෙන්දන්, නැව් හිමිකරුවන්, රෝමන් වරු සහ අනිකුත් විදේශිකයන්  විසින්  සාදවන ලද බවට ප්‍රතිමාවේ පාදම අසල ලියා තිබේ.   

 ක්‍රිස්තුපුර්ව තෙවැනි ශත වර්ෂයේ සිට ඉතාලියානුන් ඩෙලොස් හි පදිංචියට පැමිණ ඇත. ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි ශත වර්ෂයේ මැද භාගයේ සිට ඔවුහු වඩාත් බලවත් ලෙස තම පදිංචිය ස්ථිර කර ගත්හ. මේ බොහෝ ඉතාලියනුන් සිසිලියේ හෝ දකුණු ඉතාලියේ සිට පැමිණි බැංකු කරුවන්හා වෙළෙන්දන් විය. ග්‍රීක දෙවි වරුන් තමන්ගේ නමින් හැඳින්වූ ඔවුහු ඒ දෙවි වරුන් නාමයන් යටතේ  නොයෙකුත් වෘත්තීය සංවිධාන පිහිටුවා ගත්හ. ඇපොලෝ දෙවියන් අපොලෝනියස්ට්, පොසයිඩන් දෙවියන්  පොසයිඩිනියස්ට් හා හෙර්මිස්, හෙර්මයිස්ට් යනුවෙන්ද මෙසේ රෝමානුකරණය කරන ලද දෙවිවරුන් සමහරෙකි. ක්‍රි.පූ දෙවන ශත වර්ෂයේ අග භාගයේ ඔවුහු ඉතාලියානු අගෝරාව නිර්මාණය කරන ලද්දේ   සියලුම  ඉතාලියනුන්ට එක තැනකදී හමුවීමටය.         







වඩාත් ම සිත් ගන්නා සුළු  මෙන්ම මවිතයට පත් කරන දසුන වන්නේ මෙහි ඇති නැක්සියන් සිංහයන් ලෙසින් හඳුන්වන  සිංහ ප්‍රතිමා සමූහයය. නැක්සියන් වරු සිංහ ප්‍රතිමා සාදවා පූජා කරන ලද්දේ ඇපොලෝ දෙවිඳුන්ට යයි කියති. හෙලනික් වන්දනා කරුවන් ට තමන්ගේ උසස් බව ප්‍රකාශ කිරීමට නැක්සියන් වරු මේ ප්‍රතිමා යොදා ගත් බවද කියති. බොහෝ හෙලනික් වන්දනාකරුවන් සිංහයන් හැබැහින් දැක නැත. මගේ  ප්‍රහේලිකාවද මෙයමය. දූපතේ පැත්ත පළාතක නොසිටි සිංහයන් නැක්සියන් වරු ඇඹුවේ මන්ද යන්නය.  



ඊළඟට පහල පින්තුර වල ඇත්තේ පොසයිඩනියස්ට් දෙවොලය. එය සාදවා ඇත්තේ එවකට තිබු පුරාණ සිරියාවේ විශාලතම වෙළඳ නගරයක් වන බෙරිටස් (වර්තමාන බෙයිරුට්) වලින් පැමිණි නැව් හිමියන් සහ ධනවත් වෙළඳුන් විසිනි. මේ ක්‍රිපූ දෙවන සියවසේ අග භාගයේය.




එවකට භාවිතා කරන ලද රන් අභරණ ආදියෙන් පැහැදිලි වන්නේ කෙතරම් සශ්‍රික හා ධනවත් ලෙස ඩෙලොස් වැසියන් දිවි ගෙව්වාද යන්නය.  ක්‍රිස්තු පුපූර්ව  69 දී මේ දෙවොල් ගිනි තබා විනාශ  කරන ලද අතර ඒවායේ තිබු රන් ආභරණ සියල්ල පැහැර ගන්නා ලදී.  දැනට 1964 දී සොයාගෙන ඇත්තේ කාන්තාවන් විසින් පොලොව යට සඟවා තිබූ අභරණ මංජුසා දෙකක් පමණි.  

මෙහි පෙනෙන වැව අසල වෙළඳ පොළ පුරාවිද්‍යා කැණීම් වලින් මතු කරගෙන ඇත්තේ 2002 පමණය.  ඉහත සඳහන් කරන ලද ක්‍රිපු 69  අතෙන්ඩෝරෝස් ආක්‍රමණයේදී මේ වෙළඳ පොළ ද ගිනිතබා විනාශ කර ඇත.

  



ක්‍රිපූ දෙවන ශතවර්ෂයේ අවසන් දශක කිහිපයේදී පහත ඇති ඩිලියොන් නම්  වැව අසල නිවස සාදා ඇත. පරම්පරා දෙකක එකම පවුලක අය මෙහි ජිවත්ව තිබේ. එය ගිනි තබා විනාශ වී ඇත්තේ ද ක්‍රිපූ 69 දීය.  නිවසේ බිත්ති, මෝස්‌තර සහිත බිම සහ ඇතැම් කුළුනුද හොඳින් ආරක්ෂා වී තිබේ. 

ඩෙලොස් දූපතේ එදවස ගෘහයන් අද ඇති නවීන නිවෙස් මෙන්ම  හොඳ බිම් සැලසුමක් මත  ගොඩ නගා තිබී ඇත. නිවසේ අයිතිකරු ගේ ධනවත් කම මත නිවසේ සැලසුම්, එහි විශාලත්වය ආදිය තීරණය වී ඇත. හැම ගෙයක්ම ඇතුළතට නැඹුරුව සාදා තිබෙන අතර විශේෂත්වය වන්නේ බිම් මහලේ ජනේල කවුළු නොමැති වීමයි.මෙයට හේතුව එළියේ විදී වලින් හා වෙළඳ පොළෙන් එන ඝෝෂාව අවම කිරීමට විය හැක.  




ඉහල ඒ කාලයේ ළිඳක් ද පහල පින්තූර ධාන්‍ය ඇඹරුම් ගල්ද තිබේ. මේවා සමහරක් ශ්‍රී ලංකාවේ සොයාගත් නටබුන් අතරද දැකිය හැකිය. 
 

ඉහත ඉහළ හා පහල ඇති පින්තූර වල නිවස සංකීර්ණයක්,   රඟහල් සමුහයක් හා දෙවොලක්ද වේ. 





පුරා දිනක් අප මෙහි ගත කළද එය සෑහුනේ නැත. තවත් දැකිය යුතු නටබුන් සමූහයක් තිබුණු අතර මෙහි පෙනෙන කඳු මුදුනට යාමටද වෙලාව මදි විය. මමත් පොඩි දුවත් බිරිඳත් අකමැත්තෙන් නැවත යාත්‍රාවට ගොඩ වීමු. ඒ නැවතත් අපට එන්නට ඉඩක් ලැබුනොත් එන අදහසිනි. 



සියලුම පින්තූර මා ගත් ඒවාය.  - අජිත් ධර්මකීර්ති 
ක්‍රිස්තු පූර්ව 450 ග්‍රීක අධිරාජ්‍යයේ සිතියම 


ඩෙලොස් දූපත 


සිතියම් ගත්තේ මෙතැනිනි. 



ප.ලි මේ කුරහන් ගල් දෙකේ පින්තුර  මා මෑතක දී ශ්‍රී  ලංකාවට ගිය වෙලේ ගත් ඒවාය.