තාත්තා...............

තාත්තා 

අම්මා 

සෝවියට් දේශය බිඳ වැටෙන්න ලං වෙලා එතකොට. ශිෂ්‍යත්වයක් නැති වුනත් (පලවෙනි උපාධියෙන් ශිෂ්‍යත්වය  ඉවරයි).  මොස්කව් විදුලි බල හා බලශක්තිය පිලිබඳ විෂ විද්‍යාලයේ ජල විදුලි බලය පිලිබඳ දෙපාර්තමේන්තුව "විකල්ප විදුලි බලය" පිළිබඳ තේමාව යටතේ මට PhD එක කරන්න හදල දුන්න. මම තාත්තට ඒක කිව්වම හොඳටම සතුටු වෙලා එහෙනම් පී එච් ඩී එක ඉවර කරලම එන්න කියල කිව්වා. ඒ ගොල්ලන්ට පරිගණකයක් දෙන්න ඕනේ නිසා ලන්ඩන් ආවා වැඩ කරලා කියක් හරි හොයාගෙන යනව කියල හිතා ගෙන. 

ඒ එනකොට එක්තරා දුෂිත සෝවියට් නිලධාරියෙක් මට යමක් දුන්න ගෙනියන්න ලන්ඩන් වලට. මට ඒකට  බැහැයි කියන්න බැරි අසරණ තත්වයක් තුල මම ඒක අරන් ආව. පොරගේ නම නවුමොව්. නවුමොව් තමා මම හිටිය නේවාසිකාගාරේ කාමර දෙන්නේ. සල්ලි දීල දීලා ඒත් මදි ඌට. නවුමොව් මට දුන්නේ කපපු  සෝවියට් දියමන්ති වගයක් කෑලි ගාන ගණන් කරලා. ලන්ඩන් වල විකුණලා ඩොලර් අරන් එන්න  කියල. මට කරන්න අමාරු වැඩ ඕව. ගැනුම් මිනුම්. ඔයිට කලිනුත් සාෂා කියල යුදෙව්වෙක් එක්ක ඇනගෙන තියනව ඕවා කරන්න ගිහින්.

  ඔය අතරේ පෙරදිග ලන්ඩන් වල මුස්ලිම් බන්ගලියෝ සුද්දෝ එක්කයි පොලිස් කාරයෝ එක්කයි ජාතිවාදී වලියක්. ලිවර්පුල් ස්ටේෂන් එක  පැත්තේ හිටි යාළුවෙක් වන ජානක ලක්මාල්  හම්බවෙන්න යනකොට මාව  පොලිසියෙන් ඇල්ලුවා. අර වලිය නිසා උන් හිතුවේ මම බන්ගල්ලෙක් කියල. එහෙම ඇල්ලුව එකම වතාව මේ අවුරුදු ගානටම. අල්ලලා චෙක් කරන වෙලාවේ පොලිස් කාරයා මගේ ළඟ තිබ්බ බඩු  ටික ගත්ත. ඒවා අදිනකොට සමහර ඒවා බිමට වැටුන. අර දියමන්ති කෑලි ඔතාගෙන හිටි පැකට් එකත් වැටෙන්න ඇති මම දැක්කේ නැහැ. . මගේ ළඟ පාස්පෝර්ට් තියා  මුකුත් නැහැ ඒ වෙලේ .  පොලිස් කාරෙකේ මාව අරන් ගියා පොලිසියට.

 එතනින් සාජන් කාරයා මාව  යැව්වා නතර වෙලා හිටි ශාෆ්ට්ස්බරි කියන හොටෙල් එක තියෙන  තැනට.  වීසා  ඔක්කොම චෙක් කරලා හරියට තියනවා කියල මගේ බඩුත් ආපහු  දීලා සැලියුට් එකකුත් ගහල "සොරි ටු ඩිස්ටර්බ් යූ" කියල යන්න ගියා. ටිකක් හවස් වෙලයි දැක්කේ අර නවුමොව්  දුන්න  දියමන්ති කෑලි භාගෙකටත්  වැඩිය පොලිස් කාරෙකේ හරි එළියේ හරි වැටෙන්න ඇති කියල. ආපහු ලඟම තියන පොලිසියට ගියා. පොලිස් කාරයගේ නමවත් පොලිසියවත් දන්නේ නැහැ. මම ඒක හරියට බැලුවෙත්  නැහැ.  උන් පොලිසි කීපයකට කතා කලා. මේක නිකන් පාරේ නවත්වල කරපු චෙක් කිරිල්ලක් නිසා කවුරුත් මුකුත් සටහනක් දාල නැහැ කීව. බොරු වෙන්නත් පුළුවන්.  හම්බවුනොත් දෙන්නම් කිව. පොලිස් කාරය සමහරවිට එන්නත් ඇති පස්සේ. නමුත් මම ඒ නැවතිලා හිටි තැන  හිටියේ තාවකාලිකව.  

මම නවුමොව් ට   පණිවිඩේ යැව්වාම විශ්වාස කලේ නැහැ. මම බොරුවක් කියන්නේ කියල ලොකු මුදලක් ඉල්ලුව.  මගේ  මල්ලි හිටියේ මොස්කව් වල. මට මල්ලිට ඉගෙන ගන්න රුසියානු වීස ගහගන්න  සල්ලි යවන්නත් තිබ්බ. මල්ලිට සල්ලි යවන්න උදව් කලේ රාමනායක. දැන් රුසියානු තානාපති කාර්යාලයේ ප්‍රධාන විධායක.  නවුමොව් ඉල්ලන ගාන කොහොමටවත් දෙන්න බැහැ. කොහොම හරි  මගේ  PhD කිරිල්ලත් ඉවර වෙලා ලන්ඩනයේ නැවතුනා  . සුළු සිද්ධියකින් ජිවිතේ සම්පුර්ණයෙන්ම වෙනස් වෙනව. 

ඊට පස්සේ අමාරුවෙන් සල්ලි ටිකක් හදා ගෙන  MSc එකක් පටන්  ගත්ත එංගලන්තේ.  තාත්ත එතකොට අසනීප වෙලා. හොඳ වෙලාවට මම රස්සාව කලේ හෝටලේක. පාඩම්  කරන්න වුනත් පුළුවන් බිසි නැත්නම්. බෙහෙත් වලට, හොස්පිටල් වලට සල්ලි යැව්වෙත් මම. තාත්තට  අමාරු වෙනකොට මල්ලිලා අක්කල වුනත් කිව්වේ නැහැ. මන් අමාරුවෙන් ඔක්කොම කරනකොට එන්න කියන්නේ කොහොමද කියල හිතන්න ඇති. තාත්තා ඇහුවෙත් නැහැ PhD කරන්න ගිය මිනිහ වෙන රටක නැවතිලා MSc එකක් ආයේ කරන්නේ මොකද කියල. නමුත් හිටියේ  හිතේ අමාරුවෙන්. MSc එකේ ප්‍රොජෙක්ට් එක දෙන කාලෙ වෙනකොට තාත්තට හොඳටම අමාරුයි. අන්තිම සතියේ පොඩි අක්ක බලන් ඉන්න බැරි තැන අඬ අඬ  කිව්වා ඔයා නම් දැන් එන්නම ඕනේ කියල. . ඒත් හිතුවේ මේක ඉවර කරලම යනවා. නමුත් උපාධි ( thesis එක) තේමාව defense  කරන්න දවස් දෙකක් තියා  තාත්තා අවසන් හුස්ම  හෙලලා  තිබුන.

මම අවුරුදු නමය දහය කාලෙත් හරියට කියවනවා. ඕල්කොට් , පරම විඥාර්ථේ ගැන එහෙම කියවල ලොකු ඕනෑකමක් තිබ්බේ බෞද්ධ විදුහලකට යන්න  ඒ ගොල්ල පිහිටවපු. ශිෂ්‍යත්වෙන් පාස් වෙලා ලැබුනේ ආනන්දේ.  ඒ දවස්වල ආනන්දේ පූල් එකක් හදන්න සල්ලි එකතු කරනවා. ඒකටත් ගෙවල ආනන්දෙට රෙජිස්ටර් වුණා තාත්තා එක්ක ගිහින්. බොහොම කැමැත්තෙන් ගියා  දවස් දෙකක්. ඊට පස්සේ රෝයල් එකේ විභාගෙන් පාස් වෙලා ආවා. ඒක ටිකක් පරක්කු වෙලා ආවේ. තාත්තා මාව අස්  කරගෙන ගිහින් රෝයල් එකට දැම්ම. මම හෙන වලි ගෙදර. ඕල්කොට් ගේ ඉස්කෝලෙන් අස්  කලේ ඇයි කියල. පස්සේ තමා අම්ම කිව්වේ එක්තරා නෑදෑයෝ කට්ටියක් තාත්තාට  කෝචෝක් එකක් දාල තියනවා කියල. අක්ක විශාඛා ගිය එකට ඒ ගොල්ලට අප්සෙට් ගහල. පුතාවත් රෝයල් දානවා කියල තාත්තා කිව්වා කියල හිනා වෙලා නෝන්ඩියට . තාත්තා ඒක කරලා තියෙන්නේ ඒ ගොල්ලන්ට පේන්නද  මන්ද . හැබැයි මම අකමැති දෙයක් තාත්තා කරපු අන්තිම වතාව ඒක. ආයේ කවදාවත් ඇඟිලි ගැහුවේ නැහැ මන් කරන දේකට. මට අදත් ඔය ඉස්කෝල භේද පෙන්නන්න බැහැ. 

ඒලෙවල් ඉවර වෙලා රිසල්ට්ස් එනකොට මොකක්ද ලක් එකක් තිබ්බ. අර්නස්ට් ඇන්ඩ් යන්ග් එකේ audit exam එක දාගෙන trainee පෝස්ට් එකක් ලැබුන. ඒකට ගියේ නැහැ,  කොළඹ  විශ්ව විද්යාලයට  ආව නිසා physical Science යන්න. ඒකට ගියේ නැහැ මොකද ඊට පස්සේ NDT ආවා. ඊට පස්සේ උඩින් ලකුණු ලැබිච්ච එවුන් ඇවිත් නැහැ කියල මොරටුවත් ආවා. පුදුම වැඩක්. ඒ අස්සේ සෝවියට් යන්න දාල තිබ්බේ අක්කයි මායි දෙන්නම. තිබ්බ සමාජවාදී උණට. අන්තිමට ඒකත් ආව. කොහොම ආවද මන්ද? පස්සේ කඹ ඇදල ඇදල සෝවියට් යන්න තීරණය කෙරුව. යන දවසේ කාමරේට ගියාම දැක්කේ තාත්තා අඬනවා.  දැඩි හිතක් ඇති තාත්ත අඬනවා කවදාවත් දැකපු නැති දෙයක්. තාත්තා මම යනවට කැමති නැහැ කියල දැන ගත්තේ එදා යන දවසේ. තාත්ත පස්සේ අම්මට කියල තිබ්බ එයා ආපහු එන්නේ නැහැ. එක දරුවෙක් නැති වුනා කියල. අම්මා කියල තිබ්බා පිස්සුද කොල්ල ඉවර කරලා එනව කියලා.  

//මට ලියන්න අමතක වෙච්ච දේවල් දෙකක් කෙනෙක් මතක් කරා. එකක් තමා 87-88 කලබල කාලෙ තාත්තයි අම්මයි මගේ පොත් ගොඩ චෙක් කරලා. මන් හැම සෝවියට් පොත් ප්‍රදර්ශනේටම ගිහින් එකතු කරපු පොත් ගොඩක් තිබ්බ. අම්මා, වානේ පන්නරය ලැබු හැටි, අපනාසියේව් ගේ භෞතිකවාදය පොත් හෙම. මන් හිටියේ නැතුව උනත් අක්ක නිසාද කොහෙද තාත්ත ඒවා විසික් කරලා. මොන හේතුවකටද මන්ද එච්චර භය වුනේ. හැබැයි චේ ගේ පින්තුරෙයි විජේවීරගේ පින්තුරෙයි, විජේවීරගේ  පොත් පින්චකුයි යි ගිනි තියල. ඊට පස්සේ කියල තියනවා රුසියාවට ගිය නිසා කොල්ල බේරුනා කියල. 

දෙවැනි එක තමා අසනීප වෙලා රෝහල් ගානේ ගිය කාළේ. කන්සල්ටන්ට් ල අල්ලන්න ප්‍රයිවේට් යන්න ඕනේ.  කාගෙන්වත් නෑදෑයෙකුගෙන්වත් උදව් ඉල්ලුවේ නැහැ. පැන්ෂන් එක හැදුවට ප්‍රාදේශීය සභාවේ ක්ලාර්ක් කට්ටේකුට  පගාව දුන්නේ නැත්නම් එවන්නේ නැත්ද මොකක්ද එකක්. ඉතින් සල්ලි යැව්වේ මම නිසා තාත්ත අම්මට කියල  පුතා එංගලන්තේ ඉන්න  නිසා හොඳට ගියා නැත්නම් පැන්ෂන් එකත් නැතුව බෙහෙත් වලට කවුද වියදම් කරන්නේ කියල. මේ දෙක ලිව්වේ මට මේක මතක් කර දුන් එක්කෙනෙ කිව්වා මටම වරද පටව ගන්න එපා. තාත්තා  මුකුත් කිව්වේ නැහැ පුතාගේ හොඳ මිසක් කියල.  //

"මහලුව බැරි වුනහම ඔබ හට ඇවිදින්න - අත  දෙන්නම් තාත්තේ වන්දි ගෙවන්න" කියන සින්දුව මම කැමතිම සින්දුවක්.  නමුත් කරන්න බැරි වුනෙත් ඒක. 

පලවෙනි පඩියෙන් සම්ප්‍රදායිකව පියෙකුට අරන් දෙන කමිසයක් අරන් දෙන්න බැරි වුනාට, තාත්ත එක්ක හවස් යාමෙක ඉස්සර වගේ තාත්ත සුරුට්ටුවකුත් ගහගෙන දිවයින බලද්දී , දේශපාලනේ ගැන වාද කරන්න, ලෙඩ වෙන වෙලාවේ ලඟින් ඉන්න, අන්තිම මොහොතේ අතින් අල්ලන් ඉන්න, බෙහෙත් පෙත්ත නෙමේ වතුර ටිකක් හරි දෙන්න , ඒ මොකුත් බැරි වුණා.

අන්තිමට ගියේ මරණයට විතරයි. දෙන උස්සගෙන යන්න. කනත්තට ගිහින් චිතකය දැවිල අන්තිම ගිනි පුලිඟුවත්  යනකන් මල්ලියි මායි හිටිය තාත්තා දාල එන්න බැරුව උදේ පාන්දර වෙනකන්. මට එතකොට ඔක්කොම එපා වෙලා, අපහු යන්නත් ඕන කමක් නැහැ වගේ. හත් දවසේ දානෙට බිරිඳ ආවා. අම්මට හඬාගෙනම කියවුන "අනේ තාත්ත කිව්වනේ පුතේ. සුදු දෝණියන්දව බලන්න හිටියේ නැහැ නේද  කියල". 

අපි හිතන්නෙත් නැති මොකක් හරි සුළු දෙයක් නිසා, හිතන්නෙත් නැතුව උදව් කරන්න කියල  භාර ගන්න දෙයක් නිසා අන්තිමට අපේ මුළු ජිවිතම වෙනස් වෙනවා. දුවල දෙන්න  දිහා බලන හැම වෙලේම හිතෙන්නේ තාත්ත මුන් දෙන්නට කොච්චර ආදරේ වෙයිද කියල? ඒ සිද්ධිය නොවුන නම් ඔයා  මෙච්චර ආදරේ කරන ළමයි දෙන්නෙක් ඉඳීද කියල බිරිඳ අහනවා වෙලාවකට.

අද තාත්තගේ උපන් දිනේ.

තාත්තාට නිවන් සුව.  

(ප.ලි. - කවුරුත් කියන්න කලින් - මිනිසුන්ට හුඟක් අමාරු දේවල් වෙනවා සුනාමියේ සිට 71, 89 හා 2009 කාලයේ වුන දේවල් දක්වා. මම ඒ ගැන හුඟක් අවබෝධයෙන් ඉන්නේ. මෙතැන ඇත්තේ පෞද්ගලික මතකයක් හා වේදනාවක් ගැන ලිවීමක් පමණයි. )