නෝර්ත්වීල්ඩ් කුඩා දුම්රිය මාර්ගයේ මගේ ස්වේච්ඡා සේවය සහ ශ්‍රී ලාංකික සම්බන්ධයක්

 නෝර්ත්වීල්ඩ් කුඩා දුම්රිය මාර්ගයේ මගේ ස්වේච්ඡා සේවය සහ ශ්‍රී ලාංකික සම්බන්ධයක්:

මේ වසරේ, මම මගේ ස්වේච්ඡා සේවය සඳහා යම් කාලයක් කැප කිරීමට තීරණය කළා - එය මා නිතරම කිරීමට උත්සාහ කරන දෙයක්. කාලෙකට ඉහත ළමා කාලයේ ළමා සාහිත්‍ය  හවුල කියා සංවිධානයක හිටිය .  ඉන් පසුවත බාලදක්ෂ ව්‍යාපාරයේත් වෙනත් සමාජීය වැඩ කටයුතු වලත් හිටිය . බ්ලොග් සම්මාන කළා .  විශ්ව විද්‍යාලයේ සමිති සමාගම් කිහිපයක හිටිය .   ළමා පුණ්‍යායතන සඳහා හෝ මගේ බ්ලොග් ලේඛන හරහා වේවා මෙවැනි දේ කිරීමට මම උනන්දුයි .  හාර්ලෝ ගාර්ඩ්න් සෙන්ටර් (Harlow Garden Centre) භූමියේ පිහිටි සැබවින්ම ලස්සන්  ව්‍යාපෘතියක් වන නෝර්ත්වීල්ඩ් සහ දිස්ත්‍රික් කුඩා දුම්රිය මාර්ගය (Northweald & District Miniature Railway) වෙනුවෙන් කාලය  වැය කරන්න හිතුව . 

 මගේ කාර්යාලයේ සේවය කරන ස්ටීවන් (Steven)  ඔහුගේ පවුල සතුව කුඩා එන්ජිමක් ඇති බවත් එය කුඩා (සෙල්ලම් )  දුම්රිය මාර්ගයක ධාවනය කරන බවත් ටීම් මිටින් එකකදී කියුව . දුම්රිය නැරඹීමට සහ දුම්රිය ගමන්වල යෙදීමට මා තුළ ඇති දැඩි ඇල්ම ගැන දන්නා ඔහු, ස්වේච්ඡා සේවකයෙකු ලෙස ඔහු හා එක්වන ලෙස මට යෝජනා කළා. 

දුම්රිය ගැන කිව්වහම ඒ දවස් වල කොළඹ සිට වෙරළබඩ මාර්ගයේ නිතර යනවා පවසෙට් වල .  ඒක මරු මුහුදු හුලන් වැඩි වැඩි යන ගමන .  ඊළඟට  බදුල්ලේ ඉන්දන ඔහිය ,  ඇල්ල , බණ්ඩාරවෙල , දෙමෝදර පහු කර එන ගමන .  කොළඹ නුවර ගමන.  ඒවා යේ සුන්දර කම නිසාම මම ලමයිවත් අරන් ගියා ගමනක් දෙකක් .  

මුලදී, මම ගියේ ඔහුට සංඥා මාර්ග කිහිපයක් සකස් කිරීමට උදව් කිරීමට පමණයි. නමුත් එහි ඇති වාතාවරණය සහ කණ්ඩායමේ කැපවීම ට මමත් ආකර්ෂණය වුන . ස්වේච්ඡා සේවකයන්ගේ අවශ්‍යතාවය දුටු නිස  කැපවීමක් කරන්න තීරණය කළා මේ අවුරුද්දේ. පහල තියෙන්නේ මමයි ස්ටිවනුයි එකතු වෙලා හදපු සිග්නල් වයර් යන කොටස . 

මෙම දුම්රිය මාර්ගය අඟල් 7.25 ක පළලකින් (7.25-inch gauge) යුතු ආකර්ශනීය කුඩා සැකැස්මක්. එය කළමනාකරණය කරනු ලබන්නේ රාජකාරි කළමනාකරු (Duty Manager) වන නේදන් ජෙන්කින්ස් (Nathan Jenkins) සහ ඔහුගේ සීයා විසින් වන අතර, ඔවුන් ධාවන පථයේ ගමන් කරන දුම්රිය එන්ජින් කිහිපයක හිමිකරුවන් ද වෙනවා. මෙහි විශේෂත්වය වන්නේ එය සැබෑ ප්‍රජා උත්සාහයක් වීමයි. ස්ටීවන්ගේ පියා වන නිකී (Nick) ඇතුළු බොහෝ ස්වේච්ඡා සේවකයන් සතුව ඔවුන් එහි ධාවනය කරන ඔවුන්ගේම දුම්රිය එන්ජින් තිබෙනවා. කුඩා දුම්රිය මාර්ග කෙරෙහි දැඩි ඇල්මක් දක්වන ඕනෑම කෙනෙකුට එය අපූරු විනෝදාංශයක්! (ඔබට ඔවුන්ගේ වෙබ් අඩවියෙන් මෙම දුම්රිය මාර්ගයේ පොහොසත් ඉතිහාසය ගැන වැඩිදුර කියවිය හැකිය: දුම්රිය වෙබ් අඩවියට සබැඳිය මෙතැනින්).

සති කිහිපයකට පෙර, මගේ ශ්‍රී ලංකා සම්බන්ධය දන්නා කෙනෙක්, ඔවුන් සතුව "ශ්‍රී ලාංකික" දුම්රිය එන්ජිමක් ඇති බව සඳහන් කළා. මම ඒ අන්වර්ථ නාමය ලැබීමට හේතුව ඇසූ විට, පිළිතුර තරමක් අපැහැදිලි වුණා: "ආහ්, සමහරවිට ඒක පාට පාට නිසා වෙන්න ඇති?". කුතුහලය දනවන සුළු වුවත්, මම ඒ ගැන වැඩිදුර සිතුවේ නැහැ.

ඉන්පසු, සති කිහිපයකට පෙර, මම මාර්ගයේ අනෙක් කෙළවරේ ඇති කරකැවෙන වේදිකාව (turntable) ක්‍රියාත්මක කිරීමට උදව් කරමින් සිටියා. මම එන්ජින් මාරු කිරීම සහ කපලින් සිදු කරනු ලැබුවා .  එදා පුංචි ළමයි එන සහ පවුල් එන දිනයක් . ෆිල් (Phil) ඔහුගේ M7 දුම්රිය එන්ජිම පදවාගෙන එමින් සිටියා. එය ළඟා වෙත්ම, මම ශීලාට (Sheila - ස්ටීවන්ගේ මව) මෙසේ කීවා, "ඒ එන්ජිම ශ්‍රී ලංකාවේ පාවිච්චි කරන සමහර ඩීසල් එන්ජින් වගේමයි".

ඇගේ පිළිතුර මාව මොහොතකට ස්ටම්ප් කළා: "ඕහ්, ඒක තමයි ශ්‍රී ලාංකික එක! M7. මවුන්ට් ලැවීනියා 7 (Mount Lavinia 7)." ඇය කාරුණිකව මට නම උච්චාරණය කර පෙන්වූවා: ලැ-වී-නි-ආ (L-A-V-I-N-I-A).

ඒ කුඩා එන්ජිම මා දෙසට සෙමින් එනවා දැකීම, එහි නාමයේ මූලය දැනගත් පසු, ඇත්තෙන්ම පුදුම සහගත වුණා. මම  ගල්කිස්ස (Mount Lavinia) කියන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ කොළඹ අසල පිහිටි, ඓතිහාසික හෝටලයක  ප්‍රසිද්ධ සුන්දර වෙරළබඩ නගරය කියා ඔවුන්ට කීවා.  මම එම බැඳෙන්නට හේතුව වූ පෘතුගීසි - සිංහල මිශ්‍ර විවාහයකින් ඉපදුනු සුන්දර නර්තන ශිල්පිනියක් වූ ලැවීනියා සහ ඇයට ආදරය කළ බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩුකාරවරයෙකු පිළිබඳ ආදරණීය, ඓතිහාසිකව විවාදාත්මක කතාවද සඳහන් කළා. (පසුව සොයද්දී  ශ්‍රී ලංකාවේ සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පතේ 'ලැවීනියාගේ අභිරහස' (The mystery of Lovinia)  නමින් පොතක් පල කර ඇති බව දුටුවා .  එය ලියා ඇත්තේ රොබට් ග්‍රිග්සන් විසින් .  ලොවිනියා නමින් සිංහල පොතක්ද තිබෙනවා. ).

හාර්ලෝහි මගේ ස්වේච්ඡා සේවය සහ මේ  ශ්‍රී ලාංකික උරුමය අතර අනපේක්ෂිත, පෞද්ගලික සම්බන්ධය සොයා ගැනීම, කසියම් වින්දනීය තලයක් එක් කර තිබෙනවා. එය වඩාත්ම අනපේක්ෂිත ස්ථානවලදී පවා සම්බන්ධතා සොයාගත හැකි බවට මතක් කිරීමක්!

පොඩි වීඩියෝව :  

M 7 ගැන විකිපෙඩිය සටහනක් : 

Class M7 is a type of diesel-electric locomotive built for Sri Lanka Railways by Brush Traction, UK, and imported in 1981. This locomotive has the shortest length, least power and least weight compared to other diesel locomotives of Sri Lanka.

Three locomotives (803, 813, 814) were painted in a special color scheme and later was painted in normal livery.

In 1999 M7 locomotive No. 803 met with an accident and was seriously damaged and condemned.

This locomotive was introduced as a shunter by the manufacturer, Brush Traction. In Sri Lanka, these are mostly used in short passenger services. M7s are not permitted on the Main Line because of the low power and lack of dynamic braking but it can be run on all the other of the railway lines in Sri Lanka including the Kelani Valley Line.

මේ තිබෙන්නේ සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත් පතේ පලවූ පොත ගැන ලිපියේ අනුවාදයක් : 

The mystery of Lovinia: Much more than just a love story

වර්ෂය 1805 යි, ලංකා කිරීටයේ යටත් විජිතයේ නව ආණ්ඩුකාරවරයා සිය තනතුර භාර ගැනීම සඳහා රටට පැමිණ ඇත. උඩරට ප්‍රදේශයේ උඩරට යුද්ධය නොනවත්වාම ඇවිලෙමින් පවතින අතර, දේශීය අර්ධ-සිංහල, අර්ධ-පෘතුගීසි සම්භවයක් ඇති රූමතියක වන ලවීනියා (Lovinia), මෙම සිදුවීම් ඇගේ වැඩෙමින් පවතින ජීවිතයට බලපාන ආකාරය අත්විඳියි.

වසර දෙසීයකට පමණ පෙර යටත් විජිත ලංකාවට ඔබව රැගෙන ගොස්, ආදරය, කාමය සහ කුමන්ත්‍රණ මැදින් මඟ පෙන්වන ගමනක් ගැන සිතන්න. කතුවර රොඩ්රික් ග්‍රිග්සන් (Roderic Grigson) ඔහුගේ සිව්වන නවකතාව වන “ආණ්ඩුකාරවරයාගේ පෙම්වතිය” (The Governor’s Lover) තුළ, සිය හැඟීම් දනවන විස්තර මගින් සාක්ෂාත් කරගන්නේ හරියටම එයයි.

ග්‍රිග්සන් මෙහිදී පවසන්නේ, සිය පියාගේ නර්තන කණ්ඩායමේ ප්‍රධාන නර්තන ශිල්පිනිය වන ලවීනියා සහ අලුතින් පැමිණි ආණ්ඩුකාර ශ්‍රීමත් තෝමස් මේට්ලන්ඩ් (Sir Thomas Maitland) අතර ගොඩනැගෙන සබඳතාව පිළිබඳ කතාවයි. එය ඇගේත්, ඇය බෙහෙවින් ආදරය කරන ඇගේ පියාගේත් පවුලේත් දෛවය වෙනස් කිරීමට බලය ඇති සබඳතාවකි. ඇය එකිනෙකට බෙහෙවින් වෙනස් ජීවිත දෙකක් අතර සිරවී සිටින අතර, ඇගේ හදවතට සවන් දිය යුතුද නැතහොත් බුද්ධියට අනුව ක්‍රියා කළ යුතුද යන්න තෝරාගත යුතුය.

විවිධ සංස්කෘතීන් වර්ධනය වී දියුණු වූ ආකාරය තේරුම් ගැනීමට නම්, ඉතිහාසය විසින් සපයන කතාන්දර ජීවමානව තබාගත යුතුය. ලවීනියාගේත්, ඉතිහාසයේ මෙම කාල වකවානුවේ සහ ස්ථානයේත් අලංකාරය, මායාව සහ අභිරහස තුළ මම ඉක්මනින්ම අතරමං වීමි. පළමු පරිච්ඡේදය අවසන් වන විට, ඇගේ ගුප්ත බවට ආකර්ෂණය වී, ඇගේ කතාව - අතීතය, වර්තමානය සහ අනාගතය - ගැන තවදුරටත් දැන ගැනීමේ ආශාවෙන් ඉතිරි වූ මට, පොත බිම තැබීමට නොහැකි විය.

ශ්‍රී ලංකාවේ නූතන ඉතිහාසයට මෙම කතාව කෙතරම් වැදගත් ද යත්, ඔවුන්ගේ රහස්‍ය සම්බන්ධය පැවති ගල්කිස්ස නගරය, ඇයට ගෞරවයක් ලෙස මවුන්ට් ලැවීනියා (Mount Lavinia) ලෙස නැවත නම් කරන ලදී.

ආණ්ඩුකාරවරයාගේ ගම්බද නිවහන ලෙස ඉදිකරන ලද මන්දිරය, ආසියාවේ පැරණිතම හෝටල්වලින් එකක් වන සුප්‍රසිද්ධ මවුන්ට් ලැවීනියා හෝටලය (Mount Lavinia Hotel) බවට පත් විය.

කෙසේ වෙතත්, ඉතිහාසය අපට මෙම සිත් ඇදගන්නා මූලික කතාන්දරය ලබා දුන්නද, එය අපට ඉතිරි කරන්නේ ඉතා ස්වල්පයකි. මෙය තවත් එක් ආදර කතාවක්ද, නැතහොත් මෙම කෙටි ප්‍රේම සම්බන්ධයට වඩා බොහෝ දේ මෙහි තිබුණේද?

මනාව පර්යේෂණය කරන ලද මෙම නවකතාව, ඓතිහාසික කරුණු මන්ත්‍රයක් සේ බැඳ තබන ප්‍රබන්ධ සමඟ ඒකාබද්ධ කරන අතර, ඔබට සැබවින්ම පිටුවෙන් පිටුව ගිලගනිමින් කියවිය හැකි කෘතියක් නිර්මාණය කරයි. එය 1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ ලංකාවේ ජීවිතය තුළ පාඨකයා ගිල්වන අතර, යුරෝපීය ආක්‍රමණිකයන්ට තම රට අහිමි වූ දේශීය ජනතාව අතර පැවති දරිද්‍රතාවය, කෝපය සහ අමනාපය පසුබිම් කරගනිමින්, පාලක බ්‍රිතාන්‍ය පන්තිය භුක්ති විඳි අතිවිශිෂ්ට යටත් විජිත ජීවන රටාව පිළිබඳ විචිත්‍රවත් චිත්‍රයක් මවයි.

මෙහි අදාළ ප්‍රදේශ කොතරම් මැනවින් ඉදිරිපත් කර ඇත්ද යත්, එමගින් රට දෙස නව ආකාරයකින් බැලීමටත්, මෙම අසල්වැසි ප්‍රදේශවල ඓතිහාසික වැදගත්කම අගය කිරීමටත් පාඨකයාට බල කරයි.

ප්‍රධාන චරිත දෙක වටා සිටින, ඒ හා සමානවම කුතුහලය දනවන, එකිනෙකා කතාවකට වටිනා චරිත සමූහයකි. ඔවුන් ගැඹුර සහ වයනය සැපයීමට උපකාරී වන අතර, එම කාල වකවානුවේ ජීවිතය පිළිබඳ සැබෑ ඇගයීමක් පාඨකයාට ලබා දෙයි. කතුවරයා ලංකාවේ හැදී වැඩුණු අත්දැකීම් සහ රට පිළිබඳ ඔහුගේ දැනුම, කතාවේ සිදුවීම් මැදටම පාඨකයා රැගෙන යාමට ඔහුට ඉඩ සලසා දී ඇත. ඔහුගේ මෙම නවකතාව සහ පෙර සියලුම නවකතා හරහා ගෙන යන, වෙහෙසකින් තොර ලිවීමේ ශෛලිය, එහි අනපේක්ෂිත හැරවුම් සහ පෙරළි තුළින් උද්වේගකර හැඟීමක් ඇති කරයි.

වඩාත් වැදගත් ලෙස, චරිතවල ජීවිත හරහා, පොත අප සැමට හමුවන අභ්‍යන්තර ගැටුම සහ විශ්වාසය ඉදිරිපත් කරන අතර, "හුදෙක් ආදර කතාවක්" තරම් කිසිවක් සරල නොවන බව අපට පෙන්වා දෙයි.

කොළඹ ගමයා 01/05/2025