ෆින්ලන්ත ගමන 2 - සුවොමන්ලීනා

ෆින්ලන්ත ගමන 1- හෙල්සින්කිය 

සුවොමන්ලීනා (Suomenlinna) යනු දහටවන ශතවර්ෂයේ ඉදි කරන ලද දූපත් බලකොටුවකි . අප එය නරඹන්න යයි කියා ෆින්ලන්තයේ වසන මගේ සොයුරියගේ දියණි මදාරා කීවාය. "ලොකු මාමා ඒක ලස්සන දුපතක් " ඒ අතරේ දසයා (සඳුන් දසනායක)  ට කතා  කල විටද ඔහුද  "අයියේ සුවොමන්ලීනා මරු යන්න" කියා කීවේය. මේ ලීනා හෝ ලින්නා කියා කියන්නේ මොකද්ද කියා ඔහුගෙන් විමසුවෙමි .  දසයා කිව්වේ ලින්නා කියන්නේ බලකොටුව බවත් , දූපතේ බලකොටුවක් ඇති බවත්ය. බලාගෙන යනවිට අප නතරවී සිටි පෙදෙසේ නමේ අගද  ලින්නා තිබීමෙන් ඒ අසලද බලකොටුවක් තිබුණු බව දැනගතිමි .   සුවොමන්ලීනා වචනයේ තේරුම "පින්ලන්තයේ බලකොටුව" බව ගුගල් අයියා ලියා තිබුණි .  

කලින් දිනයේ හෙල්සින්කි හිදී අපේ ටුවර් ගයිඩ් මහතා අපුරු කතාවක් කීවේය.   සුවොමන්ලීනා යනු මුහුදු බලකොටුවක් බවත් එය දූපත් අටකින් සමන්විත බවත්ය .  දහ අටවන ශත වර්ෂයේදී (1748) ස්වීඩනයේ රජු මේ බලකොටු සාදා ඇත්තේ රුසියානු  අධිරාජ්‍යයෙන් ආරක්ෂා වීමටය .  එක්දාස් අටසිය  ගණන් වල මුල රුසියානුවන් ෆින්ලන්තය ආක්‍රමණය කලද ඔවුන්ට එය යටත් කර ගැනීමට නොහැකි වූයේ සුවොමන්ලීනා බලකොටු නිසා  බව වටහා ගත්හ.  එනිසා 1808 පළමු ෆින්ලන්ත යුද්ධයේදී  ඔවුහු මේ දුපත් වට කර මාස දෙකක බ්ලොකේඩයකින් පසු අත්පත් කරගති.  ඉන්පසු හෙල්සින්කිය නිකම්ම් වගේ රුසියානුන් අතට ගියේය .  රුසියාවේ විසින් ෆින්ලන්තය ග්‍රහණය කර ගත්තේ 1809 දීය. එය ඔවුන් ග්‍රෑන්ඩ් ඩචි ඔෆ් ෆින්ලන්ඩ් යනුවෙන් නම් කර ස්වායත්ත රජයක් පිහිටුවිය.

පළමුවන ලෝක යුද්ධ සමයේ රුසියානුවන්ගේ බෝල්ටික් නාවික හමුදාවේ මුලස්ථානය වූයේ මේ බලකොටුවයි. ලෙනින් ෆින්ලන්ත ස්වයං නිර්ණන අයිතිය පිලි ගැනීමෙන් පසු 1917 දී රුසියානු හමුදා ඉවත් විය.    1991 දී සුවොමන්ලීනා යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කරන ලදී . 

හෙල්සින්කි සිට පැය භාගයක  ගමනකින් සුවොමොන්ලිනා ප්‍රධාන දූපතට ගිය හැකිය. එයට විශේෂ ගෙවීමක් නැති අතර සාමාන්‍ය බසයකට හෝ ට්‍රෑම් එකකට ගෙවන ගෙවිමෙන් එහි ගිය හැකිය.   පළමුවෙනි ස්ලයිඩ් එකේ  පින්තුර ඇතුළත් කලෙමි.  නමුත් මේ පින්තුරය දමන්නේ මෙහි ඇති ගෙවල්  බොහොමයක් රුසියානු පන්නයේ ඒවා බව කීමටය.   රුසියාවේ දී මේ ආකාරයේම ලීයෙන් සෑදු නිවාස බොහොමයක් මොස්කව්  වලින් එපිටට වෙන්නට දැකිය හැකිය . 

මෙහි ඇති දහනව වන ශත වර්ෂයේ සාදන ලද රුසියානු ඔර්තොඩොක්ස් පල්ලියේ හැඩය මදක් වෙනස් කොට ෆින්ලන්ත වරුන් අදහන  ලුතරෙන් ආගමට අනුව වෙනස්  කර තිබේ . 

 මේ තිබෙන්නේ මගේ පින්තූර ගොන්නයි. පින්තූර බලා ප්‍රශ්න තිබේ නම් අසන්න .    

 INSERT HERE :****************  

මිට අමතරව එන ගමනේදී ගත් වීඩියෝ දෙකක් මගේ යුටියුබ් චැනලයේ ඇත . 

මේ දිනවල නොයෙකුත් වැඩ නිසා බ්ලොග් පෝස්ට් එක කෙටි කිරීම ගැන කණගාටුයි .  

කොළඹ ගමයා 31/10/2025

මේ ගුගල් වලින් සොයාගත් විස්තරයකි  :  

සුවොමන්ලීනා බලකොටුවේ ඉතිහාසය

(History of the Suomenlinna Fortress)

සුවොමන්ලීනා (Suomenlinna) යනු විශාල හා නාටකාකාර ඉතිහාසයක් ඇති, ජාතීන් තුනක් යටතේ සේවය කර ඇති, සුවිශේෂී ස්ථානයකි.

ස්වීඩන් යුගය (1748–1808): ආරක්ෂක ව්‍යූහයක් ගොඩනැගීම

මෙම බලකොටුව මුලින්ම ස්වීඩන් රාජධානිය විසින් ගොඩනඟන ලද්දේ ව්‍යාප්ත වෙමින් පැවති රුසියානු අධිරාජ්‍යයෙන් ආරක්ෂා වීම සඳහාය. ඉදිකිරීම් කටයුතු 1748 දී හෙල්සින්කි වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ දූපත් සමූහයක් මත ආරම්භ විය. එය 18 වන සියවසේදී ස්වීඩන් රාජ්‍යයේ විශාලතම ඉදිකිරීම් ව්‍යාපෘතියක් විය.

 එය මුලින්ම ස්වීඩන් භාෂාවෙන් ස්වේබෝර්ග් (Sveaborg - "ස්වීඩනයේ බලකොටුව") ලෙස හෝ ෆින්ලන්ත භාෂාවෙන් වියාපෝරි (Viapori) ලෙස හැඳින්විණි. එහි සැලසුම ප්‍රංශ හමුදා ඉංජිනේරු වරයෙකු වූ වෝබන්ගේ (Vauban) බලපෑමට ලක් වූ අතර, පාෂාණමය දූපත් වලට අනුවර්තනය වෙමින් විශ්මිත බලකොටුවක් නිර්මාණය විය.

රුසියානු යුගය (1808–1918): යටත් කර ගැනීම සහ ශක්තිමත් කිරීම

 පළමු ෆින්ලන්ත යුද්ධය (1808–1809) අතරතුර, මෙම බලකොටුව රුසියානු හමුදා විසින් වටලනු ලැබූ අතර, මාස දෙකක අවහිරයකින් (blockade) පසුව 1808 දී යටත් විය. මෙම අලාභය නිසා, 1809 දී රුසියාව විසින් ෆින්ලන්තය ඈඳා ගෙන ෆින්ලන්තයේ මහා ආදිපාද ප්‍රදේශය (Grand Duchy of Finland) පිහිටුවන ලදී.

 රුසියානු පාලනය යටතේ, එය තීරණාත්මක හමුදා කඳවුරක් ලෙස පැවති අතර, බෝල්ටික් බලඇණියට මූලස්ථානයක් විය. ක්‍රිමියානු යුද්ධයේදී (1855) ඇංග්ලෝ-ප්‍රංශ බලඇණිවල බෝම්බ ප්‍රහාරයකින් එයට දැඩි හානි සිදුවිය. පසුව රුසියානුවන් බලකොටුව ප්‍රතිසංස්කරණය කර නවීන කාලතුවක්කු වලින් ශක්තිමත් කළහ.

 පළමු ලෝක යුද්ධය සමයේදී, එය රුසියානු අගනුවර වූ ශාන්ත පීටර්ස්බර්ග් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වූ "මහා පීටර්ගේ නාවික බලකොටුව" නම් විශාල ආරක්ෂක පද්ධතියක කොටසක් ලෙස ක්‍රියාත්මක විය.

ෆින්ලන්ත යුගය (1918–වර්තමානය): නිදහස සහ ලෝක උරුමය

 1917 දී ෆින්ලන්තය රුසියාවෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමෙන් පසු, අලුතින් පිහිටුවන ලද ෆින්ලන්ත රාජ්‍යය 1918 දී බලකොටුව භාර ගත්තේය. රටේ නව නිදහස් තත්ත්වය පිළිබිඹු කරමින් එය නිල වශයෙන් සුවොමන්ලීනා ("ෆින්ලන්තයේ මාලිගාව/බලකොටුව") ලෙස නම් කරන ලදී.

දශක ගණනාවක් තිස්සේ ෆින්ලන්ත හමුදා කඳවුරක් ලෙස සේවය කළ මෙහි හමුදා භූමිකාව දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු ක්‍රමයෙන් අඩු විය. 1973 දී, මෙම බලකොටුව සිවිල් පරිපාලනයට පවරා දෙන ලදී.

 හමුදා ගෘහනිර්මාණ ශිල්පයේ කැපී පෙනෙන උදාහරණයක් ලෙස සලකන සුවොමන්ලීනා 1991 දී යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කරන ලදී. අද වන විට එය ෆින්ලන්තයේ ජනප්‍රියම සංචාරක ආකර්ෂණයක් මෙන්ම හෙල්සින්කි හි නේවාසික ප්‍රදේශයක් ද වේ.