Thursday 10 August 2023

මාධ්‍යවේදියා හා උඩුවා


පහුගිය කාලේ මම ලියපු  පොතක් එලි දක්වන එකකට එංගලන්තයේ වැඩ කරන විශේෂන්ඥ වෛද්‍යවරයෙකු වන අතුල රත්නායක ට කතා කලා. අපි දෙන්න කතා කරන අතරේ එයා කිව්වා මොකක් හරි රූපවාහිනි සමාගමක රැකියාවක් තිබෙනවා කියල. මම එතකොට කීව මට අවශ්‍යතාවයක් නැහැ. මම පරිගණක මෘදුකාංග පැත්තට සම්බන්ධ  රැකියාවක් කරනවා කියල. ෆේස්බුක් එකේ ප්‍රොෆයිල් එකෙත්  රැකියාව කරන තැන දාලනේ තියෙන්නේ. එතකොට එයා කීව  "සොරි මචන් මම හිතන් හිටියේ බ්ලොග් එහෙම ලියන නිසා එහෙම රැකියාවක් (මාධ්‍ය අංශයක) කරනවා ඇති කියල". 

ඊට පස්සේ දවසක ලංකාවට ආපු වෙලේ රාජකීය විද්‍යාලයේ එකට ඉගෙන ගත්, පසුව  නීතිඥවරයෙක් ලෙස රැකියාව කළ මහේෂ ත්‍රිමාන්න මුණ ගැහුණා. මොකක්ද කතාවකදී  මහේෂ ඇහුව දැන් මිඩියා පැත්තේ නේද,කොහේද වැඩ  කියල. මම කීව , නැහැ මම එහෙම වැඩක් කරලා නැහැ. මම සොෆ්ට්වෙයාර් පැත්තේ  බ්ලා බ්ලා විස්තරේ කිව්වා.  මහේෂ් කිව්වා , සොරි මචං මම හිතුවේ ලියන නිසා උඹ මීඩියා කියල.

තවත් කිහිප වතාවකම ලංකාවේ ඉඳන් කිහිප දෙනෙක් කතා කළා හෝ ඊමේල් එව්වා මාධ්‍ය අංශයෙන් තියෙන කිසියම් උත්සවදෙක තුනක්  කවර්  කරන්න  සහභාගී වෙන්න කියල. 

දැන් ඇත්තටම අපි බ්ලොග් ලියන්නේ විනෝදාංශයක් වශයෙන් නේ. ලෝකේ වෙනස් කරන්න, ආණ්ඩු මාරු කරන්න, ලංකාවට උපදෙස් දෙන්න, ඔය මොන මගුලකටවත් නෙමෙයි. නමුත් අපිව (මාව ) ජනමාධ්‍ය වේදියෙක් වශයෙන් නිතර වරදවා වටහාගන්න බව පේනවා. දන්නේ නැහැ ඇයි කියල. 

තව දෙතුන් දෙනෙක් එයාල ලියපු පොත් ගැන කතා කරන්න කෝල් කරන්න කියල එවල තිබ්බ.  ඒකනම් මට ගෞරවයක් කියල හිතනවා. හොඳ විචාරයක් දෙකක් ලිය වෙන්න ඇති. ඒත් ඉතින් මම ලියන්නේ මම  කියවපු පොත් ගැන විතරයි . 

පළමු බ්ලොග් සම්මාන උළෙලේදී යුවලක් ආව මම ගාවට. 
"අයියේ මම තරිඳු උඩුවරගෙදර, මේ රේඛා  " කියල හඳුන්වල දුන්න. එකපාරටම මට මීටර් වුනේ නැහැ. පස්සේ කිව්වා උඩුවා කියල බ්ලොග් එක ලියන්නේ එයා කියල. උඩුවගේ  බ්ලොගයට සම්මානයක් නිර්දේශ කරලා තිබුන. මුල්ම උළෙලේ සුමිත් යාපා බණ්ඩාර සහ මම තමා  විනිශ්චය වැඩේ  කලේ.  හැබැයි උඩුවා මට කතා කරපු  විධිහෙන් තේරුනේ එයා හිතන් ඉන්නවා මම එයාව දන්නවා කියල. මමත් දන්න විධිහට රඟ පෑව.

උඩුව මුලදී අපට ෆිට් වෙලා හිටියට ඉතා ඉක්මනින් තේරුම් ගත්ත අපිව එයාට වැඩක්  නැහැ කියල. අපි ජන මාධ්‍ය වේදියෝ නෙමෙයි . අපේ පිටිපස්සේ වැඩ සංවිධානය කරපු වෙබ් අඩවිය සහ එහි පාලන අංශයත් සමග  එතනින් එහාටත් උඩුව ඉතා ඉක්මනින් සම්බන්ධකම්  හදා  ගත්ත. මුලදී මගේ ෆේස්බුක් යහළුවෙක් වෙලා හිටියත් දැන් නැහැ. ඒක හොඳයි. ඒකෙ වරදක් නැහැ. 

උඩුව  ගැන සජිත් නලින්ද හෙවත් සජ්ජ හෙවත් ගස්  ලබ්බ යමක් ලියල තිබ්බ මම සන්චාහාරයක ඉන්න කොට  දැක්ක.. ඒක මට ආයෙත් හොයාගන්න අමාරුයි. නමුත් ලියල තිබ්බ  දේවල් සෑහෙන දුරට හරි කියල හිතනවා. 
උඩුව වගේ හැසිරෙන මාධ්‍යවේදීන් මම බ්‍රිතාන්‍යයේ දැක තිබෙනවා. හුඟක් වෙලාවට තමන් සම්බන්ධ වැදගත් දේශපාලන , සාමාජිය  හෝ වෙනත් ව්‍යාපාරයක්  වෙනුවෙන් ආවේගී ලෙස කරුණු දක්වන  sensationalist journalism, නාට්‍යනුරූපී වෙන මාධ්‍යවේදියෝ  , (dramatise කරන අය) ඉන්නව.  ඒවා වරදවල් හැටියට වර්තමානයේ ගණන් ගැනෙන්නේ නැහැ.

ඒ අතරේදී මම දැක්ක ආචාර්ය මහේෂ් හපුගොඩ ඉඟියක් දක්වල තියනවා උඩුව ගේ නාට්‍යානුරූපී හැසිරීම දේශපාලන රැකවරණ ඉල්ලීමේ උත්සහයක් ද දන්නේ නැහැ වගේ කියල. ඔය මහේෂ් හපුගොඩ ගේ ලිපියකට මම පොඩි විවේචනයක් දාල එයාට හුඟක් තරහ ගිහින් ලියල තිබ්බ පිටරට ඉන්න අය මේකෙම ඇඟිලි ගහන්න එන්නේ මොකද? එහෙ දේවල් කර ගෙන ඉන්නේ නැතිව කියල.
//මා අසන්නේ ‘කුමන හේතුවකට හෝ ලංකාවේ භූමියෙන් වි-ප්‍රදේශගත වූ නුඹලා එම රටවල ඇති වාමාංශික අරගල සමග ඒකාත්මික වන්නේ නැතිව ගෙදරින් විසිකළ ගෙම්බන් මෙන් නැවත නැවත ආපසු ගෙදර දෙසට ම හැරී ලංකාවේ ඇති බිබික්කම ගැන සොයන්නේ මන්ද?’ යන්න ය//--හපුගොඩ /

 මම ඒ බයි කතාවට පිළිතුරක් හැටියට ලීවා   මෙහෙම: මාක්ස් ලන්ඩන් ඉන්න කාලේ ඔයාගේ තර්කයට අනුව පැරිස් කොමියුනය ගැන හොයන්නේ නැතිව ලන්ඩන් වල දේශපාලනය කරන්න තිබ්බ නේද? ට්‍රොට්ස්කි මෙක්සිකෝවේ ඉන්න කොට මෙක්සිකෝවේ මිසක් සෝවියට් රුසියාවේ දේශපාලනය හොයන්නේ නැතිව මෙක්සිකෝවේ එකට සම්බන්ධ වෙන්න තිබ්බ නේද? ස්ටාලින් ගෙන් මැරුම් නොකා ඉන්නත් තිබුන. ආ එතකොට ලෙනින් – ස්විට්සර්ලන්තේ අරගලයට ඒකාත්මික වෙන්නේ නැතිව මොන බම්බුවක් කලාද රුසියාවේ  දේශපාලනයට  ඇඟිලි ගගහ ? ලිපිය මෙතන. ලංකාවේ ජවිපෙ සහෝලා  අපි විවේචනයක් කලොත් බනින්නෙත් ඔය විධිහට. ලංකාවේ ඉන්න පෙරටුගාමී සහොල බනින්නෙත්   ඔය විධිහට. ඒ දවස් වල බයියොත් එහෙමයි. 'ස' ගේ කොවිඩ් සටන ගැන ලීවොත් පිටරට ඉන්න අපගේ කලිසම්  ගලවල උලුවෙන් ගන්නවා කියලත් සමහර බයියෝ ලීවා. හැබැයි එයාලට සහයෝගයට ලියන ඕන කෙනෙක් පිටරට හිටියට කමක් නැහැ. ඩයස් මිලා වගේ.  
 ඊට පස්සේ ආචාර්ය හප්පා මෙහෙමත් ලියල තිබ්බ. 

 "ගමෙන්  කොළඹට පැමිණි මට නුඹ සිනහසෙන්නේද අජිත් මිතුර ". අපි හුඟක්  අය ගමෙන් තමා ආවේ. කොළඹ හිටියත් ලන්ඩන් හිටියත් සමහර දේවල් වෙනස් වෙන්නේ නැහැ. 
උඩුවා සිද්ධියේදී මට කියන්න තියෙන්නෙත් දේශපාලනික වශයෙන් මම උඩුවා ගේ පැත්තේ හිටියත් නැතත් ඒ නාටකයක් නම් ඒ රඟ පෑමේ අයිතිය උඩුවට තියනව කියල. අපට වෙන රටක ඉඳන් වෙන ඕන රටක් ගැන හෝ ප්‍රජාවක් ගැන ලියන්න අයිතියක් තියෙනවා වගේ තමයි.

හැබැයි කීයෙන් කී  දෙනාද අවධානය  දුන්නේ උඩුවරගෙදර මතුකළ කාරණාව ට. අර්ථසාධක අරමුදලක ප්‍රශ්නයක් ගැන. ඒ පැත්තෙන් ගත්තොත් උඩුව ෆේල් මෙතැන .ප්‍රසිද්ධිය ආවේ  එයාට මිස එයා එතන විරෝධය පළ කළ සන්සිද්ධියට නෙමෙයි.

උඩුව ඇතුළු ගොඩක් මාධ්‍යවේදීන්, කලාකරුවන්  හිතන් ඉන්නව හුඟක් අය ඒ ගොල්ලන්ව දන්නවා කියල. ඇත්තටම ගත්තොත් ඒක එහෙම නැහැ. මේ ළඟදී මගේ ෆේස්බුක් මෙසේන්ජර් එකට පණිවිඩයක් එවපු මහත්මයෙක් ඔහුගේ වාර්තා චිත්‍රපට නිෂ්පාදනයකට මුදල් යොදවන්න  හෝ යොදවන කෙනෙක් හොයා දෙන්න කියල ඉල්ලීමක් කරලා තිබුන. මම කීව මම ඔයාව දන්නෙත් නැහැ. කරන්න යන වාර්තා චිත්‍රපටය මොකද්ද දන්නෙත් නැහැ කියල.  අවංකවම මම ඔහු කවුද  කියල දන්නේ නැහැ. 

මීට අවුරදු ගණනකට  කලින් මම ලංකාවට යන්න හීත්‍රෝ ගුවන් තොටුපලේ හිටිය. ඔක්කොම චෙකින් ඉවර වෙලා ඇතුලට යන ලෝන්ජ් එකේ ඉන්දෙද්දී  මා ළඟින්ම වගේ හිටපු  කවුද ලංකාවේ වගේ පෙනෙන කෙනෙකුට  ගොඩක් අය  ඇවිත් අතට අත දීල කතා කරනවා  දැක්ක. මම මගේ පාඩුවේ පොතක් බලන නිසා එතැනින් නැගිටලා ගියා වෙන තැනකට. එදාම ලංකාවට යන මම අඳුරන  කෙනෙකුත්  අර තැනැත්තා ට කතා කරලා මාව දැකලද කොහේද මං  ගාවට ඇවිත් කතා කළා.  මිනිහ මට කියනව අර තැනැත්තා කීවලු මම මහා ආඩම්බර කාරයෙක්. කතා නොකර  නැගිටලා ගියා කියල. මිනිහෙක්ට ආචාර කරන්න දන්නේ නැති ගම් වලින් ලන්ඩන් ආපු එවුන් කියලත් කීවලු.   මට හිනා ගියා ඒ කතාවට. මම කීව මම මොකටද කතා කරන්නේ මම  දන්නා කෙනෙක් නෙමේනේ කියල. යාලුව කියනව. ඇයි මචං ඒ අර අහවල් ප්‍රසිද්ධ බයිලා ගායකයා නේ.  යුරෝපයේ ටුවර් එකක් ඉවර වෙලා ලංකාවට යනවා.   එයාගේ සින්දුවක් දෙකකුත් මතක් කළා. සින්දු දැනගෙන හිටියට අපට කියන හැමෝම මතක හිටින්නේ නැහැනේ. ඒ කාලේ   මම දන්නේ  නිහාල් නෙල්සන් ගේ මුණයි සුනිල් පෙරේරා ගේ  මුහුණයි  විතරයි බයිලා කියන අයගෙන්.  අනික එහෙම වුනාය කියල ළඟට ගිහින් කතා කරන්න අවශ්‍යත් නැහැනේ. 

මම මාධ්‍යවේදියෙක් නෙමේ. අසරණ අහිංසක බැනුම් අහන බ්ලොග්  ලියන්නෙක් පමණයි.  

-ඡායාරුපය අන්තර්ජාලයෙන් 



Saturday 5 August 2023

ඩැනියෙල් ෂ්ටයින් ගේ පරිවර්තනය -2

පළමු කොටස ; ඩැනියෙල් ෂ්ටයින් ගේ පරිවර්තනය -1- (ලුද්මිලා උලිට්ස්කයා ගේ පොතකි)

2.

දුරුතු මස, 1986 , බොස්ටන් හිදී  

එස්තර් ගන්මාන් 

මගේ වයසත් සමග අලුතින් කිසිවෙකු මගේ ජිවිතයට එක්වීමට කිසි ඉඩක් ඇතැයි නොසිතුවෙමි. පළමුවෙන්ම කිව යුත්තේ මගේ හදවතේ ඉඩක් වෙන්කර  තිබූ සියල්ලන්ම මියගොස්ය. දෙවැන්නට කිව යුත්තේ කොතරම් වැදගත් පුදහලයන් ඇමෙරිකාවේ සිටියත් ඔවුන්ගේ ජිවන අත්දැකීම් ඉතා සීමා සහිත වීමයි. ඒ නිසාම ඔවුන් හැඟීම් විරහිත කාඩ්බෝඩ් බඳු මිනිසුන් ලෙස මට දැනුනි. ඒ හැර මට දැනුනේ වයසට යාමත් සමග අප වටා කවචයක් සෑදෙන බවත්, අප බොහෝ විට හැඟීම් වලට ඉඩ දීම අඩුවන බවත්ය. ඉසාක් ගේ මරණය මට පැහැදිලි කළේ මා  කෙතරම් ඔහු මත යැපුනේද යන්නය. මම තනිකමින් පීඩා වින්දේ නැති නමුත් එය මා වටා මීදුමක් මෙන් පැටලී තිබුණි.   මේ ශෝකදායි මොහොතවල් අතරේ ඒවා හදිසියේම ප්‍රාදුර්භූත වූවාය. අගේ පැමිණීමේ කිසියම් දෛවෝපගත යමක් තිබෙන බව මට දැනුනි. මේ තරුණ ගැහැණිය, මගේ  දියණිය විය හැකිව තිබුණි. ඉසාක් සමග ඒ ගැන කතා කරන්නට තිබුනා නම් හොඳය. අපි දෙදෙනාගේ සම්පූර්ණ එකඟතාවය තුලදී වුවත් ඉසාක්ට  යමක් ග්‍රහණය කර ගන්නට, වැදගත් අදහසක් පවසන්නට හැකිවිය. ඔහු මේ කෙල්ල ගැන කුමක් කියන්නට තිබුනේද?  අපි දෙදෙනාගේ හමුවිමම අසාමාන්‍ය එකකි.  ඊටත් වඩා පුදුමය නම් අප චෝර්නය පුෂා ගැන කතා කිරීමය.     ඇගේ මව, ඒ කොවෂ් නම් කාන්තාව සැබවින්ම රාක්ෂනියකි. ඉසාක් සිතුවේ ඇය සෝවියට් ඔත්තුකාරියක බවයි.  ඉසාක් හැමවිටම කීවේ යුදෙව්වන් යනු එල්ලයක් කරා යන බලාපොරොත්තු සහගත ජනතාවක් බවයි.  ඔහු, යුදෙව් අන්තවාදී නිකායන් විශේෂයෙන්, පැච් දැමූ මේස් සමග දිග විකාර සහගත කෆ්තාන ඇඳුම් අඳින,   සිල්ක් හිස්වැසුම් පළදින හසිඩ් වරුන්ද , යුදෙව් කොමිසාර් වරුන්ද , කොමියුනිස්ට් වාදීන් ද , චෙකා රහස් පොලිසියද ඔහු එකම මානසික මට්ටමක උන් ලෙසට සැලකුවේය.

අප දෙවන වර හමුවූ අවස්ථාවේ ඒවා ඇගේ මව ගැනද එවැනිම දෙයක් වෙනත් ආකාරයකට පැවසුවාය. මහත් පුදුමය නම් කිසිදු හරවත් අධ්‍යාපනයක් නැතිව, නුවණැති බවක් නොමැතිව ඇය ඒ බව නිරීක්ෂණය කිරීමයි.  

 ඇය බලවත් අධිෂ්ඨානයකින් යුත් ස්වභාවයෙන්ම අවංක එකියක වූ  ඇය සැමවිමට සත්‍යය සෙවීමටත් තමන්ට තමන්  සත්‍ය වීමටත් උත්සුක   වූවාය. වරක ඇය අලුයම දෙක වනතුරු මා සමග සිටිද්දී ඇගේ සැමියා ඇය කිසියම් අනියම් සම්බන්ධතාවක් ඇති කරගෙන යයි  සැක  කළේය.   ඇගේ තෙවන විවාහයයේ සැමියා රුසියානු සංක්‍රමණිකයකු වූ අතර ඇයට වඩා දස  වසරකින් බාල විය. ඔහු ප්‍රසිද්ධ ගණිතන්ඥයකු බව ඇය පැවසුවාය.

 අපේ සාකච්ඡා වලදී එවැනි මාතෘකා ඉතා වැදගත් සහ කතාවට වඩාත් අනුකූල බවට ඉසාක් සැලකුවේය. ඔහු බොහෝ අවස්ථාවල විසුළු සහගත ලෙස ඔහු තරම් දෙවියන් ගැන සිතන්නෙක් ටැල්මුඩිස්ට් (යුදෙව් දහමේ  න්‍යායධාරීන් විශේෂයක්) ල අතරවත් නැති පැවසීය. මගේ ඉෂාක් අදේවවාදී භෞතිකවාදියෙක් විය.

 ඇගේ වයසින් ඇය අපේ දියණියක් විය හැකිව තිබුණි. අප ඒ කැළයේ වාසය කලද ඇය උපත ලද්දේ අපට දාව නොව වෙනත් දෙමාපිය යුවලකටය.   විසිවන ශත වර්ෂයේදී යුදෙව්වන්ට දරුවන් රහිත වීම අතීතයේදී  දරුවන් බොහොමයක් සිටීම තරම්ම දෙවියන්ගේ ආශීර්වාදයක් යයි ඉසාක් නිතර කීවේය. ඔහුට කිසිදාක දරුවන් අවශ්‍ය වූයේ නැත. අපට දරුවන් නොලැබුණේ ඒ නිසා වත්ද? මගේ තරුණ වියේදී දරුපල නැතිවීම ගැන මා නිතර කඳුළු සැලුවද ඔහු මා අස් වැසුවේ අප ප්‍රභූ විශේෂයක් බව පවසමිනි. ස්වභාව ධර්මය  දරුවන් හැදීමේ වහල්භාවයෙන් අප මුදවන ලද්දේ යයි ඔහු පැවසුවේය. ඔහු කිසියම්ම හෝ හේතුවකින් අපට අනාගතයේ වන දේ පුරෝකථනය කළේය.  

 අප ගෙටෝවෙන් චෝර්නොයි පුෂ් වලට පැමිණි වේලේ " එස්තර්, ඔයාට හිතෙනවද අපට මේ වෙලේ ළමයි තුන් දෙනෙක් හිටිය නම් කියල. "   යයි විමසුවේය. මා අවංකවම පිළිතුරු දුන්නේ නැත කියාය. නියුරම්බර්ග්  නඩු විභාගය  අවසන් වූ වහාම අපි යුරෝපයෙන් පිට වුනෙමු. ඉසාක්  විශේෂ වෛද්‍ය  සාක්ෂිකරුවෙක්  ලෙසත්. ගෙටෝවේ සිර කරුවෙකු ලෙසත් දේශප්‍රේමී සටන්කාමියෙකු එහි පෙනී සිටියේය.   නඩුවට අවශ්‍ය ක්‍රියාදාමයන්හි පෙනී සිටීමෙන් පසු අපට පලස්තීනයට යාමට අවසර ලැබුණි.ඒ  ඊශ්‍රායලයේ උත්පත්තියට වසරකට පෙරය.  

ඒවා ප්‍රශ්න  බොහොමයක්ම අසන නිසා මා කලේ ඒ දිනවල ඉසාක් ලියූ සටහන් නැවත පෙරලා බැලීමය.  සැබෑව නම් ඔහු පටන්ගත්තේ පොතක් ලිවීමට මුත් , සමහර තැනකින් හිටි අඩියේ පටන් ගැන ලිවූ සටහන් නිසා ඔහු ඒවා එකතු කිරීම කල් දමමින් සිටියේය. ශක්තිමත් බලවත් මිනිසෙකු වූ  ඔහු තම නින්දේදී මා හැර ගියේ වයස හැත්තෑ නමයේදී නියම වයස්ගත භාවයට එළඹීමට පෙරය.   ග්‍රන්ථය  නිමා  වූයේ නැත.

ඒවා තමන්ගේ පියා බෞහ් ගැන මගෙන් ප්‍රශ්න කලාය. "සමහරවිට මගේ පියා ගැන ඔබේ සැමියා මොනවහරි ලියලා ඇති? මට සහෝදර සහෝදරියෝ ඉන්නවා නම්. එස්තර් ඔබ දන්නවනේ  මම අනාථ නිවාසෙක ළමයෙක් කියල. මගේ මුළු ජීවිතය   පුරාම මම පවුලක් ගැන හිතුවේ."

ඉසාක් ගේ හැම ලිපියක්ම අවුරුද්ද හා දින සඳහන්  කර ඉතා මැනවින් අකාරාදිගත කොට තිබුණි. මට ඒවා ඇල්ලීමට ද බියක් විය.  ඒවා,  උදව්වක් වශයෙන් ලිපි වාර්තාගත කිරීමට හා පරීක්ෂා ග්වර්දියා කිරීමට කැමති වුවාය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු පෝලන්ත භාෂාවෙන් ලියූ ලිපි පනස් ගණන්වලදී ඉංග්‍රීසියට මාරු වී තිබුණි. මා එය ප්‍රතික්ෂේප කලේ වෙනකෙකුගේ අතට ලිපි පත්  කිරීමට අකැමැති වූ බැවිනි. කෙසේ වුවද එකදාස් නවසිය හතලිස් ගණන්වල සිදුවූ සියලුම සිද්ධීන් වාර්තා ගත  කර තිබුනේ වසර ගණනක්ම පසුවීය.  ඊශ්‍රායලයේදීද නොව ඔහු 1956 දී ඇමෙරිකා  එක්සත් ජනපදයට රැකියාවට ආරාධනා කළාටත් පසුවය. 

කථා කරගෙන යද්දී තවත් එක කරුණක් ඒවා හෙළි කලාය. ඇය තෙමස් වියැති බිලිඳියකව සිටියදී සහෝදරයා සමග අනාථ නිවසකට භාර දී තිබුණි.  ඔවුන්ගේ මව ග්වර්දියා ලුදෝවා *(ලුදොවා කණ්ඩායම) සමග ජර්මනුන්ට   එරෙහිව සටන් කලාය. ඉන්පසු ස්ටාලින්ගේ ගුලාගයක (බර වැඩ සහිත කම්කරු සිර  කඳවුරු )  සිරගතව සිටි ඇය 1954 දී නිදහස් කරන විට ඒවාට වසර එකොළහක් දොළහක් වන්නට ඇත . ඇගේ සොහොයුරා ,විතෙක් මව එනතුරු ජිවත්ව සිටියේ නැත. ඒ වනවිට ඒවා රෝමානු කතෝලික දැරිවියක්ව සිටියාය.

ඇය ඉතා පියකරුය.එළිපිටට පෙනෙන්නේ ඇය ශෙපදික්**  කුලයේ දිග කළු කොණ්ඩයක් හා සරල මුහුණක් ඇත්තියක ලෙසය. පෙරදිගට අයත් ඇගේ දෙනෙත් වෙහෙසකර නොවූ ඉසාක් ගේ මෙන් අග්නිමය දීප්තිමත් ඒවා විය.       

* ග්වර්දියා ලුදෝවා කණ්ඩායම යනු රහසිගත කොමියුනිස්ට් සන්නද්ධ කණ්ඩායමකි.කොමියුනිස්ට්වාදී  පෝලන්ත කම්කරු පක්ෂයට අනුබද්ධ ජර්මනුන්ට යටත් පෝලන්තයේ සටන් කල එයට මුදල් ලැබුනේ සෝවියට් සංගමයෙනි. 1942 දී පිහිටුවන ලද එ ඒ දිනවල තිබු ජර්මනුන්ට විරුද්ධව සටන් කල විශාලතම දේශප්‍රේමී ගරිල්ලා කණ්ඩායම විය. පරිවර්තක   

**ශෙපදික් කුලයේ යුදෙව්වන් ලයිබිරියානු ප්‍රදේශයෙන් (වර්තමාන ස්පාඤඤයෙන්) පැමිනියවුන්ය. -පරිවර්තක 

- Ajith Dharmakeerthi 05/08/2023

 (ලුද්මිලා උලිට්ස්කයා ගේ පොතකි)

Wednesday 12 July 2023

කටු ඔටුන්නට සටන් වැද - අංක දෙක - ප්‍රිගොෂින්

මේකේ පළමු කොටස තේරුනේ නැහැ කියන පාඨකයන්ට කියන්න තියෙන්නේ වහාම ගිහිල්ල ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතා මාලාව බලන්න කියල. නැත්නම්  "සිහසුනට සටන් වැද" කියල බුරතිනෝ ලියපු, තව කවුද උස්සපු පොත බලන්න කියල.  

ස්ටාර්ක් කියල කියන්නේ වින්ටර්ෆෙල් පාලනය කරපු කට්ටිය. එයාලට කලින් ඒ වගේ ඒකාධිපති ලේකම් ලා සෙට් එකක්ම හිටිය. අවුරුදු හැත්තෑවක් විතර. ඊට පස්සේ වෙස්ටෙරෝස් වලින් ගේම දීල හවුස් ඔෆ් ස්ටාක් එක කඩන්  වැටුන.  දැන් දශක දෙකක්ම ඉන්න එක්කෙනා  අකුරු තුනේ සංවිධානෙන් ආපු කෙනෙක්. 

පළමු කොටස කියවන්න මේ යොමුවට යන්න:කටු ඔටුන්නට සටන් වැද -  අංක එක 

 පිරිගොෂින්යා  හිටපු ගමන් කාට හරි කෑ ගහන බව  කියල වින්ටර්ෆෙල් වල කවුරුත් දන්නව. පූ-ස්ටාක්- ටින්  ටත් බැන වැදුන එක පාරක්. ඒ මිනිහ හිරේ හිටිය නිසා කියලා සමහරු කියනවා. කොහොමහරි හැමෝටම පෙනුනේ මිනිහ රතු ලයින් එක පැන්න කියල මොක්බා වලට තමන්ගේ කුලී හමුදාවේ විස්සක් විතර අරන්  යන්න ගිය වෙලේ.  ගොඩක් විශ්ලේෂකයෝත් ඒකම කීව. ඒත් මගේ  බ්ලොග් එකට ලැබුණු විශේෂ ආරංචිය තමයි මිනිහ නාඩගමක් නටනවා කියල.  ඒක මම ෆේස්බුක්  එකේ ලිවම  සමහර අය එය විශ්වාස කළේ නැහැ. දැන් අලුතින් ලැබෙන ආරංචි අනුව ඒක ඇත්ත බව පෙනුනනේ. වෙස්ටරොස් වල මාධ්‍ය තමා ඉල්ලන් කෑවේ . ඒ ගොල්ලෝ ලැජ්ජාව යන්න තව තව විශ්ලේෂණ ලියනවා. 

දැන් මොකද වෙන්නේ කියලා ලියන්න කලින් ස්විට්සර්ලන්තේ ගැන කියන්න හිතුන. මොකද ස්විට්සර්ලන්තේ පැත්තෙන් දර්ශනවාදී ප්‍රහාරයක් ඇවිල්ල තිබ්බ පූ-ස්ටාර්ක්ටි-න් ටයි වින්ටර්-රුස්-ෆෙල් වලටයි. මාෆියා රටක්ය, ඒකාධිපතියෙක්, සල්ලි මංකොල්ල කාපු එවුන්ය වගේ කතා. ඔක්කොම ඇත්ත. සල්ලි හම්බ  කරන්න  දුන්නේ රටේ ධනපතියන්ට. තමන්ට පක්ෂ අයට.  උන් ඒවා පිටරට හංගන කොට ආපහු  තමන්ගේ රටට සල්ලි ඇදල මිනිහ රජ වුනා. ඒකත් ඇත්ත. නමුත් මෑන්  පෙන්ෂන් දෙන්න ගත්ත. රස්සා දෙන්න ගත්ත. නැත්නම් ඉතින් මිනිස්සු කැරලි ගහයි නේ. රටත්  දියුණු වුනා. මේක ලියන මම 2016 දී ගිහින් ඇත්තට දැක්ක දියුණු වෙලා තියෙන තරම.  එසේම  සල්ලි ඔක්කොම තමන්ගේ රටේ හම්බ  කරපුව. තමන්ගේ තෙල්,  තමන්ගේ ගෑස් . තමන්ගේ දියමන්ති.  මයි කාර් මයි පෙට්රෝල්.
නමුත්   ස්විට්සාර්ලන්තේ බලමු. පිට රටවල මිනිස්සුන්ගේ ලේ , කඳුළු , දහදිය වලින් උපදවපු සල්ලි නැත්නම් ස්වීට්ර්සර්ලන්තේ   එවුන් අර හයිඩි කියන පුංචි දැරිවි ගැන තියන  කතා පොතේ වගේ පාන් ගෙඩියක් පුච්චලා, චීස්   කෑල්ලක් කාලා,  බැටළු කිරි බීල පිදුරු උඩ බුදියන්නේ. 

මුන් කළේ මොකක්ද? අපේ රටට ඔයාලගේ සල්ලි ගෙනල්ල දාන්න  අපි මුකුත් අහන්නේ නැහැ. අපි හොයන්නේ නැහැ කියල කීව. කාටද කීවේ. ලෝකෙම ඉන්න හොර සල්ලි කාරයන්ට, ඒකාධිපතියන්ට, දූෂිත ජනාධිපති ලට, ඇමතිවරුන්ට. ලංකාව කියන රටේ ඇතැම් මැති ඇමතිවරුන්ගේ සල්ලි පවා තිබෙනවා මුන්ගේ බැංකු වල.  මොන ඒකාධිපතියන්ගේ සල්ලි ද තියෙන්නේ මුන්ගේ ස්විස්  බැංකු වල කියල බලන්න මෙතන - ලිස්ට් එක දිගයි
පිලිපිනේ මාකෝස් , හයිටියේ බේබි ඩොක්, කොන්ගෝ වල මොබුටුවා,   නයිජීරියාවේ සනි අබචා , ඊජිප්තුවේ මුබාරක්, වෙස්ටරෝස් වල හිටපු යනුකොවිච් ඔන්න ඔය වගේ උන්ගේ. ලොකු ලිස්ට් එකක්. එතකොට ස්විස් ඉන්න ඉතාලි කට්ටිය හරහා මිලාන් පැත්තේ  කැලබ්‍රියන් වගේ මාෆියා සංවිධාන වල සල්ලි නතර වුනෙත් ස්විස් බැංකු වල. 
 ඊට අමතරව නාසීන් යුදෙව්වෝ හඹා යනකොට ස්විස් වලට ආපු යුදෙව් සරණාගතයන්ට  එන්න දුන්නේ නැහැ හතලිස් එකේදී, අපේ බෝට්ටුව පිරිලා කීව. හැබැයි සල්ලි තියෙන යුදෙව්  මිලියනපතින් ටික දෙනෙක්  ගත්ත. දෙමළ  සහ තවත් සරණාගතයන්ට පහුෆිය කාලේ හෙම එන්න  ඉඩ දුන් නිසා, කැන්ටන් ක්‍රමය නිසා ලෝකෙට හොඳ මූණ  පෙන්වාගෙන ඉන්නව. හැබැයි ඒකෙන් අර ලේ සල්ලි වල,  කුණු වෙච්චි බැංකු බිස්නස් එක මැකෙන්නේ නැහැ, ඒ නිසා ස්විට්සර්ලන්තේ ඉඳන් වින්ටර්ෆෙල් නායකයා ගේ සල්ලි හා මාෆියා  පාලනය ගැන විවේචනය කිරීම  වීදුරු ගේක ඉඳන් ගල් ගහනව වගේ වැඩක් තමයි.

රයිට් දැන් ප්‍රිගොෂින් කාරයාගේ ගේම. ඔය නාඩගම යන අස්සේ එයාගේ හමුදාවේ  බොහෝ පිරිසක් සහ අවි ආයුධ  සුදු රුසියාව (බේලෝ කියන්නේ රුස් බාසාවෙන් සුදු කියන එක ) පැත්තට  මාරු කළා. නැට්ටෝ සංවිධානයේ ලොක්කන්ට  සැටලයිට් වලින් ඒවා පෙනෙන්න ඇති. නමුත් එයාල නිහඬයි. මේ යුද්ධෙදි  පරණ ආයුධ  ටික නියමට ටෙස්ට් වෙන එකේ සහ මිලිටරි  කොම්ප්ලෙක්ස් එකේ නිෂ්පාදන නියමෙට නැගල යන එකේ ඕව මොකට කියනවද කියල හිතන්න ඇති. දැන් මේ යුධ පෙරමුණ කිලෝ මීටර දාහකටත්  වඩා දිගයි. පටන් ගත්තේ කුරුමියා ප්‍රාන්තයේ පැත්තෙන් නේ. මැප් එකේ අනිත් පැත්තට යන්න. චෙර්නිසොව්  පැත්තට උඩහට.  ඒ පැත්තෙන් ආයිත් සටන් පටන් ගත්තොත් බහ්මුට් වගේ මොකද වෙන්නේ.

වෙස්ටරෝස් හමුදා අලුත් ආයුධ සහ ටැංකි එක්ක සඵරෝෂියා  විදුලි බලාගාරය පැත්තෙන් කිලෝ මීටර දෙක තුනක් ඇතුලට ගිහින්. එතකොට ඉන් දකුණට වෙන්න   තව තැන් දෙකකින් ඇතුලට ගිහින් තියෙන්නේ.  ක්‍රම්ටෝව්ස්ක්ඒ වගේ පැති වල.  සමහර පැතිවල වින්ටෆෙල් හමුදා ඕන කමින් ඇතුලට පසු බැහැල ගිහින් කියලත් කියනව.  තව ඇතුළට  යන්න ඉඩ  තියනවා. වෙස්ටරෝස් හමුදාව ත්‍රිකෝණයක් වගේ තමා ඉදිරියට යැවෙන්නේ. 

හරි දැන් එතකොට වින්ටර්-රුස්-ෆෙල් හමුදා    ප්රිගොෂින් කාරයා ගේ වැගන් - ආර් හමුදාව එක්ක උඩහින් පෙරමුණක් ඇරියොත්, පහලින් පෙරමුණේ කෙලවරින් ඉදිරි වළල්ල කඩාගෙන තවත්  ආක්‍රමණයක් පටන් ගතහොත් මොකද වෙන්නේ.  



පින්සර්  මුව්මන්ට් කියන එක අහල තියෙනවද?  ඒ කියන්නේ  හමුදාවකට ඉස්සරහට යන්න  දීල දෙපැත්තෙන් පහර දීල ඒ හමුදාව වට කිරීමට. සුන් ට්සු තමන්ගේ "ආර්ට් ඔෆ් වෝ " පොතේ මේ ගැන කියල තියනව. හැබැයි අර දෙපැත්තෙන් ගහල වට කරන්න කලින් ඉදිරියට යන ප්‍රති විරුද්ධ හමුදාවට   දිනන්න  පුළුවන් කියන සැකය පහල කරනවා.
නමුත් ඉතිහාසයේ සටහන් වී ඇති  යුද්ධ   ගත්තොත්,  විකිපෙඩිය එකේ  බලන්න මේවා. මැරතන් සඳහා වන යුද්ධයේදී ඇතිනියන් ජෙනරල් මිල්ටීයදෙස් මේ ක්‍රමය භාවිතා කරල දිනලා  තියනව පර්සියන් වරුන්ට විරුද්ධව. එතකොට වඩා ප්‍රසිද්ධ  යුද්ධයක් වන හැනිබල් ගේ හමුදා සහ රෝමන් හමුදා අතර කැනේ වල ක්‍රිස්තු පූර්ව  216 වුන සටනත් ඒ වගේ. ඒකෙදි රෝමන් ජෙනරල් පවුලස් ගේ  හමුදා වලට දෙපැත්තෙන් සහ පිටුපසින්  පහර දීලා සමූල ඝාතනය කළා.  මේක ජෙන්ගිස් ඛාන්  පවා භාවිතා කල යුධ උපක්‍රමයක්. ඉතාමත් මෑත ඉතිහාසයේ  හිට්ලර් ගේ නාසි හමුදා කීව් නගරය එක්දාස් නවසිය හතලිස් එකේදී අල්ල ගත්තේ ඔය විධිහටලු. 

කොහොමත් වෙස්ටෙරොස් හමුදාව නැට්ටෝ ආයුධ සහ ටැංකි භාවිතා කරමින් ඉදිරියට යන බවක් පෙනෙනවා, නමුත් වින්ටර්ෆෙල් හමුදා කලබල වෙලා නැහැ. ඒක නිසාත් ලැබෙන ප්‍රවෘත්ති අනුවත් මෙවැනි පින්සර් ප්‍රහාරයක් දීමට සැරසෙන බවයි පෙන්නේ.

යුධ ප්‍රචාර පැත්තේ වෙස්ටරෝස් පැත්ත ඇත්තටම දිනුම්. හැමවෙලේම වින්ටර්ෆෙල් ගහන ඒවලින්  ළමයි තුවාල වෙන සහ මැරෙන ඒවා පළවෙනවා  ලේඛිකාවෝ මැරෙනවා. ඉතින්  වින්ටර්ෆෙල් දැන් වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම දරුණු සතුරෝ.   ඇත්තට ම යුද්ධයක් කියන්නේ දරුණුයි තමා. නමුත් අනිත් පැත්තේ අයත් ඒ වගේම මැරෙනවා. ලේඛකයෙක් මැරුණා බෝම්බයක් ගහල. වෙස්ටරොස්වේ පත්තර කීවේ  දරුණු  බොරු ලියන්නෙක් කියල ඒ මැරුනේ. ඒ කියන්නේ මැරුවට කමක් නැහැ වගේ අදහසක් දෙන්නේ.  ඒ වගේම ඒ පැත්තේ ළමයි මැරුණා  පහුගිය වසර නවය  තුලම. වැඩි ප්‍රචාරයක් ලැබුනේ නැහැ. ලංකාවේ යුද්ධෙදි සියදිවි නසා ගන්න බෝම්බ  වලින් මැරුණු අය ගැන දකුණ දැනගත්තට උතුරේ ගම්  පිටින් බෝම්බ දැමීම නිසා මැරෙන  ඒවා ගැන දැන ගත්තේ නැහැ. උතුරේ තත්වෙත්  ඒ වගේමයි වුනේ . යුද්ධයකදී සත්‍යය හුඟක් වෙලාවට කැශුවල්ටි එකක් කියල  කියනවනේ.

ඉතින් මගේ අදහස තමා ඔය. ලැබුණු දත්ත මත පදනම්ව  කරන ලද නිගමනයක්. අර මම කලින් කිවා වගේ නැට්ටෝ වල දක්ෂ ජෙනරල් ල වුනත් ඕක දන්නවා ඇති. ඔවුන්ටම ආවේණික  හේතුවකට නිහඬව ඉන්නව කියලයි හිතෙන්නේ.

අවසානයට මට ලැබුන ස්ක්‍රීන් ෂොට් එකක්. මේ වින්ටර්ෆෙල් වලට විරුද්ධව යන සම්බාධක ගැන. ඕගොල්ලෝ හිනා වෙන්න  එපා. 



~~~~~~~~~~~~~~~~
මේක මම කියවපු එකක් පූ-ස්ටාක් -ටින් ගේ කතාවක. පූ ස්ටාක් ඒ දවස් වල වෙස්ටෙරොස් ඔක්කොමලගේ සුරතලා නේ. ගෑස් අඩුවෙන් දෙනවා, තෙල් දෙනවා, යෙල්ට්සි අන්කල් වගේම බටහිර කම්පැනි වලට වැඩ කරන්න, ලාභය උපයන්න  දෙනවා. මට මතකයි රැජින එක්කත් අස්ස කරත්තේ ගියා මලිගවාට. ඔය කාලේ තමා මේ සාකච්චාව ගියේ. එතකොට ඔය ඒකාධිපති ක්ලේප්ටෝක්‍රසිය ගැන කතා නැහැ. 

පූටින් යුරෝපා සංගමේ ට එන්න  ඇහුවම තුර්කියට පස්සේ එන්න කිවලු. තුර්කිය ඉතින් මේ කපේට එන්නේ නැහැ කියන එක දන්නා නිසා  තමන්ටත්    එන්න බැහැ කියන එක පූ-ස්ටාක්-ටින්  තේරුම් ගත්තලු.

ඉතින් ක්ලින්ට ගෙන් ඇහුවම අපට නැට්ටෝ එකට එන්න බැරිද කියල? ක්ලින්ට කින්ඩියට හිනා වෙලා  කීවාලු ඔයා ඇප්ලිකේෂන් එකක් දාන්න , 2055 විතර හරියයි කියල. පූට කියල තියනව, "අපි තමයි වෝර්සෝ බ්ලොක් එකේ හෙඩ් වෙලා හිටියේ. මෙච්චර අච්චර ආයුධ තියෙනවා න්‍යෂ්ටික ආයුධ එක්ක. අපට සමාන පාට්නර් කෙනෙක් හැටියට ඉන්වයිට් එකක් දීපන් . අප එන්නම්. ලෝකේ වඩා සාමකාමී එකක් කරමු  වගේ බයිලා එකක්". එතකොට ක්ලින්ට කියල තියෙනවා. "අපට එතකොට හතුර වෙන්නේ චීනේ විතරයි නේ. කිමාව (උතුරු කොරියාව) කවුරුත් ගණන් ගන්නේ නැහැ. අපේ සපොර්ටස් ලා ඒකට කැමති වෙන එකක්  නැහැ කියල  ". ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂේ සපොර්ටස් ල කියන්නේ ඉතින් මිලිටරි කොම්ප්ලේක්ස් එක හැන්ඩ්ල් කරන ලොකු කම්පැනි සහ ඒවායේ අයිතිකාරයෝ නේ. දැන් බයිඩ ට වෙලා තියෙන්නේ. ඉතින් ඒක වුනේ නැහැ. 
රෙස්ට් ඉස්  හිස්ටරි. 
 



  (මෙය ලියා ඇත්තේ යුධ වදින ආක්‍රමණිකයා  හෝ ප්‍රතිප්‍රහාර දෙන්නා අතර යුද්ධය සාධාරණිකරණය කිරීමට නොවන බව කරුණාවෙන් සලකන්න -සිද්ධීන් වෙත හෙලන විමර්ශනාත්මක බැල්මක් පමණි) 

Wednesday 5 July 2023

ග්‍රීක සංචාරය හත්වැනි ලිපිය - ඇතැන්ස් හි යුරේකා ප්‍රදර්ශනය

ග්‍රීක සංචාරය  හත්වැනි ලිපිය  - ඇතැන්ස් හි යුරේකා ප්‍රදර්ශනය ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

මුල් ලිපි: 

හුඟ දවසක ඉඳන් ලියන්න  හිටි ලිපියක්. ආපහු  මතක් වුනේ රන්දුනු හසරංග ඇතැන්ස් ගිහින් ඉන්නව දැකල. එයාගේ ට්‍රැවලින් විත් ලව් කුරුල්ලෝ නාලිකාව සෑහෙන්න ජනප්‍රියයි යුරෝපයේ චාරිකා වලට. ගිහින් බලන්න මෙතනින්. පුරාණ ග්‍රීකයන් ගේ ජයග්‍රහණ පෙන්වන ප්‍රදර්ශනයක් තිබෙනවා ඇතැන්ස් නගරයේ යුරේකා කියල.  ග්‍රීකයන් ගේ තියෙන්නේ ප්‍රංශ, ජර්මන් සහ ඉංග්‍රීසි පුරා  විද්‍යාඥයන් විසින් ලියන ලද ඉතිහාසයක්. අපි ඉගෙන ගන්නෙත් ඒක. ඇත්තටම  හුඟක් කැණීම් කලේ ඔවුන්. නමුත් ග්‍රීකයන් වටහා ගනිමින් සිටිනවා ඔවුන් සම්පූර්ණයෙන්ම   යුරෝපීය ජාතියක් නොවන වග. ඒ අලුත් කැණීම් ආදියෙන්  හෙළිවන කරුණු මත. විශේෂයෙන් වැනසී ගිය මිනොඅන් ශිෂ්ටාචාරය ගැන හා ක්නොස් , හෙරක්ලියොන් වලින් හමුවෙන නටබුන් නිසා. එසේම ඔවුන් වටහාගෙන සිටිනවා ක්‍රි පූ  තුන්දහසත් -දසදහසත් අතර කාලයක් තුල එකතු වුන දැනුමකුත් ඔවුන් සතුව තිබෙන බවත් මිත්‍යා කතා හැටියට ඔවුන් පිළිගත් දේ තව දුරටත් විශ්ලේෂණය කල යුතු බවටත්. 

ඔවුන්ගේ යුධෝපායන් ගැන දැනුම වගේම ස්වයංක්‍රීය යන්ත්‍රානුසාරයෙන් කරන කාර්යයන් ගැන තිබූ දැනුමත් විශිෂ්ටයි.
මේ බයිට්සැන්ටියම් හි  ෆිලෝ  කියන්නේ ස්වයංක්‍රීයව වැඩ කරන සේවිකාවක්. ඇයගේ අතේ බර කෝප්පයක්  තිබ්බම එය පහතට ගිහින්  අනිත් කෝප්පයට වයින් වැටෙනවා. ඒක වැඩ කරන්නේ වායුගෝලයේ පීඩනයට අනුව.  බරවල් දෙකක් දමල ඉදිරියේ රෝදයක් සවි කර තිබෙන නිසා මේ සේවිකාව රොබෝ කෙනෙක් වගේ ගමන් කරනවා.  ලෝකයේ පළමුවන රොබෝ සේවිකාවද මන්ද.




මේ තියෙන්නේ දේවාලයක  දොරටුව ඉබේ ඇරෙන්න හදල තියන හැටි. ඉතින් ඒ කාලෙත් වන්දනාකරුවෝ ඇවිත් මේවා දැකලා කාසි දාලා යන්න ඇති. හෙරෝන් වල ස්වයංක්‍රීය ගේට්ටුව කියල කියන්නේ. මොකෙක්  හරි සතෙක්, බැටළුවෙක් බිලි දෙන කොට දෙවියෝ සතුටු වෙලා දේවාලේ දොර ඇරෙනවා. එහා පැත්තේ අල්තාරය යට වාතය රත්වෙනකොට ඒ පීඩනයට   වතුර ගමන් කරනවා ඊළඟ භාජනයට. ඒක පහලට යනකොට පුලි මගින් දොර ඇරෙනවා. ගින්න නිව්වහම දොර වැහෙනවා ආයෙත්. 

මට අල්ලලා ගිය එකක් තමයි ස්ලොට් මැෂින් එක. ඒකට කාසියක් දැම්මම ඔක්කොම ලෙඩ හොඳ කරගන්න  පුළුවන් ශුද්ධ වතුර ටිකක් වැටෙනවා.පැණිය  මතක් වුනා. කාසිය දැම්මහම කෝණාකාර වැල්ව් එක ඇරිලා වතුර වැටෙනවා බොන්න. ඒ කාලෙත් එහෙම තමා. ගේම  පටන් ගත්තේ මෙතැනින් වෙන්න ඇති. 

මේ තියෙන්නේ රාවණා පන්නයේ දඬු මොණරයක් හදන්න ගත්ත උත්සහයක්. ගෝලයකට වතුර පුරවල රත් කරහම ඒ රත් වූ  වාෂ්ප වලින් ගෝලය කරකැවෙන්න හදල. ඒකෙ බලයෙන් අර දඬු මොණරේඋඩ  යයි කියල හිතන්න ඇති. ඇත්තට වුනා කියල හිතන්න අමාරුයි.






තව හුඟක් දේවල් තියනව. ලෙවලින් උපකරණ,  එතකොට අපද්‍රව්‍ය යවන විධිහ, බර වස්තුන් උස්සල වෙන තැනකින් තියන්න පුළුවන් යාන්ත්‍රික ක්‍රම වගේ ගොඩක්. පයිතගරස් කප් එකත් මරු. වැඩිපුර සීමාවක් නැතිව මධ්‍යසාර බොන  අය ඒකෙන් වලක්වන්න හදපු එකක් . වයින් ජෝගුවේ රහස් නළයකින් වැඩිපුර  වයින් ටික එලියට අදිනවා බොන මිනිහට නොතේරෙන්න.



ඉතුරු පින්තූර ෆේස්බුක් එකට දානවා. කම්මැලිකම වැඩි නිසා. මේ තියෙන්නේ වාෂ්ප වලින් වැඩ කරන කාල තුවක්කුවක්.




පරණ කැලැන්ඩරයක් 








- අජිත් ධර්මකීර්ති 06/07/2023

Saturday 1 July 2023

හිටි හැටියේ ගිනි ගැනීම

හිටි හැටියේ ගිනි ගැනීම 
******************************************************
ලෝකේ සමහර සිද්ධීන් වෙනවා. අපි හුඟක් වෙලාවට කරන්නේ ඒ ගැන නිව්ස් එක කියවල නිකන් ඉන්නව. මම අර ප්‍රිගොෂින් ගේ කතාව නාඩගමක් කියල කලින්ම කීවම  ගොඩක් අය පට්ට විශ්ලේෂණ ලීවා. වැඩිපුරම  බටහිර මාධ්‍ය කියවල.  පුටින් වෙව්ලනවා  කියල කීව. කෙලවෙලා කීව. මම අරහෙම ලීවේ මොකක් වත් පැත්තක් අරගෙන නෙමේ. සරල ඇත්ත. දැන් තේරෙන්න ඇති හැමෝටම. අරූ හරවල ගියානේ. ඒත් නැහැ. ඒ ගැන ඉක්මනින් ලියනවා.    හැමෝම නිව්ස් රැල්ල  කියවලා අදහස් දක්වනවා විතරයි,. එතනින් එහාට බලන්නේ නැහැ. 

දැන් මොකද හදිසියේ ස්වීඩනයේ දෙන්නෙක් ශුද්ධ වූ පොතකට පයින් ගහන්නේ . පුච්චන්නේ. මම අර ජෙරෙමි ගැනයි නතාෂා ගැනයි ලිවානේ. නතාෂා වැරැද්දක් කරලා නැහැ. ඒත් එයාගේ වීඩියෝ එක කවුරුත් ෂෙයාර් කරන්නේ නැහැ.  එයාගේ කතාවේ උලුප්පල දාපු කොටස  විතරයි මිනිස්සු දැනගන්නේ. එයා දැන් හිරේ. කරපු එවුන්  දන්නවා හිතන්නේ නැතිව ඉක්මනින්  ආවේගයෙන්ඇවිලෙන සෙට් එකක් ඉන්නව කියල. 

දැන් ස්වීඩනයේ මොකද වුනේ? ඇයි හදිසියේ පිච්චුවේ?

පුච්චපු එකා දන්නව අඑහෙම කරපු ගමන් ඇවිලෙන සුළු ජනතාවක් පිටු පස ඉන්නවා කියල.

දැනටමත් ඉරාකයේ  ස්වීඩන් එම්බසියට ගහල. තුර්කිය ගිනි අරන්.  අරාබි රටවල් ඇවිලිලා.

දැන් ඔයගොල්ල  දන්නවනේ ෆින්ලන්තය නේටෝ සංවිධානයට බැඳුන කියල. ඊළඟට බැඳෙන්න ඉන්නේ ස්වීඩනය. ස්වීඩනයට විරුද්ධ තුර්කිය. මුස්ලිම් තුර්කිය නේටෝ රටක්. තුර්කිය කැමති නැහැ ස්වීඩනය නේටෝ එනවට. නමුත් පහුගිය මාසේ යන්තන්  ලොකු ඩිප්ලෝමැට් ල  එහෙ මෙහෙ ගිහින් වැඩේ හදාගෙන මේ මාසේ ස්වීඩනය ඇතුලට යන්න හිටියේ.

මේ වැඩෙන් දැන් ආයේ ඒකට කෙළවෙනවා. තුර්කිය දැනටමත් කෑ ගහනවා.

පළමුවෙනි ප්‍රශ්නේ: දැන් කාටද ස්වීඩනය  නේටෝ එකට යන්න ඕනේ නැත්තේ? 

දෙවෙනි ප්‍රශ්නේ: කාටද  යුද්ධය දිගටම ගෙනියන්න අවශ්‍ය? 

තුන්වන නිරීක්ෂණික ප්‍රශ්නය : බටහිරට තමන් අනිත් රටවලට මෙපමණ කල් දුන්න තිත්ත බෙහෙත් තමන්ටම  ලැබෙනවා  වත්ද? 

ඔබ හිතන පිළිතුර හරි පිළිතුර නොවෙන්න ඕන තරම් ඉඩ තියනවා. 

මෙන්න නේටෝ සංවිධානයේ වීඩියෝව. ඊයේ ඒ ගැන කතා කරනවා. 


 
ඒ අස්සේ තව එක්කෙනෙක් ලකුණු දාගන්නවා.
 
 
(අර ප්‍රන්ශේ ඇල්ජිරියන් කොල්ල ගැන කතා කලොත් -වෙඩි  තිබ්බ එක වැරදියි. අත් අඩංගුවට ගන්න තිබ්බ. - ඊළඟ කාරණේ  වයස අවුරුදු 18 අඩු එකෙකුට ඩ්‍රයිවින් කරන්න බැහැ ප්‍රන්ශේ. එතකොට පොර මොකද බලවත් බෙන්ස් කාර් එකක් එළවන් යන්නේ පැරිසිය මැද මිනිහ සාමාන්‍ය ඩිලිවරි ඩ්‍රයිවර් කෙනෙක් ? මොනවාද ඒකෙ තිබ්බේ ? )

මේ මගේ අදාල ලිපි:

Wednesday 28 June 2023

කන්ද මුදුනේ පල්ලි, පන්සල්, කෝවිල්

අනාදිමත්  කාලයක ඉඳන් පර්වත මුදුන්  වල, කඳු මුදුන්  වල පල්ලි , පන්සල්, දේවාල , ආශ්‍රම ගොඩ නැංවුණු බව දන්නවද? කඳු මුදුන් කියල කියන්නේ දෙවියන් වහන්සේට සහ දිව්‍ය  ලෝකයටළඟම  තැන් කියල හිතන නිසා මේ වගේ සිද්ධස්ථාන හැදුනා කියල කියනව. නිදහස්  හුළඟ විඳින්න  කඳු නගින අය වගේම භාවනා කරන්න යන තාපසයන්ටත්  කඳු මුදුනක්  කියන්නේ නිදහස් තැනක්.  ගොඩ නැගිල්ලක්  හැදුවම යම් ප්‍රමාණයකින් ඒ නිදහස ඇහිරෙනවා තමයි.


උඩ පින්තුරේ අපි ග්‍රීසියේ සැන්ටෝරිනි දුපතට ගිය වෙලාවේ  ගත්ත එකක් . කන්ද මුදුනේ කුඩා පියකරු පල්ලියක් තියනව. බොහොම සරල එකක්. ඒකෙ පියතුමා දවසකට දෙසැරයක් පමණ පයින්ම ඇවිත් යනවා.  

මේ දිනවල බතලේගල කන්දේ ඉදි කරගෙන යන විහාරයක් පිළිබඳව ලොකු හා හූවක් යනවා. ගල් බෝර  දාල පර්වත  කඩන නිසා ලොකු විනාශයක් වෙනවලු. කොන්ක්‍රීට් ගබඩාවක් හදන්නලු යන්නේ. දාගැබක් තියෙන බව නම් පේනවා. බතලේගල කන්දට බයිබල් කන්ද කියලත් කියනව. ඒ නම දාල තියෙන්නේ යටත් විජිත සමයේ රට පාලනය කල බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින්. සමහරු කියනව ඒ නිසා තමා  මේ විරුද්ධ වෙන්නේ කියල. පරිසර වේදීන් විරුද්ධ වෙන සාධාරණයි කියල හිතමු. ඇත්තටම කිසියම් පරිසර විනාශයක් සිදු වෙන නිසා. 

නමුත් බතලේගල කන්දේ පොඩි දාගැබක් සහ විහාරයක නටඹුන් තිබිල තියනව. මේ සත්‍යය  අපට බැහැර කරන්නට බැහැ. විහාරය හදන්නට විරුද්ධ වෙන අය ඒ ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනේ. අනික් කන්දක හදන පළමුවෙනි විහාරය මේක නෙමෙයි. ඔය පින්තුර බලන්නකෝ.  ලෝකයේ තිබෙන කඳු මුදුන් වල අහලා තිබෙන පල්ලි පන්සල් දිහා. 

අපට මෙහෙම යෝජනා දෙකක්  ගේන්න බැරිද?

1. තිබෙන පන්සල පෞරාණික  ස්ථානයක් හැටියට වැටක් ගහල සංරක්ෂණය කිරීම. ඒක බලන්න යන අයගෙන් මුදලක්  අය කිරීම. (විදේශික සංචාරකයන් ටත් එකම මිලක්) . ඒක  බලාගන්න අර පන්සල හදන්න යන  හාමුදුරුවන්ටම දෙනවා. කන්දේ පහල මුරකුටියක් සහ  හාමුදුරුවන්ට ඉන්න පොඩි පන්සලක් හදනව.  ප්‍රවේශ පත්‍ර ආදායමෙන් මුර කරන අයට ගෙවල ඉතිරිය හාමුදුරුවන්ට දෙන්න පුළුවන් පන්සලට වියදම් කරන්න. හැබැයි ලවුඩ්ස්පිකර් දාල ශබ්ද දූෂනය කිරීම එහෙම තහනම් කරන්න ඕනේ. සංචාරකයෝ තමාගේ කුණු අහුලන් යන්න ඕනේ. නැත්නම් දඩ ගහල ඒ ආදායමත් හාමුදුරුවන්ටම  දෙනවා. 

2. පන්සල් ගොඩ නැගිල්ලක් කන්ද මුදුනේ ඉදි කිරීමට ඉඩ දීම. හැබැයි මේකෙදි අර කණ්ඩලම හෝටලේ හැදුව වගේ පරිසරය ආරක්ෂා කරගෙන  කරන්න නියම කරන්න ඕනේ. ලවුඩ්ස්පිකර් දාල ශබ්ද දුෂනය කිරීම එහෙම පිටින්ම  තහනම් කරන්න ඕනේ. මේවා පාලනයක් කරන්න ආණ්ඩුවේ ආයතන තියනවනේ.  ඒ පාලනය  නිසි පරිදි කරලා අවට පරිසරය දුෂණය නොවෙන විදිහට  හදන්න ඉඩ දෙන්න හැකියාවක් තිබෙනවා නේද?. පෝයට ඇරෙන්න අනිත් වෙලාවට ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර භාවිතය තහනම් කිරීම, මුර කරුවන් යොදවා අවට ස්ථානය අපවිත්‍ර කරන්නට ඉඩ නොදීම වගේ දේ කරන්න පුළුවන්. පන්සල ප්‍රමිතියක් ඇතිව පෞරාණික  බව රැකෙන පරිදි හදන්න නියම කරන්න  බැරිද.

කොටින්ම පක්ෂ විපක්ෂ දෙගොල්ලටම සංවාදයකට ඇවිත් දෙගොල්ලටම හරියන විධිහේ විසඳුමක් ගේන්න බැරිද? 

(අමතර ප්‍රශ්නයක් . මම දැක්ක තිලක් සබරගමුව කියල කෙනෙක්  මෙහෙම ලියලා  තියනව- "හැබැයි නිරාගමික කියලා කෝවිලක් ගානෙ පල්ලියක් ගානෙ රිංගල ගේම් ගහන එකාලට නම කීවත් නැතත් ඔටෝ පිං ...... තකෙන්" නිරාගමික කෙනෙක් පන්සලකට පල්ලියකට යන වැරැද්ද මොකද්ද ? මම  නම් යනව ඕනෑම ආගමික සිද්ධස්ථානයක් බලන්න. )

කඳු මුදුන්වල තැනූ ආගමික සිද්ධස්ථාන 


1.  Sagra di San Michele, Italy ඉතාලියේ ශාන්ත මයිකල් ගේ ඇබේ එක -උම්බෙර්ටෝ එකෝ ගේ "රෝස මලේ නම" නවකතාව  මේ පල්ලිය ආශ්‍රිතව ලියල තියෙන්නේ. 

2.  Felsenkirche, Idar-Oberstein, Germany පර්වත පල්ලිය - ජර්මනිය සහෝදරයා තල්ලු කරලා මරපු නිසා කුමාරයෙක් පව් සම කරවගන්න හදපු එකක් 

3. Chapel on the Rock, Denver, United States - එක්සත්බො ජනපදය සෙට්ටි කියල කෙනෙක් හදල තියෙන්නේ බයිබලයේ මැතිව් 16:18 මතක් වෙලා. “Upon this rock I’ll build my church, and the gates of hell shall not prevail against it.”

4. Saint Michel d’Aiguilhe, Le Puy, France - ප්‍රංශය 

5. Jvari Monastery, Mtskheta, Republic of Georgia - ජෝර්ජියාව ජ්වරි ආශ්‍රමය - යුනේස්කෝවෙන් නම් කරලා තිබෙන තැනක් . පරණ පේගන් පන්සලක් උඩ ශාන්ත නීනෝ කියන දේවගැති වරිය  හදල තියෙන්නේ.  



6. The Al Qibla Mountain Mosque In Rize, Turkey - අල් ක්යුබ්ලා මුස්ලිම් පල්ලිය, තුර්කිය 




7. Great Pagoda of Doi Inthanon දොයි ඉන්තනොන් විහාරය - තායිලන්තය - එම රටේ උසම කන්දේ හදල තියෙන්නේ 


8. Taung Kalat - තඋන් කලට් - බුරුමය 


9. Hanging Temple - එල්ලෙන පන්සල හෙන්ෂයි කන්ද - චීනය - ක්‍රිව 491 සාදා තිබේ 


10. Roussanou Monastery - රෝසාණෝ ආශ්‍රමය ග්‍රීසිය ශාන්ත බාර්බරා වෙනුවෙන් 16 සියවසේ සාදන ලද්දකි 






මුලාශ්‍ර  -

Saturday 24 June 2023

සුදු සමනළයා - ෆ්‍රැන්සිස් ඩගන් ගේ කවියක පරිවර්තනයක්

සුදු සමනලයෙක් කියන්නේ ආත්මයක් කියල කවුදෝ ලියල තිබ්බ  මතකයි. මේ ඊයේ අපේ පුංචි ගාඩ්න් එකට ආපු සුදු සමනලයෝ දෙන්නෙක්.





 
මේ ෆ්‍රැන්සිස් ඩගන් ගේ කවියක්. මගේ පරිවර්තනය.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
රමණයට  දින කිහිපයක් පමණක් ඇති 
ඈ බිත්තර දමා පසු මියෙන්නී 

ඇයට විනාඩියක් ඔබටත් මටත් පැයක්
ඇය හිරු එළිය ඇති අහසේ 
උයන් බිම හරහා පියාසර කරන්නී 
ඇගේ බිඳෙනසුලු පියාපත් මත 
දුඹුරු පැහැ ලප ඇති සුදු සමනළයෙක්

කුරුල්ලෙකුට මෙන් ඇයට 
ගායනා කිරීමට ගීතයක් නැති 
එනමුත්  සොබා දහමේ  
ආශ්චර්යයන් පුදුමමයි 

ලාම්පුවක් ළඟ වැනි උණුසුම් වූ දවසක  
ලස්සන පියාඹන කෘමියෙක්
තවත්  දින කිහිපයක්  
ඇය සොබා දහම  සමඟ වැතිර සිටිනු ඇත

එක දිනක් තුල  ඇය සිය 
දිවියේ උච්චයට පැමිණෙනු ඇත 
ඒ වගේ දින කිහිපයක් ජීවත් වුනාට  
පෙනෙන්නේ කාලය මද බවක් 

නිහඬ පියාපත් මත ඇය 
උණුසුම් ගිම්හාන සුළඟ  තුළ 
උයන තුළ නටන්නිය  
එතරම් මෘදු හා බිඳෙන සුළු පියකරු දෙයක් 
මෑත වැසි මහා වැස්සෙන් 
උයන් බිම  හරිතවත් වී සශ්‍රීක වී  
ඇය පිපෙන ගස් හා මල් වටා නටන්නී 
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
පරිවර්තනය - අජිත් ධර්මකීර්ති 24/06/2023

Just a few days to mate lay her eggs and then die
A minute to her an hour to you and I
She flits through the parkland in the sunlit sky
With brown spots on her fragile wings a white butterfly
Unlike a bird she does not have a song to sing
Yet the wonders of Nature are an amazing thing
A beautiful flying insect in the warm lamp of day
In a few days at the most with Nature she will lay
In only a day she will have reached her life's prime
And a few days to live does not seem much in time
On silent wings she dances in the park in the warm Summer air
To look at so gentle and fragile and fair
In the parkland green and lush after the recent showers
She dances around the blossoming trees and the flowers.

Monday 19 June 2023

කටු ඔටුන්නට සටන් වැද - අංක එක

 

වෙස්ටෙරෝස් සහ වින්ටර්ෆෙල් අතරේ හැම වෙලාම යුද්ධනේ. හැබැයි යුද්ධ නැති කාලෙකුත් තිබුන.  ඊට  පස්සේ ආයෙත් පටන් ගත්ත.  සමහරු වින්ටර්ෆෙල් වල අලුතින් පත් වෙච්ච ඒකාධිපතිය වැරදි කියනවා. සමහරු  වෙස්ටරෝස් වල විකටරුපී ජනාධිපති ගේ වැරැද්ද කියනවා. ඒ කොහොම වුනත් යුද්ධේ පටන් අරන් ඉවරයි.

දැනට යුද්ධේ කවුරු දිනනවද කියන්න බැහැ. වින්ටර්ෆෙල් වල සීතල වැඩියි. හැබැයි ඉතින් දැන් ග්‍රීෂ්ම කාලේ නේ. වින්ටර්ෆෙල් වලින් කාලෙකට කලින් කුරුමියා ප්‍රාන්තය අල්ලගත්ත. ඒකට හේතු තියනවා. 
එක හේතුවක් තමා අමෙරිගෝ වෙස්පුචි ගේ රටේ එවුන් වින්ටර්ෆෙල් එකේ එකම ග්‍රීෂ්ම නැව් තටාකෙට හොම්බ දාන්න ආපු එක. මුදු හතක් එහායින් හිටියත් එයාල එහෙමයි. 

ඊළඟ ට ඇතිවුණු ප්‍රශ්නේ තමා කුරුමියා ප්‍රාන්ත යට බිමට ජලය දෙන එක නවත්තපු එක. ඔය බොන වතුර, ගොවි තැනට ජලය  කපන  එක ලෝකේ ඕන තැනක  ප්‍රශ්න  ඇතිවෙන ඒවා.  මුදු හතකටත් එහායින් දෙරණේ කියල රටක සොරොව්වක් වහන්න ගිහින් කට්ටියක් දරුණු විධිහට ඉල්ලන් කෑව.  වැඩේ හරිද වැරදිද කියල නෙමේ මේ කතා කරන්නේ. වුන දේ කිව්වේ. ඒවා එහෙමයි.

ඉතින් ඔහොම තියෙද්දී වින්ටර්ෆෙල් වලින් හමුදා එවල වෙස්ටොරෝස් කෑල්ලක් අල්ල ගත්තනේ. ඒ යුද්ධේ තවම යනවා. ඒ අතර අර අල්ල ගත්ත කෑල්ලේ ප්‍රධාන වැවේක  බැම්මක්  පිපිරුණා. මේක පිපිරුවේ අපි නෙමේ කියල තමා වෙස්ටොරොස් කට්ටිය කියන්නේ. වින්ටර්ෆෙල් කියන්නේ අපේ අල්ලගත්ත ප්‍රදේශයේ තියෙන   එක අපි මොකටද  පුපුරවන්නේ කියල.

වෙස්ටොරෝස් පැත්ත ගත්තොත්:
-- නීතියෙන්ඒ  රටට අයිති නිසා පුපුරුවන එක තේරුමක් නැහැ.
--අලුතෙන් යන යුධ මෙහෙයුමට අවාසියි මොකද පරණ පොලොව යට හංගල තියෙන පැතලි බිම්  අඹ පුපුරන්න --පුළුවන් නිසා සහ අන්න ඒවා දැන් වතුරේ පාවෙනවා කියලත් කියනව.   
යුධ ටැංකි වල වදින්න පුළුවන්. වතුර බහිනකන් ඉන්න ඕනේ. 

වාසි මොනවාද? 
වෙස්ටෙරෝස් හමුදා අලුතින් පටන් ගත්ත මෙහෙයුමට වාසියි. සතුරාගේ  හෙවත් වින්ටර්ෆෙල් වල ඒ පැත්තේ ඩිෆෙන්ස් එක ඉවරයි. ඒ පෙරමුණම හෝදගෙන ගිහිල්ල. පෙරමුණ පිටිපස්සට ගිහිල්ල. ඒ ගොල්ලන්ට ආයෙත්  කුරුමියා ප්‍රාන්ත යට වතුර දෙන එක ප්‍රශ්නයක්. ප්‍රදේශයේ කෑම හිඟයි .

වින්ටෙර්ෆෙල් පැත්ත ගත්තොත් 

ඒ කොටස යටත්  කරගෙන ඉන්න නිසා  පුපුරුවන එක තේරුමක් නැහැ. 
අලුතෙන් යන යුධ මෙහෙයුමට මුහුණ දීමට  අවාසියි මොකද පරණ පොලොව යට හංගල තියෙන පැතලි බිම්  අඹ පුපුරන්න පුළුවන් නිසා, ඒවා දැන් වතුරේ පාවෙනවා.  යුධ ටැංකි වල වදින්න පුළුවන්. 
ඊට  අමතරව  පළාතේ ගොවිතැන ඉවරයි. පරිසරය විනාශ වෙලා. 

වාසි මොනවාද? 
වෙස්ටෙරෝස් හමුදා අලුතින් පටන් ගත්ත මෙහෙයුමට අවාසියි. ඒක දින කිහිපයකින් ප්‍රමාද වෙනවා. ඒ  අතරේ පෙරමුණ පිටිපස්සට ගන්න පුළුවන්. වතුර බහිනකන් පොඩි විවේකයක් ගන්නත් පුළුවන්. වෙස්ටෙරෝස් හමුදා වාහන  මේකෙන් ඇතිවන මඩ ගොඩේ එරෙන්න පුළුවන්. 

ඒ නිසා වඩා වාසි කාටද? තමන් තීරණය කරන්න.

ඉතිරිය  කියවන්න ............
ඔයිට කලින් පෘතුවි ඉතිහාසයේ වේලි වලට බෝම්බ දාල තියනවා, බාබේරියන් වරුන් ගේ නාසි නායකයා ලෝක යුද්ධයක් පටන් ගත්ත හතලිස් ගණන් වල මුල භාගේ. . මෑන් ගේ නම ගිට්ලර්.  එයාව නවත්වන්න නම් රටේ ආර්ථිකය බිඳ දමන්න ඕනේ කියල ඩෑම්බස්ටර් රේඩ් කියල ප්‍රොජෙක්ට් එකක් ආව වෙස්ටෙරෝස් වලට  ගොඩක් මෙහායින් තියෙන දූපතේ ආණ්ඩුවෙන්. ඒකෙ හිටියේ රජ කෙනෙක් සහ සුරුට්ටු උරණ අගමැති කෙනෙක්.   ඒ ප්‍රොජෙක්ට් එකේ මුලික අරමුණ  ජලාශ වල වේලි බිඳ දැමීම. ඔපෙරේෂන් තද දඬුවම   කියලත් කියනව. එකදාස් නවසිය හතලිස් තුනේ මැයි 16 හා 17 රාජකීය ගුවන් හමුදාවේ 617 කණ්ඩායම බවුන්සින්ග් (වැදුනම උඩට ඇවිත් පුපුරන ලොකු අඹ ) දැම්මා සම්මා පල්ලහට. මෝනේ , එඩේසි කියන වේලි බිඳිලා  ගියා. රුර් නිම්නය, එඩර් නිම්නය හෙම ජලයෙන් යට වුනා. ජාල විදුලි  බලාගාර දෙකක් විනාශ වෙලා ගියා. සෝවියට් සිරකරුවන් ඇතුළු ජර්මන් වරුන් එක්දාස් හයසීයක් පමණ මිය ගියා.  ගම් නියම් ගම්  විනාශ වුනා. ලොකු ජයග්‍රහණයක්. 

එතකොට ඔය නාසි කාරයාම සෝවියට් පැත්තට යනකොට එහෙ හිටිය ස්ටාලින් කියන රජාත් තමන්ට එහෙම දඬුවමක් දී ගත්ත.  එක්දාස් නමසිය හතලිස් එකේ අගෝස්තු වල. වෙස්ටරෝස් වල සඵරෝෂි කියල වේල්ලක් තිබ්බ ද්නිපර් කියල ගඟක් හරස් කරලා හදල . ඒකට  අඹ දාල පුපුරවල විශාල සිදුරක් හදල නගරයේ වැඩි කොටසක නාසි හමුදාවන්ට ඉදිරියට  එන්න බැරි වෙන්න වැළැක්වුවා. ඒකෙන් නැවත  ගොනුවෙලා පහරට සුදානම් වෙන්න කාලයක් ලැබුන. හැබැයි   ඒ කරපු ගොබ්බ වැඩෙන්  රතු හමුදා භටයන් එක්ක ලක්ෂයක් විතර සාමාන්‍ය  වැසියන් මැරුන කියල කියනව.  ඒක පොඩ්ඩක් අතිශයෝක්තියක් හැටියට තම මට  හිතෙන්නේ. මොකද ඒ වෙලාවේ ඒ පළාතේ  එපමණ මිනිස්සු ප්‍රමාණයක් හිටියද  කියල සැක සහිත නිසා.

ඉතින් ඕක යුධ උපක්‍රමයක් තමා. කවුද කලේ කියල තව ටික කාලෙකින් එළිවෙයි. ඒ අතරේ වෙස්ටෝරෝස් හම්බ වෙච්ච කිරි ටොයියා  අලුත් ආයුධ වලින් ගැහුවට තවම ලොකුවට මුකුත් වෙලා නැහැ කියල තමා කියන්නේ. 
 --වින්ටෆෙල් - වඩා සිතල පැත්ත. වෙස්ටොරොස් - බටහිරට බර පැත්ත  
rostov allegedly taken over by wagnber group




මොස්කව් වල කිසි අවුලක් නැත