ගංජාසීල වලිමඩුව කතා වස්තුව

 අර ගංජාසීල  වලිමඩුව  මහත්තය කියන කතා හරියටම හරි කියල මම මේ කල්පනා කොලේ. 

රෑ දහයෙන් පස්සේ මෙසේජ් එවන අය ඕන තරම් ඉන්නවා. 

ඔන්න මට දුවරුම දෙන්නෙක් ඉන්නවා. පෙර ආත්ම වල මම තරම් බොරු කියන කෙනෙක් හිටියේ නැති නිසා හම්බවෙච්චි දූවරු., පෙර ආත්මේ ගැන මම දන්නේ කොහොමද කියලා අහන්න එපා. දන්න අය ඉන්නව. ඔය මම ණය දුන්න නෑදෑයෝ මිත්තරයෝ හෙම. ඒ ගොල්ලෝ කියන්නේ ගිය ආත්මේ මම ඒ ගොල්ලන්ට ණය වෙච්චි නිසා මේ ආත්මේ මට එයාලට ණය  දෙන්න වෙනවා කියල. ඒ ගොල්ලෝ පන්සලේ හාන්දුරුවන්ගෙන් තමා අහල දැනගෙන තියෙන්නේ. ඉතින් නැහැයි කියන්න පුළුවන්ය.

ඔන්න ඔය දූවරු දෙන්නට කෝල් කලාට මෙසේජ් කලාට පෝං එක ගන්නේ වත් උත්තරයක් දෙන්නේ වත් නැහැ මේ කපේට. ඉතින් මම කරන්නේ, මෙන්න "ඩෑඩ් යනව කේඑෆ්සි හරි, මැක් එකට හරි,  පිට්සා හට් හරි" කියල මෙසේජ් එකක් යවනවා. මම යන කේ එෆ් සියක් නෑ.  මෙන්න හැරෙන තැපෑලෙන් උත්තර එනව. "මට වින්ග්ස් දහයක් ඕනේ. මට බිග් මැක් එකක් ඕනේ"  වගේ කියල. යුනි ගියාට පස්සේ , කොහොමද විභාග කටයුතු කියල හෙම ඇහුවට මෙලෝ උත්තරයක් දෙන්නේ නැහැ. ඒ යුනි වල විභාග නැත්ද කොහෙද? අපි ගිය කාලේ වගේ නෙමේ. හැබැයි මෙන්න "මමී චීස් කේක් එකයි, චොකලට් කප් කේක් එකයි හැදුව " "ඩැඩි හොඳ චිකන් කරි එකක් හැදුව. පව්ලුසා අන්කල් ලෑම්බ් කරි එකක්  හදල දීලා ගියා කීවොත්, දෙන්නම එවනවා   උත්තර  රෑ දොළහට නැත්නම් උදේ තුනට. 

"මේ ඩැඩි  ඔයා උදේ වැඩ පටන් ගන්න කලින් මාව  ගන්න ඉට්ටේසමට ඇවිල්ල. මම එනවා. අර කෑම ඩීප් ෆ්‍රිසර් එකට දැම්මද. කන්න හෙම එපා ඔන්න මම එනකන්" . ඔන්න ඔහොමයි ගංජාසීල මහත්තයෝ.

ඔය මට යෙහෙලියක් ඉන්නව මාතර ගෙවල් තියෙන. අනේ එයත් නිදා ගන්න කෙනෙක් හෙම නෙවේ. ඉස්සර කාලේ පත්තර වලට ලියපු චිර ප්‍රසිද්ධ ලේඛිකාවක් ඈ.   ලන්ඩන් වල හවස හයට වැඩ ඉවර වෙච්චි ගමන් වගේ එයා  කතා කරනවා. මම ඉතින් රෑ දොළහටත් බ්ලොග් පල් හෑලි කියවා කියව ඉන්න එකෙක් නිසා අවුලක් නැහැ. ලංකාවේ ඉඳන් නිසා හෙන වැදගත් වැඩක් වෙන්න ඇති කියල කෝල් එක ගන්නවා. 

"මේ කොහොමද මගේ වොයිස් එක යූටියුබ් දාන්නේ " කියන එක තමා ලොකු ප්‍රශ්නේ. මම ඕව දන්නවා නම් මොකද. මම කිව්වා පින්තුරයක් එක්ක වීඩියෝ එකක් හදන්නකෝ කියල. 

"අනේ මේ ඔයාගෙන් කිසිම වැඩක් නැහැ. යාළුවෙක් කියල කීවට" කියල කෝල් එක තියනවා. මෙන්න ලන්ඩන් වල රෑ දොළහට  විතර  තව කෝල් එකක්  එනවා. ඒ කියන්නේ ලංකාවේ  වේලාවෙන් උදේ හතරහමාරයි. 

"මේ ඔයාගෙන් වැඩක්  නැහැ. මගේ යාළුවෙක් අර වොයිස් දාන වැඩේ කරා". මම කොන්ෆියුසියස් හොඳ එකෙන්. මේ මනුස්සය රෑට නිදා ගන්නේ නැත්ද? අර මොබයිල්  එකේ කොට කොටා උදේ වෙනකන් ඇහැරලද? ඒක ඇහුව ගමන් මේ ඔයාට ඒකෙන් වැඩක් නැහැනේ. යාළුවෙක් උදව්වක් ඉල්ලුවම කරන්න බැරිනම් කියල පෝං එක කට් කරා. මගේ හදවත රනිල් මැති තුමා ශ්‍රී මුඛය ඇරිය  ගමන්  කොළඹ කොටස් වෙළඳපොලේ අගය බහිනවා වගේ කඩා වැටුනා  මිත්රෝවරුනි. ගන්ජසිල මහත්තයට කියන්න ඕනේ  තවම කතා කලේ නැති නිසා තරහ වෙලා වෙන්න ඇති කියල.

ආ තව  යෙහෙලියක් ඉන්නව. ලංකාවේ හොඳම පශු වෛද්‍ය තුමී. එහෙම තමා එයාගෙන් බෙහෙත් ගත්ත බල්ලෝ පූසෝ හෙම කියන්නේ. නැහැ බලු හාමිලා  එයාලගේ හාං පුතාලට කියල තියෙන්නේ. (ඒක ඇත්තම ඇත්ත ඈ). උත්තමාවිත් ඕන වෙලේක බල්ලන්ට පූසන්ට උදව් කරනවා. මම කිව්වේ බෙහෙත් දෙනවා. ඒ මදිවට හයිකුත් ලියනවා. ඔන්න මට ලන්ඩන් රෑ   හතට විතර  හයිකුවක් එවනවා අදහස කියන්න කියල. ලංකාවේ වෙලාව එකොළහමාරට විතර ඇති. ඉතින් මම මගේ නෙට්ෆ්ලික්ස් ෂෝ එක බලල ඉවරවෙලා උත්තරයක් ලියනවා රෑ දහයට එකොළහට විතර. ලංකාවේ වෙලාව උදේ තුනහමාර නැතිනම් හතරහමාර. එයා උදේට නැගිට්ටහම බලන්නේ නැතැයි කියල දාන්නේ . මෙන්න යකෝ හැරෙන තැපෑලෙන් උත්තර එනවා. අනේ බෝම ස්තූතියි අයියා කියල. අම්මප මේ උන්දලා බුදිය ගන්නේ නැත්ද? බල්ලන්ටයි පුසන්ටයි එකම ඉන්ජෙක්ෂන් එක ගහන නිසා සමහර විට නිදාගන්න ඕනේ නැතිව ඇති. මොකද උන් නඩු යන එකක්ය .ඔන්න  ඕව තමා   නිදාගන්න යන ගමන් මටත් හිතෙන්නේ.

ගංජාසීල මහත්තයට කියන්න, මට අක්ක කෙනෙක් ඉන්නව.   ලන්ඩන් වලට වලට කතා කරනවා උදේට එයාගේ ව්‍යාපාරික ස්ථානයේ ඉඳන්. අවුලක් නැහැ මමත් ගන්නවා. රෑට උයන්න යනව ඒ ගමන් කතා කරන්නේ කියල කියනව.  අනේ ඉතින් ඔය තාවකාලිකව වහල  උයන්න යනවකෝ කියල මම කියනව  අනුකම්පාවට. නැහැ හලෝ එතකොට කවුරුහරි ආවොත් හම හොඳ  නැහැනේ එයාලට එහෙම කරන්න කියල කියනවා. ඉතින් මම වැඩ ඉවර වෙලා ලංකාවේ  රෑ එකොළහ වගේ වෙලාවට කතා කරනවා, 

"කෝ ඔයා උයල , ඉවරද නිදා ගන්න යනවද".

"පිස්සුද මල්ලි  හස්බන්ඩ් ආවහම කාලා වීවී  බලල මේවා අස් පරස් කරල රෑ එකට  විතර තමා  නිදා ගන්නේ" කියල කියනව.  මෙන්න ලංකාවේ උදේ හතරට විතරට මෙසේජ් එකක් එනවා. ඉතින් මමත් නිදි මරගාතේ අහනව "මේහ් නිදි නැත්ද? " කියල. 

"ආ නෑ, මේ ඇහැරිලා හස්බන්ඩ් ට උයනව කෑම ගෙනියන්න."

 වැඩේ කියන්නේ ඊට පැයකට පස්සේ කතා කලොත් ඒත් නිදි නැහැ . "ආ, මං මේ පුතාට කෑම උයනව ගෙනියන්න. " 

"ඇයි වදේ උදේ ඉව්වේ හස්බන්ඩට  "

 "හරි ඒ වුනාට පුතා අරයට උයන ඒවා කන්නේ නැහැ. එයට වෙනම උයන්න ඕනේ"   ලංකාවේ කාන්තාවන්ට තියෙන ප්‍රශ්න බලන්න  අපේ ගන්ජසිලා සද්ධා හිතවතුනි. 

තව අක්ක කෙනෙක් ඉන්නව. හරිම අහිංසකයි. මේ කපේට කෝල් කරාට ගන්නේ නැහැ ෆෝන් එක. දූවරු තුන් දෙනාටත් කන්න දීල , වැඩටත් ගිහිල්ල, තුන් වේලෙටම උයනවද දන්නේ නැහැ. ඉස්සර නම් ඉව්ව. ඊට පස්සේ ගංජා සීල මහත්තය කියනව වගේ දහයෙන් පස්සේ කෝල් කරනවා. නැත්නම් මෙසේජ් එකක් දානවා හාව හඳ දකිනවා වගේ. 

ඉතින් රෑ දහයෙන් පස්සේ කෝල් කරන , මෙසේජ් දාන කාන්තාරත්නයන් ටික ඔක්කොම කොණ්ඩවලු වලින් අල්ලලා සෙක්කුවක ගැට ගහල වටේ යවන්නද කියන්නේ ගන්ජාසිල මහත්තයෝ?

ඉතින් අපේ ගන්ජසිල මගමෙව්නාව , වැරදුනා  වලිමඩුව මහතා ඔය  දිරන, කුණු  කයක් ඇති කාන්තාවකගේ ගර්භාෂයෙන් මේ අපි වගේ පහත් මනුෂ්‍ය  කුලේ  ඉපදුන කෙනෙක්  නම් වෙන්න බැහැ . එතුමාණෝ ශුද්ධවූ පාරිලෙය්‍ය වනයේ බුදුන් වහන්සේ  දුටු ඇත් රජාගේ පරම්පරාවෙන් පැවත එන අලි උන්නාන්සේ කෙනෙක්,  හිමාලය වනයට ගිය වෙලේ  දාපු ශුද්ධවූ  ගොම වලට වැටුණු අඹ පලයක්, පස්සේ  ශුද්ධ වූ  අඹ ගහක් වෙලා ඒකෙ  අඹ පලයක් කන්න ආපු වඳුරෙක් , ඒක තපස් රකින ශාස්තෘන් කෙනෙකුට වළඳන්න දීල, ඒ පිනෙන් ශුද්ධ වූ පිරිමි කුමාරයෙක්  හැටියට  ඕපපාතිකව ඉපදිලා, පස්සේ කොක් වහන්සේ කෙනක් ඒ ඕපපාතික පුත්‍ර රත්නය හොටින් උස්සාගෙන දුරු කතර, මහා මුහුද සිසාරා පියඹා ඇවිත් මගමෙව්නාවේ ශුද්ධවූ වනාන්තරයේ බොහොම පරිස්සමින් තියල ගිහින්.  ඊට පස්සේ හදා වඩාගෙන තියෙන්නේ ඒ ඇත්තෝ. ඉතින් ඔය අමනුෂ්‍ය ගැහැණු පුළුටක් වත් ගෑවිලා නැති නිසා ඉරිසියාවට කියන කතා නෙමේ ඔය. 

ඔන්න ඕකයි කතා වස්තුව 

-- ගමයා ලීවේ බුකියට 20/02/2024

ප.ලි. 

මේ අහිංසකය ගැනත් වචනයක් ලියන්න ඕනේ. කතරගම වඳින්න පයින් යනවා නම්, මඩු පල්ලි වඳින්න පයින් යනව නම්, කැන්ටබරි , හේඩ්රියන් වෝල් වඳින්න පයින් යනවා නම් ඇයි ශ්‍රී පාදේ යන්න බැරි. මට නම් කිසි ප්‍රශ්නයක් පේන්නේ නැහැ මෙතන. ආධාර එකතු කිරීමේ ප්‍රශ්නයකුත් නැහැ දෙන්න කැමති අය ඉන්නවනම් මුදල් විශුද්ධිකරණයක් නෙමෙයි නම් ඔය ලොකු පන්සල් පල්ලිවලට දෙන ආධාර වගේ .

 

රහස් කියන කන්දෙන් මතුවුනු පාරිභෝගික වාදයේ මළගම හා ජගත් මනුවර්ණ

අද  පෙබරවාරි 17 දා ලන්ඩනයේ හවුන්ස්ලෝව් කලායතනයේ ශ්‍රී ලාංකික සිනමා කෘතියක් අගෝරා කළා  කවය මගින්  ඔවුන්ගේ  පියාපත් ශිෂ්‍යත්ව අරමුදලට සහය ගැනීම සඳහා ප්‍රදර්ශනය කෙරුණි. ඉතාමත් හොඳ චිත්‍රපටි කිහිපයක්ම ඔවුන් නිසා නැරඹීමට හැකි වූ නිසාත් චිත්‍රපටයේ ඉංග්‍රීසි උපසිරැසි තිබීම නිසාත් මගේ දියණිය සහ බිරිඳද  එය නැරඹීමට පැමිණයහ. චිත්‍රපටය අවසානයේ වූ කතාබහේදී ප්‍රශ්නයක් නැගු කෙනෙක් මෙය ජාත්‍යන්තරයට ගැලපෙන්නේ නැති බවක් හෝ ඔවුන්ට නොතේරෙන බවක් හෝ චිත්‍රපටයේ තිබුනේ යයිද ඇතැම් වර්තමානයේ කළහැකි නොයෙකුත් පරිගණක භාවිතයන්  හා වෙනයම් තාක්ෂණික උපක්‍රම මගින් වඩා  උසස් කෘතියක් නිර්මාණය කරන්නට ඉඩක්  තිබුණි යයිද පැවසුවේය. 

මගේ ජර්මන් බිරිඳ සහ සිංහල කතා කල නොහැකි දියණිය ගේද අදහස වූයේ ඉංග්‍රීසි උප සිරැසි ප්‍රමාණවත් බවත් ශ්‍රී ලංකාවේ මෑත ඉතිහාසය ගැන ඔවුන් වැඩිදුර නොදන්නා මුත් චිත්‍රපටයේ කලාත්මක ගලා යාමද, චිත්‍රපටයේ ඉස්මතු කරන  නොයෙකුත් තේමාවන් ද ඔවුන්ට බොහෝ සෙයින් වැටහුණු බවය. ඔවුන් ලෝකයේ දැනට පවතින යුදමය  ප්‍රශ්න පවා චිත්‍රපටය ඇසුරින් විග්‍රහ කලහ. එනිසා ජාත්‍යන්තරය ජය ගැනීමේ ප්‍රශ්නයක් අධ්‍යක්ෂක ජගත් මනුවර්ණට  නැතැයි සිතමි.      

චිත්‍රපටයේ අවසානයේ සඳුන් ප්‍රියංකර  සහ අනුෂා ශිවලිංගම් යන දෙදෙනා ශ්‍රී  ලංකාවේ සිට විචාරයන් ඉදිරිපත් කළහ. සඳුන් චිත්‍රපටය බොලිවියාවේ, නිකරගුවාවේ හෝ වෙන ඕනෑම තැනක සිදුවිය හැකි දේ  වුවත් චිත්‍රපටය  ලංකාවේ 88-89 සිද්ධීන්  අළලා කල එකක් බව පැහැදිලිව  පෙනෙන බවත් පැවසිය. හාමුදුරුවන්ගේ ඇඟේ සිමෙන්ති වැටීම වැනි කලාත්මක කෝණයන් ඇති බවද  ඔහු වැඩි දුරටත් පැවසුවේය. අනුෂා ශිවලිංගම් කිවේ බෞද්ධ භික්ෂුන් වහන්සේ විසින්  මලගිය අයට පාංශ කුළය දෙන ගමන් පිඩකයන් අතරද සිට ගන්නා බවය. එසේම චිත්‍රපටය 1971 කැරැල්ල, 1983 කෝළාහල , 88-89,  2009 අවසන්වූ වර්ගවාදී යුද්ධය ආදී මේ සියල්ලටම අදාල වන බවය. පසන් එය ප්‍රභු පන්තියට එරෙහි අරගලයක් ස්මරණය කරන  බවද තව දුරටත් පැවසිය. ඔවුන් දෙදෙනාම චිත්‍රපටය උසස් නිර්මාණයක් ලෙසට හැඳින්වූහ.

චිත්‍රපටය කලකින් මා  දුටු උසස්ම ගණයේ  සිනමා කෘතියක්ය යන්නට මටද  එකඟ විය හැකිය. ඒ සහමුලින්ම වෙනත් කාරණා කිහිපයක් නිසාය. පළමුවෙන්ම චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන  චරිතයක් නොමැති වුවද  පැහැර ගන්නා කණ්ඩායමේ දෙවැනි නායකයා ගේ චරිතය වඩාත් ඉස්මතුව පෙනේ. මියගිය තරුණ තරුණියන්ය මල සිරුරු සමග සොරාගත් සිසිල් ෆ්‍රිජ් එක සහ භාණ්ඩ ඔහුගේ නිවසට ගෙන යාමට දරන "අහිංසක උත්සාහය" කෙළවර වන්නේ ඔහුගේ ම සගයෙකු ඔහුව මරා දැමීම තුලිනි. එම භාණ්ඩද සමග ඔහුගේ සිරුර මග දමා සගයන් යති. අන්තිමේදී එම භාණ්ඩ උස්සන්නේ පරණ බඩු වෙළෙන්දන්ය. 

චිත්‍රපටය පුරා  ඉස්මතු වන්නේ පරිභෝජනවාදය නිසා සිත්පිත්  නැති කරවූ අසංවේදී වූ සමාජයක් හැසිරෙන ආකාරයය.  චිත්‍රපටයේ හාමුදුරුවන්ගේ උසස් රංගන විලාශය මත ඉස්මථූ වෙන  කරුණ නම් ඔහු තමන් ගොඩ  නගන තට්ටු තුනේ ආවාසයට ආශාක්ත වෙන ගමන්ම මරා දැමූ වුන්ට  පාංශු කූලය දෙමින් පිඩකයා සමගද ගනුදෙනු කිරීමයි. එහෙත් විශ්ව විද්‍යාලයේ උගන්නා තමන්ගේ  භික්ෂු සිසුන් ගැන ඔහු යම් තරමකට වද වෙයි,

මේ සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරමින් පන්සලේ දැව  ගිනි තියමින් හැසිරෙන මහලු භික්ෂූන් වහන්සේට මනසේ විකාරයක් කියා පරිභව කළද සැබෑ බෞද්ධ භික්ෂුව වන්නේ ඒ මහලු වහන්සේය.

මට මේ චිත්‍රපටය මතක් කරන්නේ මා සෝවියට් දේශයේ සිටියදී නැරැඹු ඔලිවර් ස්ටෝන් ගේ  "සැල්වදෝර්" නමැති සිනමා කෘතියයි.   කතෝලික පල්ලියේ කොටසක් දක්ෂිණාංශික මිලිටරිය සමග ගනුදෙනු කරද්දී ආච් බිෂොප් රොමෙරෝ සමග විමුක්ති දේව ධර්මවාදී පියතුමන් ලා කැරලිකරුවන් හා සාමාන්‍ය ජනතාව අතර සිට ගනිති.  ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්ව විද්‍යාල වල උගත් භික්ෂූන් කණ්ඩායම් කරදරයට පත් වුවද ඉහල භික්ෂු සංස්ථාවට හානියක් සිදු වූයේ නැත. 

චිත්‍රපටයේ විදහා දක්වන  තවත් වැදගත් තේමාවක් නම් පීඩක භට කණඩායමේ හැසිරීමය.  ජගත් මනුවර්ණ හා තිර රචකයා බොහෝ වගකීමකින් යුක්තව පිඩක කණ්ඩායම වන්නේ අප අතරම සිටින සාමාන්‍ය මිනිසුන් බව පෙන්වා දෙයි. රජයේ නියෝගය කෙසේ හෝ ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඔවුන් බැඳී සිටිති. ඔවුන් එකිනෙකා ට පහර  දී ගනිද්දී මගේ ඉදිරි පෙලේ සිටි ප්‍රේක්ෂකයන් කොක් හඬලා සිනා සුනද  අපට සිනහ ගියේ නැත. ඒ භටයන් ගේ  විශාදි තත්වය  (PTSD) මා  බොහෝ තැන්වල දුටු දෙයකි. මේ මිනි මැරීම් තුලින් සමාජයට පිවිසෙන ආරක්ෂක කණ්ඩායම් ද මනස තුවාල වූවන්ය. ඔවුන් සිටින්නේද ජිවත් වන්නේද අප අතරය. එක භටයෙකු වින්දිතයා ට පලා යාමටද සලස්වයි. ඔහුම අවසානයේ තමන්ගේ දෙවෙනි නායකයාට පිහියෙන් අනියි.  බෙදී වෙන්වී මරා ගන්නේ එකම සමාජයක එක ළඟ ජිවත් වන්නන්ය. මට මෙන්ම තවත් සමහරුන්ටද මේ  ඝාතකයන් ගැනද සමාජය ගැනද මතුවන්නේ වෛරයක් නොව කම්පාවකි. ඔවුන්ගේ කම්පා විරහිත කම පරිභෝජනය ප්‍රකට කොට ගත්  මේ අනුකම්පා විරහිත වූ   සමාජයේම දිගුවක් බව වැටහෙන බැවිනි.

 

බුදුන් වහන්සේ මෙන්ම  යේසු වහන්සේද නගර ශෝභිනියන් කෙරෙහි අනුකම්පාව පහල කල සේක. තමන්ට ඇති තර්ජනය නොතකා පැනගිය වින්දිත  තරුණයාට ප්‍රතිකාර කරන්නේ නගර ශෝභිනියකි. අන්තිමේදී ඔවුහු ඇයවද කුදලාගෙන යති.  මේ දර්ශනයන් ඉතා ප්‍රබල ලෙස ප්‍රේක්ෂක මනසසංවේදී  කරයි. 

විජිත ගුණරත්න ගේ "වලා පටල" චිත්‍රපටය  ගැන සංවාදයේදී (2016) නන්දන වීරරත්න සහෝදරයා ගේ ප්‍රධාන චෝදනාවක් වුයේ එහි සෞන්දර්යාත්මක පැත්ත නොසළකා හැර ඇති බවයි. නමුත් එහි  බෙර්ට්‍රෝල්ඩ් බ්‍රෙෂ්ට් ගේ එපික් තියටර් ක්‍රමය එලෙසම කාවද්දා ඇත.  " එපික් නාට්‍යය ක්‍රමයේ දී කියවෙන්නේ නාට්‍යය විසින් ප්‍රේක්ෂකයාට,   නාට්‍යයේ චරිත සමග භාවාත්මක ලෙස බැඳීමට  (තදාත්මිකව) අනුබල නොදිය යුතුය යන්නය. ඒ වෙනුවට තර්කාන්විත ස්වයං ප්‍රත්‍යාවේක්ෂණයක් හා වේදිකාවේ රංගනයන් කෙරෙහි විවේචණාත්මක දැක්මක්   ඇති කර ගැනීමට ප්‍රේක්ෂකයා සමත් විය යුතුය."

මට සිතෙන්නේ "රහස් කියන කඳු" චිත්‍රපටය මේ ක්‍රමයට අනුගත වෙන ගමන්ම සෞන්දර්යාත්මක ලෙස ප්‍රේක්ෂකයා සමග සම්බන්ධ වෙමින් සිනමාවක්  නොවන සිනමාවක් නිර්මාණය කර ඇති බවය. ප්‍රධාන චරිතයක් නැති මේ චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය ආරුඪ කර ගන්නේ ප්‍රේක්ෂකයාය. සමහර ප්‍රේක්ෂකයන්ට එය හුරුවීමට මදක් ප්‍රමාද වුවද  බ්‍රෙෂ්ට් ට එරෙහිව චිත්‍රපටය සමග භාවාත්මක බැඳීමක් ඇති කරගැනීමටද  බහුතරයක් සමත්වේ. එය  ත්‍රාසය මෙන්ම කුතුහලයද සපිරි අපරාධ (crime) වර්ගයේ රහස් පරීක්ෂක චිත්‍රපටයක් නොවූ එහෙත් එසේ යයි හැඟෙන චිත්‍රපටයකි. එහි සංකේතාත්මක හැඟවීම්  බොහෝය. බෙර වයන්නා හා වැලේ  වනා ඇති  ඔහුගේ පුතාගේ ඩෙනිම් කලිසම හා කමිසයද එවැනි හැඟවුම්කාරකයන්ය . 

(Heidegger is against the modern tradition of philosophical "aesthetics" because he is for the true "work of art"). හෙයිඩගර් කියනුයේ නියම කලා කෘතියක්  සෞන්දර්යය නිසා අඳුරු වන බවය (eclipsed). නමුත් ඒ  හෛඩගර් නැවතත් පවසන්නේ එසේ නොමැති වීමත් ප්‍රශ්නයක් බවය.  (oxymoron) චිත්‍රපටය මේ දෙපැත්තම ඉතා හොඳින් සමබර කරගෙන ඇති බවක් වැටහේ. 

මා මව රැගෙන  ඉන්දියා වන්දනාවේ  ගිය විටදී  මගේ අහිංසක මව රෙදි කෑලි වල නම් ලියා  පවුලේ අයට සුභ පතමින් එල්ලුවේ මගේ උසුලු  විසුළු මැදය. නමුත් මගේ අහිංසක අම්මා ඒ විහිළු මැද  වුවත් බුද්ධගයා බෝධියේ ඒවා එල්ලුවාය. ඒ ඇගේ භක්තියයි. නමුත් තමන්ගේ  නැති වුනු පුතු සොයන ලෙස කන්නලව්  කර බෝ ගහේ  රෙදි එල්ලන මාතාව ගැන සිනා වෙන්නට අද මට සිත දුන්නේ නැත. ඒ  අහිංසකයන්ට භික්ෂුන් ගේද ඔවුන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිය යුතු  රජයේද   පිහිටක් නැති කළ බෝ ගස් හා නොපෙනෙන දෙවියන්  හැර වෙනත් සරණක් නැත. 

මෙතැනදී අප  ආතර් ශෝපන්හවර් දෙසට හැරුන හොත්  ඔහු ලියන්නේ මෙසේය. "කලාකරුවා අපට ඔහුගේ දෙනෙත් තුලින් ලෝකය බලන්නට ඉඩ දෙයි. සෑම සම්බන්ධයකම එපිටින් ඇති අත්‍යවශ්‍යම දේ ගැන ඔහු දන්නා බැවින් ඔහුට  ඇති මේ දෙනෙතින්, අපට බලන්නට ඉඩ දීම, මේ අත්පත් කර ගැනීම  කලාවේ තාක්ෂණික පැත්තය."- The World as Will and Representation.

 ඔහු මෙය හඳුන්වන්නේ mimicry යන නමිනි. ඒ කියන්නේ හොඳින් අනුකරණය කිරීමෙන් විනෝදය හෝ උපහාසය  සැපයීමය.  ශෝපන්හවර් ට අනුව කලාකරුවෙකු මූලිකව ඉස්මතුවන්නේ ඔහු හෝ ඇය  අති දක්ෂයෙකු  ( genius) වීම නිසා නිමවන කලාවකින් නොව ඇය හෝ ඔහු ලෝකයේ සාරය (essence) ග්‍රහණය කර ගන්නා නිසාය.  යථාර්තවාදී සිනමාවක් යනු  ප්‍රබන්ධයකි.  ඕනෑම සිදුවීමක් ලිවූ වහාම හෝ නාට්‍යක, චිත්‍රපටයක රඟපෑ වහාම එය ප්‍රබන්ධයක් බවට පත්වෙයි. නමුත් ප්‍රේක්ෂකයාගේ ක්ෂිතිමය අත්දැකීම තුල එය ඇයගේ මනසේ යලි යථාර්තයක් වෙයි. 

ජගත් මනුවර්ණ ගේ කුළුඳුල් සිනමා කෘතිය විසින් ප්‍රේක්ෂකයාගේ මනසේ වැඩෙන යථාර්තය වනාහි  ඔහු හෝ ඇය නිතිපතා අත් දකිනා  දේය . ප්‍රවෘති හෝ සමාජ ජාලා හා අනෙක විධ මාධ්‍ය හරහා රැගෙන එන දේය. එනිසා මේ කෘතිය ශ්‍රී ලංකාවේ එක්තරා කාලයකට සීමා වුවක් නොවන බවට ජගත් මනුවර්ණ ඉදිරිපත් කල මතයට එකඟවෙමි. එය ඊට වඩා උසස් ගෝලීය සත්‍යයක් කර නරඹන්නා රැගෙන යයි.

ඔහුගේ කුළුඳුල් කෘතිය මෙතරම් සාර්ථක අත්දැකීමක් කිරීම ගැන කෘතඥ වෙමි.

- අජිත් ධර්ම 18/02/2024 . 

වලා පටල (penumbra) ගැන අදහසක්

Salvador (film)

අයිස්ලන්ත සංචාරය - 2 - යෝසිෆ් ටිටෝ - වයිකිං තරුණියන්

අයිස්ලන්ත සංචාරය 1

අයිස්ලන්ත සංචාරයේ දෙවෙනි දිනයේ  අපි නැවතී සිටි හෝටලය ළඟින්ම සංචාරක බස් රථයකට ගොඩ වුනෙමු.  මට මතක  හැටියට එහි නම  ගෝල්ඩන් ටුවර්ස් වැනි එකකි. අපේ සංචාරක මග පෙන්වන්නාගැන  අප සිතා සිටියේ ඔහු අයිස්ලන්ත ජාතිකයකු බවයි. නමුත් අපට දැන  ගන්නට ලැබුනේ ඔහු ක්‍රොශියානුවකු බවයි.  මිලියන් ගණනක් අයිස්ලන්තයට සංචාරකයන් පැමිණෙන නිසා ඔවුන්ට  සේවා සපයන්නට අවශ්‍ය තරම් ජනගහනයක් නැත. 

අයිස්ලන්තයේ මුළු ජනගහනය ලක්ෂ හතරක් පමණ වේ.  අපේ බසයේ වැඩිපුර සිටියේ ජර්මන් සංචාරකයන්  වුවද ඔහු කතා කලේ ඉංග්‍රීසියෙනි. ජර්මන් මග පෙන්වන්නන් ඉතා අඩු බවද  ඔහු පැවසීය.  ඒ අතරම ඔහු කීවේ අපූරු කතාවකි. අයිස්ලන්තයේ ජනගහනය ඉතා අඩු නිසාත් බොහෝ අය එකිනෙකාට ඥාතීන් වන නිසාත් ඔවුන්ට කසාද බැඳීම මහත් ප්‍රශ්නයකි. තමන් ආදරය කරන තරුණිය හෝ තරුණයා ඥාතියෙක් දැයි දැන  ගැනීමට මොබයිල් ෆෝන් ඇප් එකක්ද තිබේ.  

දෙවන  ලෝක යුද්ධ  සමයේදී ජර්මන් හමුදා අයිස්ලන්තයට ගොඩ බැස්ස  හොත් බ්‍රිතාන්‍යය හා ඇමෙරිකාව අතර නාවික ගමනගමනයට  බාධා සිදුවිය හැකිව තිබුණි. අයිස්ලන්තය ඇත්තේ නොර්වේ, ග්‍රීන්ලන්තය හා ඇමෙරිකා  එක්සත් ජනපදය අතර නෝර්වේජියන් මුහුද හා අත්ලාන්තික සාගරය අතරය. මුලින් බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා ගොඩ බට අතර ඔවුන්ට පසුව අමෙරිකානු හමුදා ඩිවිෂන් එකක්ද  එහි නතර කරන  ලදී. අයිස්ලන්තයට පමණක් නොව  පියකරු අයිස්ලන්ත වයිකිං තරුණියන්ටද ආරක්ෂාව සැපයීම නිසා යුද්ධය අවසන් වන විට බොහෝ ඇමෙරිකානු භටයන් මේ වයිකින් කෙල්ලන් සමග ඇමෙරිකාව බලා ගියහ. අයිස්ලන්ත පිරිමින් තම තරුණ ගැහැණුන්  ඈත ගොවිපල වලට යවමින්, නීති වෙනස් කරමින් මේ  සම්බන්ධතා නැවතීමට උත්සහ කලද ඔවුන් අසමත් විය. අයිස්ලන්තයේ කාන්තා ජනගහනය අඩු විය.  මේ නිසා 1949 අවුරුද්දේ සිට යුද්ධයෙන් පරාජය වී සිටි ජර්මනියේ තරුණ කාන්තාවන් ට අයිස්ලන්තයට ඒමට අරාධනා කරන ලදී.

බොහෝ ජර්මන් කතුන් පැමිණ අයිස්ලන්තයේ ගොවිපල වල රැකියා කලද ඔවුන්ට අයිස්ලන්ත පිරිමින් සමග විවාහය පවත්වා ගැනීම  අසීරු විය. අයිස්ලන්ත පිරිමින්ට  අවශ්‍ය වූයේ ඔවුන් ධිවර රැකියාව හෝ වෙනත් සීමිත රැකියා ප්‍රමාණයක් කරණ විට නිවසට වී ළමයි බලාගෙන, උයාගෙන  සිටින බිරිඳකි. ජර්මානු කාන්තාවන්  බොහොමයක්ජර්මනියේ  රැකියා කල පුරුදු අය වීම නිසා ඔවුන් බෝහෝ දෙනෙකු නැවත ආපසු ජර්මනිය බලා ගොස් තිබේ. මේ නිසා වසර ගණනක් යනතුරු  අයිස්ලන්ත ජනගහනයේ කිසිම  වැඩි වීමක් සිදුව තිබුනේ නැතිලු. 

මේ තත්වය හදිසියේම වෙනස් වුනේ  අනු ගණන්වල අග භාගයේ  සමාජවාදී ලෝකයේ  බිඳ වැටීමත් සමගය. රැකියා සොයා  නැගෙනහිර යුරෝපීය රටවලින් බොහෝ කාන්තාවන්   බටහිරට පැමිණි අතර අයිස්ලන්තයටද  එවැනි කතුන් පැමිණියහ.  අපි එහි සිටින විටද රුසියානු , යුක්රේන , පෝලන්ත භාෂාවලින් කතා කරන්නේ සංචාරක කාන්තාවන් යයි කියා මා සිතුවද ඔහුගේ පැහැදිලි කරීම අනුව ඒ බොහෝ කාන්තාවන් අයිස්ලන්ත ජාතිකයන් සමග විවාහ වී එහි නතර වී සිටින අය වෙති. මේ අනුව අයිස්ලන්තය යන්තම් පරපුර රැකගෙන ඇත.  😆

අපේ ක්‍රොෂියානු සංචාරක මග පෙන්වන්නා ගේ නම යෝසිෆ්ය. යෝසිෆ් ගමනේ යන ගමන් කතාවේදී    යුගෝස්ලාවියාවේ හිටපු ජනාධිපතිවරයා වන ටිටෝ ව  කිහිප වරක්ම මතක් කළේය. ටිටෝ ගේ මුල් නම්ද  යෝසිෆ් ය.  අප කෑමට  බසයෙන් බැස යද්දී මම ජනාධිපති ටිටෝ දුටු බව ඔහුට කීවෙමි. ඔහුට එය අදහාගත නොහැකි විය. ඔහු සමග තවත් ක්‍රොශියානුවන්  කිහිප දෙනෙක් සිටි අතර ඔවුන් යුගෝස්ලාවියාව ගැන අප සමග කතා කළහ. මා ටිටෝ දුටුවේ 1976 නොබැඳි සමුළුවට පැමිණි අවස්ථාවේය. දැන් තිබෙන සිනමන් රිසොර්ට් හෝටලය ඉදිරියේ සෙපෙට්කෝ නමැති (ඒ කාලයේ ලංකා පෙට්රෝල්)   පෙට්රෝල් ෂෙඩ් එක  ළඟ බෝගසක් තිබේ.   ඊට පිටුපස තිබුනේ දැන් හෝටලය තිබෙන තැන තිබුනේ  පාපන්දු පිට්ටනයකි.  ඊට ඉදිරියේ ඇත්තේ කොම්පඤ්ඤ විදිය පොලිසියයි.  ටිටෝ ගේ රථ පෙළපාලිය ගියේ එතැනිනි.  මා  සිටියේ බෝගස අසලය. 

මා 2014 දී "යුගොස්ලාවියාවට බැඳී පෙමට ඉකි බින්ද යුවතියන්" යනුවෙන් ලිපියක් ලීවෙමි. ("පොල්කට්ටෙන් එලියට" පොතේ මේ ලිපිය තිබේ)  ඒ ලිපිය ඒ  දිනවල  දේශපාලන අනාථයන් වශයෙන් සිටි සේම එසමයේ  ජාතිවාදී යුද්ධයකින්  පිඩා විඳින රටවල් තුනක් වූ  සර්බියන්, ක්‍රොශියන් සහ බොස්නියන් කෙල්ලන් තිදෙනෙකු ගේ සමගිය ගැනය. යුගෝස්ලාවියාවේ මාෂල් යෝසිෆ් බ්‍රොස් ටිටෝ ක්‍රොශියානු සුළු ජාතියේ වුවද එහි සමාජවාදී රාජ්‍යයේ දිගු කාලීන ජනාධිපති විය. අවුරුදු තිස්  තුනකට පසුවත් තවමත් යුගෝස්ලාවියා වට ආදරය කරන මිනිසුන් හමුවීම පුදුමයක් නොවේද? යෝසිෆ් එතරම් වයසක අයෙකු නොවේ. ඔවුන් තරුණ වියේ අයයි. නමුත් ඔවුන්ද ටිටෝට හා යුගෝස්ලාවියාව ට ආදරය කරති. බසයට නැග්ග වහාම යෝසිෆ් මා ගැන බසයේ සියල්ලන්ටම පැවසුවේය. ටිටෝ දුටු ශ්‍රී ලංකික සම්භවයක් ඇති බ්‍රිතාන්‍යයේ වෙසෙන්නෙකු හමුවීම පුදුමයක් බව ඔහු කිවේය.

අපි මුලින්ම ගියේ  කෙරිත් නමැති ගිනි කන්දක්  පුපුරා යෑමෙන් හැදුනු ආවාටය බලන්නටය. ඉතා පියකරු තැනක් වූ එහි වැහි වතුර එකතුවී සෑදුනු ස්වභාවික  විල ඉතා නිල් පැහැයෙන්  බැබලුනි.   මේ  පින්තූර ගත්තේ එහිදීය.  එහි  ජලය පානය කළ හැකි තරම් පිරිසිදුය. මෙහිදී ඉතාමත් වැදගත් දැන්වීමක්ද දුටුවෙමි. කිසිවෙකුට එහි ඇති තණකොළ හෝ කිසිම පැළෑටියක් පෑගීම තහනම් ය. එය පවුම් සීයක් පමණ දඩයක් වදින වරදකි. ඔවුන් රටේ ගහකොළ වලට එපමණ ආදරයක් දක්වති. ගහකොළ වල වටිනාකම දැනෙන්නේ ඒවා නැති රටක වැසියන්ටය.  

- අජිත් ධර්ම. 2024-02-04

  යුගොස්ලාවියාවට බැඳී පෙමට ඉකි බින්ද යුවතියන්

බෙදාගෙන කනවද බෙදා ගන්නවද

කාලකෙට කලින් අපි ගියා නිවාඩුවකට යාලුවෝ කට්ටියක් එක්ක. අපි ඔක්කොම එකට උයාගෙන කාලා ඉන්න තැනකට තමයි ගියේ. රාත්‍රී කෑම මෙසේදී පොඩි සිද්ධියක් වුනා. මට මේක මතක ඊට පස්සේ කතාවට මේක අදාල වෙන නිසා. 

කෑම මේසෙට තිබ්බට පස්සේ සිරි ලංකා සම්බවයක් තියෙන මගේ අතීසාර මිත්‍රයෝ ටික සුපුරුදු පරිදි ඉන්නව බිරින්දෑලා බත් පිඟාන බෙදල අතට දෙනකන්.  මම ඉඳගෙන හිටියේ මේසයේ කෙළවරක නිසා මම ඒ එක බිරින්දෑ කෙනෙකුට කීව 

"මේ මටත්  ඔහොමම බත් පිඟානක් පාස් කරන්න කියල "

එයා  ගත් කටටම කීව 

"ඇයි ඔයාගේ හාමිනේට කියන්න, අපිට කියන්නේ". 

එහෙම කියල පොඩ්ඩක් නක්කියට විරිත්තල කීව 

"ආ එයාල ඉතින්බෙ දල දෙන්නේ නැහැනේ නේද "

 කියල. 

අම්මට සිරි, එතකොට තමයි මම දැක්කේ අපේ එක්කෙනා හිටු කියල මගේ සිරි ලංකා ඔරිජින් යාලුවන්ගේ පිඟන් වලට ව්‍යංජන බෙදනවා. එදා කෑමෙන්  පස්සේ ඔන්න ඉතින් මම ඇද්ද වලිය.

 

"තමුසේ මොකටද ඕයි අරහෙම බෙදන්න ගියේ"

"ඉතින් අහවලී, අහවලී හෙම බෙදුවනේ. මම නිකන් ඉන්න හොඳ නෑනේ "

 ""හරි ඉතින්  අපි උයන්න අරෙහෙ මෙහෙ උදව් වුනානේ. මිට පස්සේ බෙදන්න තහනම්.ඔච්චර බෙදනවා නම් මට බෙදනවා "

"ඔයා ඉතින් කොහොමත් බෙදා ගන්නවනේ කෑම"

"ඉතින්ඒ ක තමයි. තමුසේ උයන වැඩ ඔක්කොම කරන නිසා මම ඒක වත් කර ගන්න එපැයි. ඉස්තිරි  පුරුෂ සමානාත්මතාවය තියා ගන්න අයිසේ. ඒකයි මම ඔයාට අමතර වැඩ දෙන්නේ නැත්තේ"

"ඕක මොකක්ද ඔයාට ඕනේ නම් මම බෙදන්නම්. මගේ අම්ම බෙදන්නේ ඔයාට. ෆාටි ට බෙදුවේ නැති උනාට. (ෆාටි කියන්නේ ජර්මන් වලින් පියාට) "

මම කිව්ව "නෑ එපා, බෙදන්න ඕනේ නැහැ ". කතාව ඉවරයි.

මගේ ජර්මන් නැන්දම්මා කීයට වත්   මාමණ්ඩි ට කුස්සියට එන්න දෙන්නේ නැහැ. ආවොත්  කුස්සියම වණ කරනවා කියල. එයා උයල ඉවර වුනහම දුවල (මගේ බිරිඳ සහ නෑනන්ඩි ) දෙන්න හැඳි ගෑරුප්පු පිඟන් තියල මේසේ සකස් කරනවා . මාමණ්ඩි සහ මම කෑම ටික  මේසෙට කැන්දන් එනවා. මාමණ්ඩි වයින් බෝතලේ ඇරලා වක්කරගෙන යනව ඔක්කොටම.  නැන්දම්මා මට මස් (සාමන්‍යයෙන් මස් ම තමා කන්නේ) , එළවලු අනම් මනම් ටික බෙදනවා. එයාට ඕනේ මම කෑම රහයි කියන්න. ඇත්තටම එයාගේ කෑම රහයි. සාමාන්‍යයෙන් හැමෝම තම තමන්ට බෙදා ගන්නවා. කෑවට පස්සේ එක්කෙනෙක්  පිඟන් ටික එකතු කරන්  කුස්සියට  ගෙනියනවා. සාමාන්‍යයෙන් ඒක කරන්නේ අන්ද්රියස් කියන නෑනා ගේ හස්බන්ඩ. තව කෙනෙක් කෝප්ප ගෙනියනවා. මාමණ්ඩි තමයි ඔය පිඟන් කෝප්ප ඔක්කොම ඩිෂ් වොෂර් එකට අඩුක් කරන්නේ. ඒක වෙන කාටවත් දෙන්නෑ . පිස්සු කෙලිනවා කියල. 

කතාව ඇත්ත හැබැයි. ඔය දෙවියන් වහන්සේ ගැහැනුන් ගේ මොලේ වයර් කරලා තියෙන්නේ පිගන් කෝප්ප ඩිෂ් වොෂර් දාන්න නෙමෙයි. කොටින්ම  එයාලට ඒක බැහැ. වැඩිපුරම වෙන්නේ  ඩිෂ් වොෂර් එක කැඩෙන එක. හරියට පිරිමින්ට රෙදි හෝදන්න බැහැ වගේ තමයි. මම එකම එක පාරයි රෙදි දැම්මේ වොෂින් මැෂින් එකට. බිරින්දෑ ගේ සුදු පාට කහ පාට රතු පාට ඇඳුනුයි මගේ නිල් කමිසයි ඔක්කොම අපටත් අඳුර ගන්න බැරි යුනිවර්සල් කලර් එකක් වෙලා තිබුන. එදායින් පස්සේ තහනම් නියෝගයක් දාල තියෙන්නේ.   නැතුව මම අකැමැතිව නෙමයි මිත්‍රෝ වරුනි. 

වසර කිහිපයකට කලින් එක්තරා වාමාංශික  දේශපාලන පක්ෂයකින් කාන්තා දිනයකට ද කොහෙද රැස්වීමක් තිබ්බ. එම පක්ෂයේ කාන්තා නායිකාවක් වගේ කෙනෙක් පට්ට දේශනයක් තිබ්බ. කාන්තා විමුක්තිය ගැන. ධනවාදයේ සූරා කෑම ගැන. හැබැයි ඉතින් මට  හිතන්නේම  ධනවාදයෙන් සෑහෙන්න කාන්තා විමුක්තිය දීල තියෙනවා කියල. ඕකට සමාජවාදේම ඕනේ නෑ කියල. මම ඕව කියන්න ගියේ නැහැ ඉතින්. කොහොමත් මට තියන ඇවිස්සීමේ ගතිය නිසා මම කිව්වා

 "බලන්න ඉතින් තවමත් බත්  පිඟානක් වත් බෙදා ගන්නේ නැහැනේ, අපේ පිරිමි . උයල ඉවර වෙලා බිරිඳම   තමයි අතට බෙදලත් දෙන්න ඕනේ. නැත්නම් ඒක නිගරුවක් හැටියට සලකනවා කියල. " ඒක ටිකක් ඇවිලුනා. 

එක දියණියක් කතා කරලා මෙහෙම කීව. එයාගේ අම්මත් හිටිය එතන. ලංකාවට නිවාඩුවට ගියහම උනත්  එයාගේ නෑදෑ අයියල මල්ලිලට බෙදල දෙන්න ඕනෙලු ඉස්සෙලම. තාත්තට හා අයියටත් බෙදළලු එයාලට දෙන්නේ. 

මමත්  සමහර විට ඒක දැකල තියනවා. 

වැඩේ කියන්නේ ගිය අවුරුද්දේ දවසක ඒ කාන්තාව හමුවුනා. මම ඔය කතාව මතක් කලහම එයා කියපි 

"නැහැ එහෙම දෙයක් වුනේ නැහැ. අපි එහෙම කිව්වේ නැහැ.  බලන්න ඒවා  කොච්චර හොඳ චාරිත්‍ර ද  , අපේ රටේ වැඩිහිටියන්ට එහෙම සලකන එක , ගෙදර මනුස්සයට සලකන එක වගේ පුරුදු අපි තියා ගන්න ඕනේ" කියල. මම මුකුත් කියන්න ගියේ නැහැ ඉතින්. තමන්ට ඕන මගුලක්. 

මම දන්නා සමාජවාදී සයිඩ් එකේ යාලුවෝ සෙට් එකක් එක්ක   ඔය ගැන  කතා කරද්දී එක්කෙනෙක්  කිව්වා

 "අනේ මචන් ඕක විතරයි අපට ඉතුරු වෙලා තියෙන්නේ . ඒකටත් කෙලින්න හදන්න එපා කියල. "

 හැබැයි එයාගේ බිරින්දෑ ඒක අහගෙන ඉඳල කියනව 

  "අපි ඒවා කරන්නේ ආදරේටනේ අනේ"

ආදරේට ඉතින් වෙන දේවල් කරන්න පුළුවන්නේ ටිකක් රෑ වෙන්ඩ ඇරලා කියල කියන්ඩ හිතුනත් ඉතින් කිව්වේ නැහැ. 

මම ඉතින් ඕක ඇවිල්ල බිරින්දෑට කිව්වා. උන්දැ කියනව. "ඒකනේ මම ඔයාට කිවේ. මිට පස්සේ මම ඔයාට බෙදල දෙන්නම්.  ආදරේටනේ අනේ. "

"අනේ එපා , ඔය ලංකාවේ අම්මන්ඩිල ආදරේට කියල කීවට මොකක් හරි යටි හිතෙන් අඹරන්ඩ ඕව කියන්නේ" කියල ශේප් වෙන්න හැදුව කෝ ඇහුවේ නැහැනේ. 

රෑම කර්මය පල දුන්න කියන්නේ පොඩි මස් කෑල්ලක් නුයි පුංචි අල පෙති දෙක තුනක් එක්ක බෙදල දෙනවා මෙන්න  කෝලි ෆ්ලවර්, බ්‍රොකොලි පුරවල, ලීක්ස් නුත් එක්ක පිඟාන වැහෙන්න.

"මේ මොනවාද අනේ ටිකක් ලොකු මස් කෑල්ලක් දානවකෝ". 

"මේ ඔයාට රතු මස් කන්න හොඳ නැහැ  වැඩිය. අල කියන්නෙම සීනි . ඔය එළවලු වැඩිය කන හොඳයි.  හෙට ටර්කි (කළුකුම්) හදනවා. ඒක වැඩිපුර  බෙදන්නම්  සුදු මස් නෙ ශට්ස් . ඔයාට ආදරේටනේ මේ ඔක්කොම"  එයා කියපි.

මට   ඔය ටර්කි පෙන්නන්න බැහැ. මිරිස් ගොඩක් දාල හැදුවත් කිසි රහක් නැති මසක්.ආ,  ජර්මන් වලින් ෂට්ස් කියන්නේ හනි (ඩාලින්) වගේ තේරුමක්.

ඔහොම වදෙන්  පොරෙන් සුමනයක් දෙකක් ඉහ ගහගෙන ඉන්න කොට දානෙකට ඇරයුමක් ලැබුන. දාන ගෙවල් වලට ගියහම කන්නත් හම්බ වෙනවනේ. ප්‍රශ්නේ උනේ දැන් මෙයා බත් පිඟාන බෙදන් එන එක. හාමුදුරුවෝ පන්සලට යන්න එලියට වැඩ්ඩ විතරයි මම හීන් සීරුවේ නොපෙනෙන්න ගිහින් බත් ටිකක් බෙදා ගන්න බැලුව. අහු වුනානේ. 

"මේ ඔයා ගිහිල්ල අර යාලුවෝ එක්ක ඉඳගෙන ඉන්න මම බෙදන් එනකන්". 

මොනා කරන්නද. ගිහින් ඉඳගත්ත.   මෙන්න මෙයා බෙදාගෙන ආවා. බත් හැන්දක් තියනව. ඒක පේන්නේ නැහැ. මාළු කෑල්ලක් තියෙනවා. හාල් මැස්සෝ ටිකක් තියනව, වම්බටු බැදපු වට  දාපු. පරිප්පු පුරවල. ඊට වැඩිය මැල්ලුම් නුයි ගොටුකොලයි බෝන්චියි පුරවල. ආ කැරට් තිබ්බේ නැහැ. මෙහේ  ඔය ලාභ දේවල් උයන්නේ නැහැනේ. අල තෙම්පරාදුවෙන් අල හරියටම එකක් (1) දාල තිබ්බ  හිතෝතුනි. සම්බෝල පුරවල. නිකන් කන්නය යකෝ සම්බෝල. 

මං ඇහුවා "කෝ හලෝ  බත්."

 "මේ, ඔය බත් ගොඩ ගහල කන්න හොඳ නැහැ. ටිකක් කෑවහම ඇති. මැල්ලුම් කන එක හොඳයි කියල හැමෝම කීව "

"මේ එක මාළු කෑල්ලයි නේ"

"මේ ඔයාගේ අම්ම කිව කළුවට හදල තියන ඔය මාළු ඌෂ්ණයි . (ඇඹුල් තියල්)  හොඳ නැහැ කියල වැඩිය කන්න "

" මේ ඔයා බොරු කියන්න එපා. අපේ අම්මට කොහෙද ඔයා කතා කරේ. මමනේ කෝල් අරගෙන ඔයාටත් දෙන්නේ කතා කරන්න. අනික මේ ඌෂ්ණ කෑම කියල දෙයක් ඔයා දන්නෙවත් නැහැ"

"මොකද නැත්තේ. මම අහගත්තා ඔක්කොම අහවලාට කෝල් කරලා. ආදරේට නේ අනේ මම" 

අම්මපා  ඔය අහවලා අහුවුනොත් මම....  

එදා ගෙදර එන ගමන් කිව්වා 

"මේ තමුසේ ආයේ මට මුකුත් බෙදන්න එපා. මම බෙදාගෙන කන්නම්. අපේ ගෙදර සමානත්මතාවය තියෙන්න එපැයි . ළමයි නුත් බලයි මේ තාත්තා පුරුෂෝත්තම වාදියෙක් වෙලාද කියල".

හරි එහෙනම් ශරීර සෞඛ්‍යය  රැක ගන්න ඉරිදට විතරක් නෙමේ සෙනසුරාදාටත් ඇවිදින්න යන්න  එන්නේ ඕනේ කියල එයා පොරොන්දුවක් ගත්ත.  

යන්තන් ඒකෙන් බේරුනා.පොරොන්දු කියන්නේ ඉඳල හිටලා කඩ කරන ඒවනේ.

මම මේ කල්පනා කලේ, ඔය  දක්ෂිණාංශික පක්ෂ, සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පක්ෂ ගැහැණු නායිකාවෝ පත් කලාට කොමියුනිස්ට් පක්ස, සමාජවාදී පක්ෂ මේ කපේට ගේනවද ජාතික තලයේ කාන්තා  නායිකාවෝ කියල. ලංකාවේ  සිරිමාවෝ ,  චන්ද්‍රිකා, ඉන්දියාවේ ඉන්දිරා, බ්‍රිතාන්‍යයේ තැචර්,  ඊශ්‍රායල් ගෝල්ඩා මියර්, ජර්මනියේ ඇන්ජෙලා මර්කෙල් නේද ඉන්නේ . අමෙරිකාවත් ඒ පැත්තෙන් ටිකක් පසුගාමියි. ක්‍රෙම්ලින් එක පැත්තේ හිටියෙම නැහැ. චීනේ  කියුබාවේ උනත් මතකයක් නැහැ හිටිය කියල. 

ලංකාවේ  නම් ට්‍රොට්ස්කි වාදී ලංකා සම සමාජ පක්ෂේ විවියන් ගුණවර්ධන වගේ ජාතික තලයේ නායිකාවන් හිටිය.  යුරෝපයේ වාමාංශික පක්ෂ වුනත් එහෙමයි. 

ඒ වුනාට එක වාමාංශික බලවේගයකින් ජාතික නායිකාවක් ගෙනල්ල තියනව ඉස්සරහට. ලංකාවේ, ලංකාවේ.

එයාව රැක ගන්න ඕනේ හිතෝතුනි. ලංකාවේ පසුගාමී බයි, ටොයි , සමාජවාදී ගෑනි ලව්වා බත් බෙදා  ගන්න සෙට් එක හදන්න නම් එයාල වගේ අය ඉන්නම ඕනේ.

-- මාලිමාවේ හරිනි  අමරසූරිය - හැරුණු අමරසූරිය  වෙන්න දෙන්න එපා. -

--Ajith D 22/01/ 2024 මධ්‍යම රාත්‍රියේදී 

picture from "yamu"

එන්ෆිල්ඩ් හි භූතාත්ම කතාව - මගේ නිගමනය - Dopamine and Alissa White-Gluz (Death metal band)

සමහරවිට ලිපියේ මාතෘකාවේ සමග මා  කියන්න යන්නේ කුමක්දැයි දැනටමත් වැටහෙන්නට ඇතැයි සිතමි. මේ භූතාත්ම කතාව පිලිබඳ  මගේ මුල්ම ලිපි දෙක මෙසේය.  

1. එන්ෆිල්ඩ් හි භුතයා ගේ  නිවස , 284 ග්‍රීන් ස්ට්‍රීට් (ග්‍රීන් වීදිය) - Enfield Poltergeist

2. එන්ෆිල්ඩ් හි අද්භූත කතාව පිළිබඳ විග්‍රහයක් -  Enfield Poltergeist - reasoning

බොහෝ අය මෙවැනි පාරභෞතික කතා කෙළින්ම බැහැරලන අතර තවත් සමහරු විශ්වාස කරති. මා බොහෝ විට සොයන්නේ ඒවාට විද්‍යාත්මක පැහැදිලි කිරීමක් කළ හැකිද  යන්නය. කිසිදු දෙයක් අවඥාවෙන් බැහැර කිරීමට ඒ ගැන සොයා බැලීම මගේ සිරිතය.මා  පළමු ලිපියෙන් පැහැදිලි කලේ හැත්තෑව දශකයේ අවසානයේ මේ සිද්ධිය සිදුවූ විට එක පාර්ශවයක් එය කෙලින්ම බොරුවක් යයි විවේචනය කළ අතර යන්තම් තරුණ වියට එළඹෙන  ගැහැණු ළමුන් දෙදෙනාට පරිභවද කළ ආකාරයයි. ඔවුන්ගේ කතාව විශ්වාස කළ අය එම කතාව ඔප්පු කිරීමට අනවශ්‍ය පර්යේෂණ කරමින් ළමුන් දෙදෙනාට මෙන්ම පවුලටද  කරණ අල්ද්දේ  බරපතල හිරිහැරයකි. 

දෙවන ලිපියෙන් මා  පැහැදිලි කළේ ගැහැණු ළමුන් දෙදෙනා බොරු නොකියන බවත් එම සිද්ධීන් ගෙන් බහුතරයක් සත්‍ය වශයෙන්ම සිදුවූ ඒවා බවට මා සිතන බවයි. ඒ සඳහා ඕනෑ තරම් සාක්ෂි තිබේ. නමුත් භූතයකු සැබැවින්ම සිටියාද?

පළමුවෙන්ම ඒ දිනවල මනෝ වෛද්‍යවරුන් නොදැන සිටි විද්‍යාවේ දියුණුව නිසා දැන් අපි දන්නා දත්තයක් සලකා බලමු. ඒ රසායන ද්‍රව්‍යයක් / හෝර්මෝනයක්  වන ඩොපමයින් ය.  ( type of monoamine neurotransmitter) මෙය නිපදවෙන්නේ  අපේ ඇඩ්රිනලින් ග්ලෑන්ඩ් එකේය. මේ හෝමෝනය අඩු වැඩි වන තරමට අපේ හැසිරීමද වෙනස් වේ. ඔබල දන්නා හඳුනන වෛද්‍යවරයෙකු ගෙන් විමසා බලන්න.  ඒ මේ හෝමෝනය අපේ චලිතයට (Movement.), මතකයට , සතුට දැනවීමට , නින්දට, හැසිරීමට, වටහා ගැනීමට බලපාන නිසාය. අපට සතුට දනවන නිසා එයට “feel-good” hormone කියාද කියති. 

මෙය තිබිය යුතු හොඳ හෝමෝනයකි. ඒ අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට පමණක් තිබුනොත්ය. 

එසේම  මම නිතර කකුල් සොලවන අතර එයට හේතුවද මෙම ඩොපමයින් කියා වෛද්‍ය විශේෂන්ඥයන්  කියති. .එසේම මේ ඩොපමයින්  අස්වාභාවික ලෙස වැඩි අයද  සිටිති. ඔවුන්ට ශරීරයේ  අනවශ්‍ය ශක්තියක් දැනෙන අතර, නිතර කලකිරුණු ස්වභාවය, නින්ද නොයෑම  මෙන්ම, නොයෙකුත් අභව්‍ය දේ පෙනීම  (hallucinations) සිදුවේ. දැන් මේ සඳහා ප්‍රතිකාර ඇති මුත් එදා තිබුනේ නැත. ජැනට් ට ඩොපමයින් වැඩිව තිබෙන්නට ඇතැයි මට සිතෙන්නේ ඇගේ සහෝදරයා ADHD (Attention deficit hyperactivity disorder - සිංහල නම නොදනිමි) තිබිම නිසා අනාථ නිවාසයකට රැගෙන යාමෙනි. . ADHD තිබෙන ලමයින්ට  ඩොපමයින් වැඩිපුර ඇති බව සොයා ගෙන තිබේ. 

ඒ නිසා ජැනට් ගේ ඇතැම් අස්වභාවික හැසිරීම් වලට හේතුව (පවුලේ ළමුන් තිදෙනෙක්ම) එය විය හැකිය. උඩ පැන අහසේ පාවීම, හිටි හැටියේ ඇද වැටීම, නින්ද නොයෑම. කෙස් අල්ලමින් හඬා වැළපීම ආදිය මේ අතර වේ.

දැන් ඇගේ උගුර යටින් භූතයෙකු මෙන් කතා කිරීම ගැන  සළකා බලමු. කටේ වතුර පිරවූ විටද ඇයට යටි උගුරෙන් කතා කළ හැකි බව ඔප්පු කර තිබුණි. (දෙවෙන ලිපිය බලන්න)   මෙය සාමාන්‍යයෙන් කල නොහැකි දෙයකි. මම ඉහත පින්තූරයේ දක්වා ඇති ඩෙත් මෙටල් සංගීත කණ්ඩායමේ ප්‍රධාන ගායිකාව ඇලිස්සා ගී ගයන අයුරු බලන්න. ඇයද මේ භූත කතා වලට ආශක්ත වූ එකියක නිසා සින්දු කියන්නේද එලෙසම උගුර යටින්ය. මේ විශාල කැප කිරීමකින් හා පුහුණුවකින් පසුවය. 

මෙටල් ගෘප් වල සින්දු වලට මමත් ඉනෙස් (මගේ බිරිඳ) කැමති නිසා අප ඉඳහිට ඒවා අසන්නෙමු. එනිසා මට මතක් වුනේ ඇලිස් ගේ ගීත ගායනා කරන ආකාරයය.

ඇය  ARCH ENEMY සංගීත කණ්ඩායමේ ප්‍රධාන ගායිකාවයි.  ඇය අපේ ජනට් ගේ භූතයා කතා කරන ලෙසටම ගීත ගයන්නේ යටි උගුරෙනි. මේ නිසා මා උපකල්පනය කරන්නේ ජැනට් කිසියම් ආකාරයකට මෙලෙස  කතා කිරීමට පුහුණු වෙන්නට ඇත කියාය. එසේ නැතිනම් ස්වභාවයෙන් ම ලැබුණු හැකියාවක් විය හැකිය.

එසේනම් ඇය බිල් විල්කින්ස් ගැන දැන ගත්තේ කෙසේද?මෙය මට විසඳා ගත නොහැකි වූ දෙයකි. එසේම ඇය  හරියටම මැරුණු ආකාරය බිල් ගේ කටහඬින් (මම  එසේ උපකල්පනය කරන්නේ පර්යේෂකයන් ගේ ශබ්ද ටේප් පටි අනුවය) කියන්නේ කෙසේද?

මම පසුගිය මාසයේ ෆේස්බුක් එකේ පින්තුර වගයක් පල කලෙමි. ඒ අපි සාමාන්‍යයෙන් නත්තල් කාලයට යන  සම්ප්‍රදායික නාට්‍ය ගමන ගැනය. මෙවර අපි ගියේ මගේ ඉල්ලීම පරිදි ඩෙරෙන් බ්‍රව්න් ගේ මැජික් ෂෝ එකටය. ඔහු ඉන්ද්‍රජාලිකයකි . නිකම් ඉන්ද්‍රජාලිකයෙක් නොව ඉතා සූක්ෂම ලෙස ඇස්බැන්දුම්  පෙන්වන අයෙකි. ඒවා මැජික් මද කියා ඇතැම් විට සිතා ගත නොහැකිය.  ඔහු මෙහිදී අපට අදාල වන්නේ "මියගිය ප්‍රාණකාරයන්" වේදිකාවට ගෙනැවිත් ඔවුන්ගෙන් ප්‍රශ්න අසා  අහඹු ලෙස තෝරා ගත් ප්‍රේක්ෂකයෙකු ගේ ජීවිතය ගැන කියන නිසාය.  

ඔහු එසේ කියන්නේ ඇත්ත වශයෙන්ම එසේ මිය ගිය අයෙකු ගෙන්වන නිසා නොවේ. ප්‍රේක්ෂකයෙකු ඔහුගේ ෂෝ එක නැරඹීමට එන ගමනේදී ඔහු තබන ඇතැම් සලකුණු නිසාය. එනිස අහඹු ලෙස තෝරාගත්තද එවැන්නෙකු තේරෙන බව ඔහු කළින්ම දනී. 

මේ ඔහු එවැන්නක් කරන හැටිය.

මා මෙහිදී ජැනට් මෙවැනි දේවල් කළා යයි කියන්නේ නැත. නමුත් මිනිසුන් මෝහනයට ඉබේ පත්වීමක් විය හැකිය. ඇගේ දෙමව්පියන් කතා කරන අවස්ථාවක  බිල් විල්කින්ස් නමැති මිය ගිය තැනත්තා ගැන කල කතාබහ ජනට් ගේ මනසේ නිදන් වී තිබෙන්නට ඇත. ඩොපමයින් වල ක්‍රියාකාරීත්වය වැඩි අවස්ථාවක ඒ මතකය මනසේ අවිඥාණක කොටසින් එළියට එන්නට ඉඩ ඇත.

මට පැහැදිලි කිරීමට නොමැති අවසන් ප්‍රහේලිකාව වන්නේ බිත්ති වලට තට්ටු කිරීමය. ජැනට් ඇඳේ හිටියදි, ,මුළු පවුලම කාමරයේ සිටියදී බිත්තියට  තට්ටු කිරීම් සිදුවීමය.  ඇපල් ටෙලිවිශනයේ වාර්තා චිත්‍රපටයේ මියගිය විල්කින්ස් ගේ පුතා කියන්නේ ඒ පියාත් යහළුවනුත් දෙවන ලෝක යුද්ධයේ බෝම්බ වැටීමට කලින් බිම් ගෙවල්  වලට දිව යාමට කලින් දෙන පණිවිඩයක් හැටියටය. 

ජැනට් ගේ පවුලේ හා පර්යේෂකයන් ගේ උද්වේගකර හැසිරීම මත ඔවුන්ට එය ඇසුනාද ? නැත්නම් අහල පහල ගෙයක අය හොර රහසේ එවැන්නක් කලාද? මේ ගෙවල් වල බිත්ති වල ගඩොල් හිඩැස් තිබේ. (මේවාට කියන්නේ කැවිටි වෝල් කියායcavity wall ) අපේ නිවස මිලයට ගත් පසු අපි ඒවායේ හිඩැස් සිමෙන්ති වලින් පිරවූයේ ශීතල වාතය ඇතුළට නොඒමටය. මේ වාතය කම්පනය වන නිසා වෙනත් තැනක කරන තට්ටු කිරීම් ජැනට් ගේ කාමරයට ඇසෙන්නට ඉඩක් නැතිද? මේ ප්‍රශ්න නිසා ජැනට්  ඇතුළු ළමයි පාසැලේ ළමයි අතින් හිංසාවට උසුළු විසුළු කිරීම් වලට භාජනය වී තිබුණි.  එවැනි ළමයෙකු මෙවැනි තට්ටු කිරීම් කළා වෙන්නට් බැරිද? 

නමුත් මට මෙයට හරි පිළිතුරක් නොමැත. එසේම බිල් ගේ  පියාගේ කටහඬ (ජැනට් ගේ යටි උගුරෙන් එන හඬ) හඳුනා ගැනීමද ප්‍රහේළිකාවකි. මට හිතෙන්නේ ඔහු එය චිත්‍රපටයෙන් යම් ප්‍රසිද්ධියක් ලබා ගැනීම සඳහා කියුවක් හැටියටය.

විශේෂයෙන් දැන් අපට මෙවැනි කතා අසන්නට ලැබෙන්නේ නැත්තේ ඇයි? බොහෝවිට යුරෝපයේ, බ්‍රිතාන්‍යයේ හෝ ඇමෙරිකාවේ මෙවැනි  සිදුවීමකදී අවශ්‍ය  කරන සහයෝගය, එනම්  මානසික වෛද්‍යවරුන්ගෙන් , පාසැලෙන් , නගර සභාව වැනි ආයතනවලින් ලැබේ. ඒ කාලයේ නොතිබූ ආරක්ෂාවක් දැන්  තිබේ. ඒ කාලයේ නොතිබූ දැනුමක් දැන් තිබේ. එනිසා භූත කතාවලට ප්‍රථම නිසි අවධනය හා ප්‍රතිකාර ලැබෙන්නට ඇති ඉඩකඩ වැඩිය.

එනිස ගේ නිගමනය නම් (80%)  බිල් කියා භූතාත්මයක් නොතිබු බවය.  සිඉයට විස්සක් ඉඩ තබන්නේ මට විසඳා ගත නොහැකි අවසන් ප්‍රශ්න දෙකටය.

එසේනම් මම ක්වන්ටම් භෞතිකයේ  සොයා ගැනීම්  හා බහුමාන විශ්වය ගැන කලින් ලිපි වල කතා කලේ ඇයි? බහුමාන විශ්ව ගැන අදහස අපට දැනට ඇති පරමාණුක අංශුන් හා විශ්වය ගැන කල සොයාගැනීම් පදනම්ව කර ඇති උපකල්පනයකි. අපට තවත් දත්ත බොහොමයක් අවශ්‍යය. ඉලෙක්ට්‍රෝනය ට අංශුවක් මෙන්ම තරංගයක් වශයෙන්ද එකවර පැවතීමට ඇති හැකියාව  අපි  පර්යේෂණ මගින් තහවුරු කරගෙන සිටිමු. එසේම අපි නිරීක්ෂණය කරන විට අංශුව එය "දැනගෙන"  භෞතික  තත්වයේ වෙනසක් කරගන්නා බවද දන්නෙමු. එනිසා "හොල්මන්" පෙනෙන්නේ අපි "නිරීක්ෂණය" කරන විට පමනද? මේවා තනිකරම ඩෙරෙන් බ්‍රව්න් කියන්නාක් මෙන් අපි අපිටම කරගන්නා  ඇස් බැන්දුම් ද?

ඩෙරන්  ඔහුගේ දර්ශනයන් අවසානයේ ඔහුගේ පියා කියූ වැකියක් සඳහන් කරයි.  ඒ මෙසේය.

 

  Don't sleepwalk through life. Or you'll miss what's important. ජීවිතය තුලින්  නින්දෙන් ඇවිදින්නට නොයන්න. ඔබට වටිනා දේ මග හැරෙනු ඇත.  

2024-01-13 - අජිත් ධර්මකීර්ති 

   

අයිස්ලන්ත සංචාරය - 1

අප  අයිස්ලන්තයට ගියේ 2023 ,  ජුලි 24 වෙනිදාය. කෙෆ්ලවික් ගුවන් තොටුපලින් අපි ටැක්සියක හෝටලයට ගියෙමු. මම අයිස්ලන්තය ගැන දැන සිටියේ බොහෝ ගිනි කඳු සහිත දූපතක් බවය. එසේම බ්යෝක් Björk Guðmundsdóttir ගායිකාවද  එම රටෙන්  නිසාය. වරක් අයිස්ලන්ත ගිනි කන්දක පුපුරා යුරෝපයේ අහස දුමින් වැසී ගියේය. ඒ දිනවල ලංකාවේ සිටි අප ලන්ඩනයට ඒමට නොහැකිව සුමාන  දෙකක් මීගමුවේ රෝස්  ගාඩ්න් නමැති හෝට ලයකට වී   සිටියෙමු.  

ශ්‍රී ලංකාවට ගුවන් යානයක් ලඟා වෙද්දී අපට පෙනෙන ප්‍රධාන දසුනක් නම් හරිත වර්ණයෙන් බැබලෙන දුපත සහ නිල් පහන් දිලෙන  මුහුදය. කටුනායකට ලඟා වන විට ගස් කොලන්ද පොල් රුප්පාවද නෙත පිනවයි. අයිස් ලන්තයේ ගුවන් තොටුපලින් රෙක්‍යවික් නගරයට යන මාර්ගයේ ගස් වැල්  නැත. තිබෙන්නේ අළු පැහැති  බිමකි. අළු -පස  ගිනි කඳු වලින් පිටවූ ලාවා සහ අළු  වලින් සැදුනු ඒවාය.  

නගරයට පිවිසෙන විට මා දුටු තවත් දෙයක් වූයේ පාර  දෙපස ගොඩ නැගිලි වල ඇති කිසියම්  ඒකාකාරී බවකි. ඔවුන් ලස්සන ට වඩා ඒවායේ කල් පැවැත්ම ගැන සැලකිලිමත් වන බව මට සිතේ. එසේම බොහොමයක් ගොඩ නැගිලි අළු පැහැයෙන්  තිබීම සිතට කිසියම් අසතුටක් ගෙන දෙයි. .  

උදේ පාන්දර ගමන නිසා රෙක්යාවික් නගරයේ අප නතර වෙන හෝටලයට  යන විට හතර දෙනාම  සිටියේ හොඳටම මහන්සි වීය. ජර්මනියේ සිට  ඉනෙස් ගේ දෙමව්පියන් (මගේ මාමණ්ඩිය හා නැන්දණිය), ඉනෙස් ගේ සොයුරිය කැතරින් හෙවත් මගේ නෑනා සහ ඇගේ පුතුන් දෙදෙනා හා සැමියා වන අන්ද්රියාස් ද  එනතුරු අප හෝටලයේ බලා සිටියෙමු. හෝටලයේ උයන්නට කුස්සියක්ද විවේක  ගැනීමට පොඩි  ශාලාවක්ද තිබුණි. මගේ බිරිඳ ඉනෙස් තේ සාදා ගෙන පැමිණියාය. ඇය උයන්නට ගෙනා නොයෙකුත් කෑම කාමරයේ පසෙක ඇසිරුවාය. ඇය ත් මගේ නෑනාත් ඒවා සියල්ල සූදානම් කරගෙන තිබුණි. මෙයට හේතුව අයිස්ලන්තයේ කෑම ඉතා මිල අධික වීමය. මෙහි එලෝලුවක් හදා ගන්නට සුදුසු බිමක් නැත. අල සහ තක්කාලි තරමක් දුරට හැදෙන මුත් මුළු ජනතාවකටම සපයන්නට ඒ මදිය. බැටළු මස් හා මාළු මෙහි මිල අඩුම ආහාර ලෙස සැලකේ. නමුත් ඒවායේ මිලද එංගලන්තයේ මිල මෙන් දෙගුණයකි. 

උදාහරණයකට කියන්නේ නම බැදපු මාළුවෙක් හා චිප්ස් ලන්ඩනයේ රුපියල්  2400-3000 අතර වේ. අයිස්ලන්තයේ එය රුපියල් 6000-8000 අතර වේ.   (මම පසු දින අතරමගදී දියණියන්ට හැම්බර්ගර් දෙකක් අරන් දුන්නෙමි. එංගලන්තයේ ඒවා පවුම් 5 - රුපියල් 2000- පමණ වන නමුත් අයිස්ලන්තයේ බර්ගර් එකක් රුපියල් 7200 පමණය.) අපි ඉවීමට අවශ්‍ය බඩු ගත්තේ ඒ අසල පෝලන්ත කඩයකිනි. ඒවායේ කෑම වල මිල සාපේක්ෂව අඩුවිය. 

හෝටලයේ කළමනාකරු අපට බොහෝ දේ විස්තර කල අතර අයිස්ලන්තයේ මුළු ජනගහනය ලක්ෂ තුනහමාරක් , ලක්ෂ හතරත් අතර ප්‍රමානයක් යයි කීවිට අප මවිත වීමු. ඊට වඩා ජනකායක් අප නිරීක්ෂණය කළ බැවිනි. ඒ අයිස්ලන්තයට වරකට එන මිලියන් දෙකක් පමණ වූ සංචාරක ප්‍රජාව නිසා බව ඔහු පැවසිය. එසේම ඔහු පැවසුවේ හැම අයිස්ලන්ත ජාතිකයන් පස් දෙනෙකුගෙන්ම එක අයෙකු ඔහුගේ නෑදෑයෙකු විය හැකි බවය. ඔවුන්ට තම තමන් නෑදෑයන් දැයි සොයා ගැනීමට ෆෝන් ඇප් එකක් තිබේ. එයට හේතුව දෙදෙනෙකු තර ආදර සම්බන්ධයක් ඇති කර ගැනීමේදී ඥාති  ප්‍රශ්නයක් ඇති නොවීමටය. 

 

රෙක්‍යවික් අගනුවර මුළු ජනගහනය එක් ලක්ෂ විසි තුන් දහසකි. නගරය ඇත්තේ අත්ලාන්තික සාගරය අසලය. නගරයේ මුහුදට ආසන්න එක තැනක ධීවරයන් වෙනුවෙන් ස්මාරකයක් පිහිටුවා ඇත (උඩ පින්තූරය) . ඒ මුහුදු ගිය ධීවරයන් ගෙන් බොහෝ අයෙකු මුහුදේ රළු බව හේතුවෙන් ඒ අසල ගල් පරවල බෝට්ටු වැදී විනාශ වීමෙන් මිය යාම නිසාය.

අයිස්ලන්තයේ දුම්රිය මාර්ගයක් නැත. එනිසා එහි ඇති එකම දුම්රිය එන්ජිම ළමයින්ට සෙල්ලම් කරන්නට හැදූ  එකකි. 

අයිස්ලන්තයේ අශ්වයන් ඉතා කුඩාය. උන් ඇත්තටම  පෝනින් මිස් අශ්වයන් කියා කිව නොහැකි මුත් එසේ කියා අයිස්ලන්ත ජාතිකයන් තරහා කර ගන්නට යෑම අනවශ්‍ය දෙයකි. 

  අයිස්ලන්තයට පැමිණි මුල්ම ජාතිකයන් නොර්විජියානුවන්ය. එනිසා ඔවුන්ගේ මුල් භාෂාව  නෝර්ස් ය. නමුත් මෙහිදී අමුතු දෙයක් සිදුවී තිබේ. අයිස්ලන්ත ජාතිකයන්ගේ නෝර්ස් බස ඉතා පැරණිය.  මෙය හරියට සිංහලයන් අවුරුදු 1300 කට කලින් පුස්කොල පොත් හෝ ශිලා ලිපි වල සිංහල භාෂාව කතා කරන්නක් මෙනි. නොර්වේ  රටේ නෝර්වේජියානු භාෂාව කාලයත්ලු සමග නවීකරණයට ලක්ව  තිබේ. පැරැණි  නොර්වේ භාෂාව කතා කළද අයිස්ලන්තය බොහෝ කාලයක් ඩෙන්මාර්කයට යටත්ව පාලනය  වුනි. එනිසා  ඔවුන්ට ඩේනිෂ් භාෂාවද යම් තරමකට වැටහේ.   

අයිස්ලන්තය අත්ලාන්තික් සාගරයේ මැද ඇති දූපතකි. එනිසා මාළු බොහෝ තිබුනද ඒවා මිල ධිකය. හේතුව නම්  අයිස්ලන්තයේ සියලුම ධීවරයන් වැඩ කරන්නේ තනි සමාගමක් යටතේ නිසාය. සමාගම  ඔවුන්ගේ බෝට්ටු මිලදී ගන්නට කලින් ධීවරයන් තමන්ම  මුහුදු ගොස් ගෙනා මාළු ලාභයට වික්කහ. නමුත් ඔවුන්ට කිසිදු ආරක්ෂාවක් තිබුනේ නැත. රක්ෂණ ආවරණයක් තිබුනේ නැත. සමාගම මේ සියල්ල ලබා දුන් නමුත් මාළු මිල තීරණය කරන්නේ ඔවුන්ය.

ශ්‍රී ලාංකිකයන් කැමැති වන සුවිශේෂී කරුණක් මෙහි තිබේ. අනික් යුරෝපීය ජාතිකයන් මෙන් නොව අයිස්ලන්ත  ජාතිකයන් කරෝල කති. ඔය උඩ තිබෙන පින්තූරයේ ඇත්තේ  අයිස්ලන්ත කරෝල පැකට්  එකකි. ඒවා උන් කන්නේ නිකම්මය. හරියට පොටෙටෝ ක්‍රිස්ප් කන ලෙසටය. වේලාපු කරෝල කෑලි උන්ගේ ස්නැක් එකකි. මේ පහල පින්තූරයේ ඇත්තේ අයිස්ලන්ත කරෝල වතුරේ දමා  පොඟවා ගෙන එයින් මවිසින් හැදූ  කරෝල කරියකි. (මේ කරිය හදන හැටි දැන ගත්තේ ඉවාන් පව්ලුෂා අපේ නිවසට පැමිණ කරෝල හදපු  හැටි බලන් ඉඳලාය. ඉවනායා ඒක දන්නේ නැති නිසා කියන්නට  එපාය.) 

ආදරණිය බ්ලොග් පාඨක සමුහයාටද, මගේ සහෝදර බ්ලොග් රචක  රචිකාවියන්ටද සිතූ පැතුම්  සඵල වන, අමාරුකම් දුෂ්කරතා මධ්‍යයේ වුව ජිවන ඔරුව පැද යන්නට යෝධ ශක්තිය සවිය බලය ලැබෙන වාසනාවන්ත සුබ නව වසරක් වේවා. 2024 

--අජිත් ධ. 31/12/2023 

ඉගෙන ගත් දේ අපතේ යනවද

මේක ලියවෙන්න හැට්ටර් තුමාගේ ලිපිය කියවනකොට මතක් වුනු සිදුවීමක් දෙකක් නිසා. හැට්ටර් ගේ ලිපිය මෙතන.  අපේ ලොකු දුව සාමාන්‍ය පෙළ කරන කොට මුල් වාර විභාගේ භෞතික විද්‍යාවට ලකුණු හොඳටම අඩුයි. ගණන් සාමාන්‍ය මට්ටමේ. ඉතින් ඉනෙස් (බිරින්දෑ) ගෝරනාඩුවක් දැම්ම "මේ හලෝ ඔය බ්ලොග් ලියන එක නවත්තල ළමයට උගන්වනවා" කියල . මට පුලුවන්නම් ඔයාට කිය කියා ඉන්නේ නෑනේ  කියලත් කිව්වා.  මම ඉතින් වැඩේ භාර ගත්ත. ඔය අතරේ අපෙ යෙහෙළියක වන ඉන්දු ගේ  දුව අයුමිණිත්  එකතු වුනා ක්ලාස් එකට .

එයා හොඳ ගායිකාවක් මේ තියෙන්නේ එයාගේ  සින්දු.   

හැබැයි වැඩේ කියන්නේ මගේ දුවයි අයුමිණි දුවයි  දෙන්නම  අහනව මේව ඉගෙන ගෙන ඇති පලේ මොකක්ද? අපි කවදාවත් යූස් කරනවද මේ ඉගෙන ගන්න ඒවා කියල. මම කීව "ඉගෙන ගන්න  ඕන දෙයක ප්‍රයෝජනයක් තියනවා "කියල. මේ කතාව කිව්වේ එයාලට. වුනේ මට. 

අවුරුදුම එකොළහකට  කලින් දුවල දෙන්න ප්‍රයිමරියේ ඉගෙන ගන්න කාලේ මේක වුනේ. මම උදේට ඒ දෙන්නව  ප්‍රාථමිකේට ගිහින්  බස්සලා වැඩට යනවා. එතන කෙලින්ම  මහා පාරට දාන්න බැහැ . ට්‍රැෆික් වැඩියි . ආ අමතක වුනා කියන්න, ඒ කාලේ මට තිබ්බේ හොන්ඩ සිවික් එකක්. නියම කාරෙක. කිසිම කරදරයක් දුන්නේ නැති වාහනයක්. එන්ෆිල්ඩ් වල ගණකාධිකාරිවරයෙක් වන අජිත් ජයකොඩි අයිය තමා සර්විස් හෙම කලේ. ඒක එයාගේ අතිකාල රැකියාව.  එයාගෙන් ඇහුව හැකි ඒ ගැන.

  

 හරස් පාරවල් දෙකකට හැරෙව්වම   තමයි මහා පාර  වන Hertford පාර ට දාන්න වෙන්නේ. ඉ මොකද පාසැල ළඟ පාරේ වාහන පිරිලා. ස්කෝලේ ළඟින් ඇවිත් හරස් පාරට දාන්න යන කාර් පෝලිමේ ඉන්න වෙන්ව ටික වෙලාවක්.  එදා මට ඉස්සරහින් Audi A4 එකක් තිබ්බේ. මම හිටියේ පෝලිමේ දෙවෙනියට. අවුඩි එකට පස්සේ මට පාරට දාන්න පුළුවන්.. මම පිටි පස්සට වෙලා  ටිකක් ඈතින් ඉන්නව. අවුඩිය ඉස්සරහට යනවා. පොඩ්ඩක් බ්රේක් කරනවා. ටිකක් පස්සට එන්න බලනවා. ආයෙත් බ්‍රේක් කරනවා. ආයේ මහා පාරට වමට හරවන්න වගේ ඉඳල යන්නේ නැහැ. එක විකාරයයි. ගෑණු කෙනෙක් හිටියේ වාහනේ. ටික වෙලාවකින් මෙයා යනව වගේ පෙනුන. මම කාරෙක ඉස්සරහට දැම්ම. යන්තන් වැදුන. ටිකක්  සද්දෙට හැබැයි. ලොකු ඩැමේජ් එකක් දෙකටම නැහැ.  මම එළියට බැහැල කතා කළා. ඉස්සරහ අවුඩි යේ රියදුරු  මධ්‍යධරණී පැත්තේ පෙනුමක් තියෙන කාන්තාවක්.  බලනකොට  ග්‍රීක සයිප්‍රස් එක්කෙනෙක්. මරියා චරලම්බස් නමට. පැද්දී පැද්දී  ඇවිල්ල මට කියනවා.

" අනේ මොකද වුනේ ඩාලින් , ඔයා මාව හැප්පුව  නේද? අවුලක් නෑ , ගණන් ගන්න එපා , ඔයාට ඉන්ෂුරවන්ස් තියෙනවනේ. NCD (No claims discount ) තියෙනවනේ. (කලින් ක්ලෙම් කරලා නැත්නම් ලැබෙන ඩිස්කවුන්ට් එක)  අපි රක්ෂණ කම්පැනි වල නොම්මර හුවමාරු කරගමු.

මට එකපාරටම ඇල්ලුවේ නැහැ කතාව. ඉස්සල්ල ඩැමේජ් බලල, ෆොටෝ ටිකක් ගහල හෙම නේ පටන් ගන්න ඕනේ කතාව. මම කීව ඔයාට මුකුත් හානියක් වෙලා නැහැනේ. මම පවුම් 150 ක් දෙන්නම් වැඩේ ක්ලෝස් කරමු කියල. මමනේ පිටි පස්සෙන් ගිහින් හැප්පුවේ . කොහොමත් වරද මගේ වගේනේ. එහෙම හිතල කීවේ. 

ගෑනි කියන්න ගත්ත "හප්පෝ මේ වැදිලා මෙහෙන් යට ගිහිල්ල. අරහෙන් ගිහිල්ල." මම කිවා ඕව කලින් වෙලා වගේ පේන්නේ . 

මේ මගේ හොන්ඩ සිවික්  එකේ ඉස්සරහා පැත්ත 

 මම කීව මම අඳුරන ගරාජ් එකක් තියෙනවා. ගාන අහල කියන්නම් කියල. එදාම හවස කෝල් කරල කීව පවුම් 400 ට අලුත්ම බෆර් එකක් දාල දෙන්නම් කියල. ගෑණි එපා කිව්වා. මෙන්න සුමානෙකින් ඉන්ෂුරන්ස් එකෙන් කියනව එයාලාට  පවුම් 1800 ගෙවන්න වෙනවලු ඇක්සිඩන්ට් එකට. මම කිව්වා මම ඇක්සෙප්ට් කරන්නේ නැහැ ලයබිලිටි එක කියල. උන් කියනවා  "ඔයා තමා පිටි පස්සෙන් ගිහින් හප්පලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා අපි මේක ගෙවනවා කියල. " මම කීව මගේ විරෝධය මත ගෙවන්නේ කියල ලියා ගන්න කියල. 

පින්තුරේ තියෙන්නේ එයාගේ අවුඩි කේ  හැපුණු පැත්ත (මොන මගුලක් වත් වෙලා නැති):

ඊට මාසෙකට පස්සේ මෙන්න තව ලියමනක් එනවා ගෑණි "ශරීර හානි " සිදුවුනා කියල වන්දි ඉල්ලනවලු රක්ෂණ සමාගමෙන්. මම කීව මම ඒක කන්ටෙස්ට් කරනවා එහෙම වුනේ නැහැ කියල. සාමාන්‍යයෙන්  පිටි පස්සෙන් ගිහින් හැපුනම ම "whiplash injury" එකක් වුනා කියල මෙහෙ රක්ෂණ සමාගම් වලින් පවුම් 5000 විතර ගෙවනවා. බෙල්ල හෙලවිලා ආසාදන යක් වුනා කියල.  ඕකට යන්තම් හැපුනත් රෝහලට ගිහින් පෙන්නලා දොස්තර ලියමනක් ගත්තම ඇති. එනිසා හැමෝම ඉල්ලන්න ගත්ත. එනිසාම අපේ රක්ෂණ වාරිකත් ඉහල යන්න ගත්ත. මේක ලොකු ප්‍රශ්නයක් නිසා රක්ෂණ සමාගම් සැකයකින් හිටියේ. 

නමුත් මගේ විරුද්ධත්වය මත උන් ඒකත් දෙන්න ලැහැස්ති වුණාම උන් තව ලියුමක් එව්වා. ගෑණි ඉල්ලනවලු පවුම් 15000ක්. ඔන්න රක්ෂණ සමාගමට පත්තු වුනා. මගෙන් ඇහුව අපි පරික්ෂ කරන්න ටීම් එකක් එවනව. කැමතිද අහල. මම කිව්වා හා කියල. පරීක්ෂා කරන්න ආපු  ඉන්ජිනේරුව පිලි ගත්ත ඩැමේජ් එක minimal. යන්තමට වැදිලා තියෙන්නේ කියල. දැන් ඔන්න නඩුව  යනව. මං වෙනුවෙන් ඒ ගොල්ලෝ නොමිලේ පෙනී හිටින්නේ.  රක්ෂණ කාරයන්ටත් තේරිලා මෙතැන මොකක්හ රි අවුලක් තියනව කියල. නමුත් උන්ට ඔප්පු කර ගන්න බැහැ. 

නඩුව අවුරුද්දක් විතර ඇදෙන කොට නීතිඥවරිය හෙලන් එව්වා නඩුවේ විස්තර.

" අජිත් අපට මේක ගෙවන්න  වෙනවා. මරියා ගේ නීතිඥ සමගම  විශේෂන්ඥයෝ (එක්ස්පට් expert) කෙනෙක් සහ වෛද්‍ය විශේෂඥයන් දෙදෙනෙකු ගෙනුත්  වාර්තා අරගෙන" කියල එයා ලිව්වා මට.

එක වෛද්‍ය විශේෂඥයෙක්  ඉන්දියන් සම්භවයක් තියෙන කෙනෙක්. අනිත් එක්කෙනා පකිස්ථානු. එක්කෙනෙක් කියනව උකුල පැත්තට ඉන්ජරියක් වෙලාලු. අනික් එක්කෙන කියනවා  බෙල්ල හෙල්ලිලා හරි අමාරුයි ලු. බෙහෙතුත් දෙනවලු.

ඊළඟ විශේෂන්ඥ වාර්තාව ඉංජිනේරුවා ගෙන්. එයාට BSc එකක් තියනව සහ මේ වගේ හැල හැප්පීම් කිහිපයකට ගිහින් තියනවා කියලත් ලියල තියනවා. ඊට පස්සේ එයා  නිව්ටන් ගේ පළමු නියමය , දෙවන නියමය  සහ තුන්වන නියමය පැහැදිලි කරලා, අවුඩි එකේ සහ හොන්ඩ එක බර සඳහන් කරලා මගේ අවසන් වේගය පැයට හැතැප්ම පහක්  කියල නිගමනයකුත් අරගෙන.  ඒ වැදීමේ වේගය අනුව මරියා ඉස්සරහට විසි වෙලා බෙල්ල හෙලවෙන්න හොන්දටම  ඉඩ තියනවා කියලත් ලියල. ඔන්න මම ඒවා ටික දැම්ම යට. ඒ වේගයට අනුව ඉම්පැක්ට් ෆෝර්ස් හෙවත් ඝට්ටනයේ බලය කිලෝ නිව්ටන් 17ක් ලු. 

කාල වරෙන්කො. නීතිඥ සමාගමේ හෙලන් කියනව. 

"අජිත් මොකද කරන්නේ අපට මේවා පිලි ගන්න වෙනවා නේද" කියල. මම කිව්වා මට දවසක් දෙන්න. මම ගණනය කරලා කියන්නම් කියල. 

නිව්ටන්ගේ නියමයන් නේද මල්ලි , කියල  හිත හිත තමා  එදා වැඩ ඉවර වෙලා ගෙදර ගියේ.  මම ඉන්ජිනේරුව ලියල තියෙන ඒවා හොඳින් කියෙව්ව. එයා බලය (force) එකේ වටිනාකම ලියල තියෙන විධිහ, අවුඩි එකේ සහ හොන්ඩ එකේ බර. හෑ , අවුඩි එකේ  බර වැඩියි නේ .මෙයා  කොහොමද මගේ වේගය නිර්ණය කලේ. 

මමත් අර විධිහටම ලිව්වා. පටන් ගත්තේ මගේ අධ්‍යපන සුදුකම් වලින්. මේවා මම සීවි එකේ විතරක් ලියන ඒවා වුනත් මෙතනදී ලියන්න එපාය. මට තියෙන උපාධි ටික ලිව්වා.  එතකොට ෆෙලොව්ශිප් එකකුත් තියනව  කියල  දැම්ම. නමේ අගට තියෙන ටයිටල් ටිකත් දැම්මා ඉතින්. ටිකක් බර වෙන්න. 

මම ඇහුව, මම කැමතියි දැන ගන්න මේ පර්යේෂක තැන ඉම්පැක්ට් ෆෝර්ස් එක (කාර් එක  වැදුණු බලය) කිලෝ නිව්ටන් ම 12.7 ක් වෙන්න ගණනය කලේ කොහොමද කියල.  කරුණාකරලා එයාගේ ගණනය කිරීම් එවන්න කියලත් ඉල්ලුව.  

මොකද මමත් ගණනය කළා.

චලිතය පිළිබඳ නිව්ට ගේ දෙවන නියමයට අනුව බලය F = m (ස්කන්ධය) X a (ත්වරණය) ඒ කියන්නේ වස්තුවක ත්වරණය එයට යොදන බලයට සමානුපාතිකව වැඩිවෙනවා කියන එක. එතකොට මොමෙන්ටම් කියලා කියන්නේ ස්කන්ධය වැඩි කිරීම ප්‍රවේගය.(  m x v) 

 එතකොට ත්වරණය a (Acceleration) කියන්නේ අවසන් ප්‍රවේගය අඩු කිරීම  මුලික ප්‍රවේගය වැයවුණු  කාලයෙන් බෙදීමට  (V2-V1)/t

ඉම්පැක්ට් ෆෝර්ස් එක එතකොට වෙන්නේ ස්කන්ධය වැඩි කිරීම  ප්‍රවේගයේ ඇතිවූ වෙනස බෙදීම එයට ගතවුණු කාලය.  F=m x (V2-V1)/t

මූලික ප්‍රවේගය එයා කියන විධිහට පැයට හැතැප්ම  තුන නම් ඒ කියන්නේ තත්පරයට මීටර් 1.33 ක් 

-->3* 1.6 = 4.8 Km per hour = 4.8*1000/3600 = 1.33 meters per second (ms^-1)

මෙතැන් 1.6 කියන්නේ හැතප්මකට  කිලෝ මීටර් ගාන , දාහෙන් වැඩි කලේ මීටර් වෙන්නේ. 3600 කියන්නේ පැයට තත්පර ගණන.

දෙවෙනි ප්‍රවේගය පැයට හැතැප්ම පහ නම් අර විධිහටම හෙව්වම ඒක වෙන්නේ 2,22

 5*1.6 =8 kmph = 8*1000/3600 = 2.22 ms^-1

එයා  කියන්නේ හැප්පුනේ මිනිත්තු එකත්  දෙකත් අතර කියල, අපි ගමු වැඩි අගය වන මිනිත්තු දෙක. එතකොට acceleration  හෙවත් ත්වරණය වෙන්නේ  0.0074 (තත්පර වර්ගයට මීටර්)

a = (V2 - V1) / t = 2.22-1.33/120 = 0.0074 ms^-2

දැන් ගණනය කරමු බලය. 

හොන්ඩ  එකේ බර කිලෝ ග්‍රෑම්  1100

F= ma= 1190*0.0074 = 8.8478 N (newton) =0.0088KN කිලෝ නිව්ටන් වලින් 0.001 වගේ වෙන්නේ. 

 එතකොටගනිමු ඉම්පැක්ට් ටයිම් එක මිනිත්තුවයි කියල. 

ත්වරණය  a = (V2 - V1) / t = 2.22-1.33/60 = 0.0148 ms^-2

බලය F= ma = 1190*0.0148=17.65 Newton.=0.017KN

හොන්ඩ එකට  කීයටවත් කිලෝ නිව්ටන් 17 ක බලයක් යොයොදන්න බැහැ 

මේ ත්වරණයම  සලකල බැලුවොත් අවුඩි එකට බර 1640 kg  නිසා එනවා නිව්ටන් 12 ක බලයක්. කෙටියෙන්  කියනවනම් අවුඩි එකේ බරින් යොදන ප්‍රතිවිරුද්ධ බලය වැඩියි. මම තර්ක කළා හොන්ඩ එකේ  ඉම්පැක්ට් එක අවුඩි එක තුල දිය වෙලා ගිහින් ඩ්‍රයිවර් ගාවට එනකොට මිනිමල් කියල. අඩුම වෙලා. ඒ කියන්නේ එයාගේ බෙල්ල ඔය විධිහට හෙල්ලෙන්න වත් උකුලපෙරලෙන්න විධිහකුත් නැහැ  කියල. හරිනම් මමයි ඉස්සරහට විසි වෙලා බෙල්ල නැමෙන්න ඕනේ. මට එහෙම වුනේ නැත්නම් එයාට වෙන්න විධිහක් නැහැ කියල. 

ඒ නිසා ඩිෆෙන්ස් (මම) එකෙන් ඉල්ලුව මරිය ගේ පරණ වෛද්‍ය වාර්තා දෙන්න. එයාට තියෙන ලෙඩ මොනවාද මිට කලින් ඇක්සිඩන්ට් වෙලා තියෙනවද , මිට කලින් වෙන ක්ලේම් (රක්ෂණ මුදල් ඉල්ලීම්)  තියනවද කියල. 

නීතිඥ හෙලන්ට අනිත් සමාගම එක්ක සාකච්චාවක් තිබ්බ. ඒකෙදි ඒ ගොල්ල කිව්වා අර පර්යේෂක ඉංජිනේරු මහතා  එයාගේ වාර්තාව ඉල්ලා අස් කර ගත්ත කියල. සුමානෙකින් දැන ගන්න ලැබුන  විශේෂන්ඥ වෛද්‍යවරු දෙන්නත් එයාලගේ පිටු දහයේ වාර්තා ඉල්ලා අස් කර ගත්ත කියල. නඩුව කොලැප්ස්ඩ්.

 ඒ වෙනකොට විශේෂන්ඥ දොස්තර හබිස් ගැන මම වෙන දෙයක් හොයාගෙන තිබ්බ. එයා ගැහැණු ළමයෙකුට කනට ගහල GMC (බ්‍රිතාන්‍ය වෛද්‍ය සභාව) එයාව  සස්පෙන්ඩ් කරලා තිබ්බේ. මිනිහ ලියල තිබ්බෙත් හොර නමක්. හොසම් කියන නම  H Sam හැටියට.  එතකොට එයාගේ වාර්තාව කොහොමත් වැලිඩ් නැහැ. එතනට යන්න වුනේ නැහැ ඉතින්.

දුවලට භෞතික විද්‍යාවේ ඉගෙන ගන්න දේ  ප්‍රයෝජනයක් තියනවා " කියල දුන් උපදෙස මේ ආකාරයට ඔප්පු කිරීමට හැකිවීම ජයක්.

මගේ ලොකු  දුවයි අයුමිණි දුවයි විද්‍යා විෂයන් ඉහලින්ම සමත් වුනා හිතවතුනි. 

Doctor slaps girl around face at hospital, court hears

තව එක කතාවක්  මේ යටතේ තියනවා. ඒක පසුවට. 

(තට්ටයාගේ කොළම සංවිධානය කරන ශනිදා බ්ලොග් ලිවීමේ පස් අවුරුදු සැලැස්ම යටතේ කොළඹ ගමයා  විසින් ශනිදා සිට පැය 84 කට පසු ලියා පළ කරන ලදී.)

- අජිත් ධර්මකීර්ති 2023-12-20 

ප.ලි: පස්සේ කාලෙක ඔය නැගෙනහිර යුරෝපීය  සෙට් එක ගලන්න ගත්ත නේ එංගලන්තෙට. කාර් මහා පාරේ නවත්තල හප්පගෙන පවුම් 5000 ක්ලේම්  කරනවා. ඒ මදිවට දෙතුන් දෙනෙක් දාගෙන ගිහින් හප්පලා අර තමන්ගේ කාරෙකේ හිටි එවුන්ට whiplash ඉන්ජරි සල්ලි ඉල්ලනවා. ආණ්ඩුව අන්තිමට රක්ෂණ සමාගම් වලට  කීව අර අපි අහපු ප්‍රශ්න වගේ ඒවා අහල පිළිතුරු දෙන්න බැරිනම් පොලිසියට භාර දෙන්න කියලා. දැන් ටිකක් අඩුයි. 

රුසියන් යුද්ධය සහ තවත් යුද්ධ හා සාමය

රුසියාව ගැන ආයෙත් ලියන්න පුළුවන් තත්වයක් ඇවිල්ල.  හේතුව පස්සේ කියන්නම්. නමුත් මේ වෙලාවේ ප්‍රවෘත්තියක් ලියන ආකාරයට මිසක් වෙන විධිහකට ලියන්න අදහසක් නැහැ. නමුත් ඉතා වැදගත් කතාවක් යහළුවෙක් ලියල තිබ්බ.. සාමය හදා ගන්න පුළුවන් යුද්ධයෙන් විතරයි කියල. උදාහරණයකට අරන් තිබ්බේ දෙවන ලෝක යුද්ධය. දෙවන ලෝක යුද්ධයේ හිට්ලර් ගේ හමුදා වලට යුද්ධයන් පිළිතුරු දීලා පරාජය කරලා සාමය උදාවුණු බව ඇත්ත. නමුත් එතැන ආක්‍රමණිකයාට එරෙහිව  තමන්ගේ ජිවිත හා තම උපන් දේශය  රැක  ගැනීමට ප්‍රති ප්‍රහාර දීමක් සිද්ධ වුනේ නේද?  සෝවියට් දේශය, යුරෝපය සහ බ්‍රිතාන්‍යය  ගත්තහම ඒක එහෙමයි. ලෝක සාමය සඳහා සටන් කලේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය. ඒ අතරේ   වෙළඳාමත් ලස්සනට කර ගත්ත. ඒක යුද්ධයේ අතුරු පලයක් කියමු.

මම  නම් හිතන්නේ යුද්ධයක් ඇති වෙන්නේ සාමය බිඳී යාම නිසා. සාමය බිඳී යන්නේ නොයෙකුත් දේශපාලනික හෝ වෙනත් දූෂණ , වංචා වැනි හේතුන් නිසා. ඉතින් ඒ ප්‍රශ්න හරියට විසඳ ගත්තා නම් යුද්ධ ඇති වන්නේ නැහැ.

 

කවුරුත් නොදකින යුද්ධයක් ගැන කියමු ඉස්සෙල්ලම. අප්‍රිකාවේ සම්පත් සෑහෙන කාලයක් භාවිතා කරේ බටහිර යුරෝපය සහ ඇමෙරිකාව.  දැන් ඒක කරන්න බැහැ  චීනය එක්ක. චීනය භාවිත කරන්නේ ණය දීමේ ක්‍රමය. රුසියාව පුටින් යටතේ ඒකට බැස්ස. ඒ කුලී හමුදා දාලා. ප්‍රිගොෂින් යටතේ. ඒ කුලී හමුදා  අද  සටන් කරනවා ප්‍රංශ කුලී  හමුදා වලට විරුද්ධව. ප්‍රංශ කට්ටිය සෑහෙන්න පැරදිලා ඉන්නේ. හිටි හැටියේ අප්‍රිකානු  රටවල රාජ්‍ය කුමන්ත්‍ර වෙන්නේ ඒ නිසා.  රුසියාව අල්ල ගන්න අප්‍රිකානු සම්පත් මෙහෙයවන්නේ චීන - රුසියානු සමාගම්.  ඉතින් ඒක තමා පෝලිමට යුරෝපීය රටවල් අප්‍රිකාවෙන් සමාව ඉල්ලන්න පටන් අරන් තියෙන්නේ. ලඟදි ජර්මනිය ටැන්සානියාවෙන් සමාව ඉල්ලුව.  තෙවැනි චාල්ස් රජතුමා කෙන්යාවෙන් සමාව ඉල්ලුව. 

ආ, කියන්න අමතක වුනා. අර මෑන් හෙලිකොප්ටරේ වැටුන එකෙන් මැරුණේ නැහැ කියලයි කියන්නේ. ඒ මැරුනේ වෙන එකෙක්ලු. මිනිහ අප්‍රිකානු රටවල සටන්  මෙහෙයවන බවයි ආරංචිය. 

උක්රයිනයේ වෙන්නේ මොකක්ද දැන්. අර මම කලින් කීවනේ උක්රයින හමුදා වලට ආපු ජර්මන් යුධ ටැංකි හෙම රුසියානු හමුදා අල්ල ගත්ත කියල. උක්රයින ප්‍රතිප්‍රහාර  සම්පුර්ණයෙන් අඩපණ වෙලා තියෙන්නේ. එහෙම වුනා කියල උක්රයිනය සම්පුර්ණයෙන් පැරදිලා නැහැ. නමුත් දිනලත් නැහැ. රුසියාව  අල්ල ගත්ත ප්‍රදේශ තවම තියනවා. හමුදා දෙකටම යුධ භටයන් හිඟ කම තදින්ම තියනවා. දෙරටේම සටන් කරන්න පුළුවන් තරුණ තරුණියන් පැනල යනවා වෙන රටවලට. ළඟදී මියගිය ශ්‍රී ලාංකික හමුදා භටයන් වගේ උක්රයින විදේශ විශේෂ බලකායේ වෙනත් රටවල වැසියන් උක්රයිනය  වෙනුවෙන් (මුදලට) සටන් කරනවා.  නමුත්  රුසියාවට තව අවුරුදු ගානක් මේ යුද්ධය ඇදගෙන යන්න පුළුවන්. 

යුරෝපය දමපු සම්බාධක වලින් රුසියානු ආර්ථිකයට යම් ප්‍රශ්න ඇති වුනත් ඒක බටහිර මාධ්‍ය කියනව වගේ  වැටිලා නැහැ. ඒක බොරු කතාවක්. යුරෝපීය   තවම හොරෙන් රුසියානු තෙල් සහ ගෑස් මිලදී  ගන්නවා.  ඒ නිසා සම්බාධක වලින් රුසියාවට නැත්තේ සමහර චීස් වර්ග, වටිනා සුවඳ විලවුන් වර්ග, ඇඳුම් පැළඳුම් වගේ දේ. ඒකෙන්  පාඩුවත් බටහිර සමාගම් වලටමයි. 

තවම අවසන් නොවූ මේ යුද්ධයෙන් දැනට දිනලා තියෙන්නේ  කවුද?  රුසියාව සහ ජර්මනිය ඩොලර් බිලියන්  නමයක තෙල් සහ ගෑස් නල මාර්ගයක් හැදුවනේ. උක්රයිනය මග හැරලා  ජර්මනියට හා ඒ පැත්තේ යුරෝපිය රටවල තෙල් සහ ගෑස් දෙන්න. ඒක උක්රයින ජාතිවාදී හමුදා කණ්ඩායමක් පුපුරුවා  හැරියා. එක්සත් ජනපදය හා බ්‍රිතාන්‍යය මේ නල මාර්ගයට කැමැත්තක් දැක්වුයේ නැහැ. ඒවාට හේතු ලෙස  මට හිතෙන විධිහට රුසියාව සහ ජර්මනිය  අතර සම්බන්ධතා වැඩි වීම. යුරෝපය රුසියන් ගෑස් මත රඳා පැවතීම. (ඇමෙරිකාවේ ශේල් ගෑස් සමාගම්  වලට පාඩුයි. Shale gas) . ජර්මනිය වඩා බලවත් වීම. (යුරෝපයේ පළමුවැන් සහ දෙවන ලෝක  යුද්ධ දෙකක්ම   ඇති කලේ ජර්මනිය නිසා ඒ බිය සාධාරණ යයි හිතමු) . ඉතින් ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සහ බ්‍රිතාන්‍යය දිනුම්.

තව කොටසක් ලියන්න අමතක වුනා. සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීමේ ආරම්භය  සනිටුහන් කලේ චෙ-ර්නොබිල් පුපුරා යාම. මම තව දුරටත් විශ්වාස කරන්නේ නැහැ රිඇක්ටරයේ ප්‍රශ්නයක් නිසා ඒක වුනු බව. ඒ රිඇක්ටර් ප්‍රශ්නය පසුව හොයා ගත්තත් චෙර්නෝබිල් - සැඟවිය නොහුණු සත්‍යය 3 ලිපි පෙලේ තවමත් එවැනි පළමු බලාගාරයක්  රුසියාවේ ක්‍රියාත්මකව තිබෙන්නේ ඇයි කියන ප්‍රශ්නය  මම ඇහුව.  උක්රයින  ජාතිවාදීන් ගෙන් අයෙකු රිඇක්ටරය තුල පීඩනය වැඩි  කීරීමත් අනිත් ක්‍රියාකරුවන් එය මුලින්  ගණන් නොගැනීමත් එයට හේතු වුනා කියල සහ  කේජිබි එකට වැරදුනේ ඇමෙරිකානු රහස් ඔත්තු සේවය පස්සේ යාම නිසා කියල මම හිතන්නේ. ඔවුන්ගේ (අමෙරිකනුන් ගේ)  කිසිදු සම්බන්ධයක් එයට නැති බවයි මගේ අදහස.  

සෙලෙන්ස්කි අවුරුද්දකට කලින් රුසියාව සමග සාම ගිවිසුමකට යන්න ඔන්න  මෙන්න හිටියේ. ඒක නැවැත්තුවේ බ්‍රිතාන්‍ය අගමැති බොරිස් ජොන්සන් ගිහිල්ල. පුටින් කියන්නේ යුධ අපරාධකරුවෙක් කියන මතය ඉදිරියට දාල. ඒ නිසා, කීයටවත් සම ගිවිසුමකට යන්න එපා බොරිස් තමා කියල තියෙන්නේ.

නමුත් අද  තත්වය වෙනස්. රුසියානු  භටයන් උඋක්රයින  සිවිල් වැසියන් ඝාතනය කල බව ඇත්ත. ඔවුන් උක්රයින කාන්තාවන්, කෙල්ලන්, දරුවන් මෙන්ම පිරිමින් පවා දූෂණ කළ බවත් ඇත්ත. රුසියාව උක්රයින්  නගර වලට බෝම්බ හෙලන බවත් ඇත්ත.    

කාන්තාවන් දුෂණය කිරීම ඊශ්‍රායල භටයන් නොකලාට ගාසා තීරයට  ඊශ්‍රායල හමුදා බෝම්බ දාලා  සාමාන්‍ය මිනිසුන් සහ ළමයින් මැරෙන එක ඇත්ත. ඒත් ඉතින් බටහිරට බැහැ නෙතන්යාහු යුධ අපරාධකරුවෙකු කරන්න.  මොකද ශ්‍රී ලංකාව  වගේ රටවල් විතරක් නෙමේ රුසියාවේ පුටින් නුත් ඔප්පු කරලා තියනව ත්‍රස්තවාදීන් ඉන්න තැන  මොකා  හිටියත්, මොකා මැරුණත්  බෝම්බ දාල ගෙවල් පොඩි කරලා , ඉන්න තැනින් එලවල ඒක දිනන්න පුළුවන් කියල.

හ-මාස් කියන ත්‍රස්තවාදී සංවිධානයත් සිවිල් වැසියන් මැරුව ලඟදි. ගැහැණු දුෂණය කරල මරල දැම්ම. ඔවුනුත් යුධ අපරාධ කරලා තියනවා. මෙතැනදී වාමාංශිකයන්ට සහ මුස්ලිම් රටවලට හා-මාස් යුධ පරාධ කරුවන්  නෙමේ. බටහිරට හා ඇතැම් දක්ෂිණාංශිකයන්ට ඊශ්‍රායලය යුධ අපරාධ කරුවන් නෙමේ.  

අනූ ගණන්වල පුටින් අනතෝලි සොබ්චාක්  කියන ඉතා ලිබරල් පිටර්ස්බර්ග් නගරයේ නගරාධිපතිගේ සහායක. මේ  කියන්නේ විප්ලවය වුනු පෙට්‍රොග්රාදය හෙවත් ලෙනින්ග්‍රාදය ගැන.  පුටින් තෙල් වෙනුවට බටහිරින්  කෑම අරන් මිනිසුන්ට වික්ක, කෑම ප්‍රශ්නේ විසඳන්න. ඒ ගමන්ම මත්ද්‍රව්‍ය කාරයන් මරල සල්ලි අරගෙන තමන්ගේ කෙජිබි යාළුවන්ට දුන්න බිස්නස් කරන්න. තමන්ගේම පරණ කේජිබි යාලුවන්ගේ නෙට්වර්ක් එකක් හදා ගත්ත. පුටීන්ට  භාෂා තුනක් හොඳට  පුළුවන්. ජර්මන්, රුසියන් සහ ඉංග්‍රීසි.  ඒවා භාවිතා කරලා පිටරටින් එන වෙළඳ නියෝජිතයෝ එක්ක සම්බන්ධකම් හදා ගත්ත. සොබ්චාක් රුසියානු ජනාධිපති චන්දෙට ඇවිත් දිනයි කියල බයට යෙල්ට්සින් පූටින් ලව්වා සොබ්චාක් පරාජය කළා. පූටින් ක්‍රෙම්ලින් යන්න මග පාද ගත්තේ එහෙම. 

එතැනදී ලුතිනන් කර්නල් කෙනෙක් වුනත් පරණ කෙජිබි එකේ හෙවත්  අලුත් රුසියන්  රහස් ඔත්තු සේවය වන එෆ් එස් බී එකේ ප්‍රධානියා වුනා. 

අනූවේ දශකයේ අවසන් කාලේ යෙල්ට්සින් ට කෙළවෙන්න ලඟයි, අසනීපයි. එම්ටීබි බැංකුවෙන්  ක්‍රෙඩිට් කාඩ් ලැබිල  යෙල්ට්සින් ගේ දුව තාන්යා, ස්වාමියා සහ යෙල්ට්සින් එව්වා  වියදම් කරලා.මිලියන් ගණන් වලින්.  පාර්ලිමේන්තුවෙන් දෝෂාභියෝගයක්  ඇවිත් විසිවෙන්න ඔන්න මෙන්න.කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ කැමැත්ත ඇති හිටපු කේජිබි  ප්‍රිමකොව් තමා ඊලඟට එන්න ඉන්නේ. යෙල්ට්සින් පවුල හිරේ යන්න ලඟයි.  යෙල්ට්සින් පූටින් අගමැති කළා. අගමැති පූටින් කව්රුත් දන්නේ නැති ඇපරච්චික් කෙනෙක්. (නිලධාරියෙක්) හිටි හැටියේ මොස්කව් වල බෝම්බ දෙක තුනක් පිපිරුණා. එක තැනක 119 මැරුන. ඒක කලේ චෙචෙන්  ත්‍රස්තවාදීන් කියල කිව්වේ. ඒක ගැන හොයපු පොලිස් පරීක්ෂකවරු හිටි හැටියේ මිය ගියා. පුටින් චිචෙන් අගනුවර වන ග්රෝස්නි ෆ්ලැට් කරා. පුටින් ජනාධිපතිවරණෙන් දිනුව.  යෙල්ට්සින් හිරේ යන්නේ නැතිව බේරුනා. 

ලංකාවේ වාමාංශිකයෝ  කිව්වේ ත්‍රස්ත වාදීන්ට ෆ්ලැට් වෙන්න ගහන්න කියල. (මෙතැනදී වාමාංශිකයෝ කොටසක් යුද්ධයට විරුද්ධ වූ බවත් මතක තියා ගන්න ඕනේ)  ඒකෙදි අති විශාල ප්‍රමාණයක් සාමාන්‍ය මිනිස්සු  මැරුණා. ස්ත්‍රී දුෂණ සිද්ධ වුනා. නමුත් යුද්ධේ දිනුව. යුධ අපරාධ  චෝදනා එල්ල වුනත් ඒවා කවදාවත්  ක්‍රියාත්මක වෙන ඒවා නෙමේ. මොකද  යුධ අපරාධ  පිටිපස්සේ  ඉන්දියාව කියන බලවත් රටත් ඉන්න නිසා. 

ඉතින් මේ යුධ අපරාධ සහ යුද්ධය හා සාමය කියන ඒවා හරිම සාපේක්ෂයි. උක්රයිනය මේ යුද්දෙන් ඇත්තටම පැරදිලා, බටහිරට අම්බානක ආයුධ ගන්න ගිහින් ණය වෙලා ඉන්නේ. ඇමෙරිකාවට සහ යුරෝපයට තවත් ආයුධ දෙන්න විධිහක් නැහැ. සල්ලි දෙන එකත් අමාරුයි. ඊශ්‍රායල හමාස් යුද්ධෙත් එක පැත්තකින්. එනිසා උක්රයිනයට  සාම සාකච්චා සඳහා යන්න වෙනවා. රටෙන් කොටසක් ක්‍රිමියාවද ඇතුළුව නැති වෙයි. හැබැයි ඉතිරි කොටස යුරෝපා සංගමයට යයි.  අපට මේ යුද්ධේ ගැන දැන් ඕනෙනම් ලියන්නත් පුලුවන්.  දොරකඩගහ මූකලන් යායේ බසු ජ්‍යෙෂ්ඨ කලමනාකර මහතා පූටින් ව බ්ලාස්   කරල දැම්මට අන්තිමට වෙලා තියෙන්නේ සෙලෙන්ස්කි බ්ලාස් වෙන්න යන එක.  

ලෝකය හැර දමා යන්න -Leave the World Behind කියල චිත්‍රපටයක් නෙට්ෆ්ලික්ස් එකේ යනව. පුලුවන්නම් බලන්න. ජුලියා රොබට්ස් එහෙම ඉන්නවා. 

දේශපාලන කුමන්ත්‍රණ සිද්ධ වෙන්න  කලින් පොඩි පොඩි ටෙස්ට් එනවා. හිටි හැටියේ ලයිට් යනවා.  අන්තර්ජාල සම්බන්ධතා බිඳ වැටෙනවා. හැකරුන් විශාල කම්පැනි වලට රජයේ ආයතන වලට පහර දීලා සම්බන්ධතා බිඳලා අකර්මන්‍ය කරනවා. විදුලි බලාගාර අඩපන කරනවා . දුෂමාන ආරංචි පතුරවනවා. අර ජන වර්ගය, මේ ජන වර්ගය ත්‍රස්ත්‍රවාදී ක්‍රියා කරනව කියල පත්‍රිකා එනවා. බෝම්බ එක දෙක පුපුරනවා. මිනිස්සු එකිනෙකා, තම අසල්වාසීන් , මිතුරන් අවිශ්වාස  කරනවා. මඑකිනෙකා මරා ගන්නවා. . ඊට පස්සේ තමා ඇත්ත කුමන්ත්‍රණය එලියට එන්නේ. එතකොට ඉතින් රටේ ආර්ථිකය වැටිලා ඉවරයි. එහාකොට මිනිස්සු කියනවා වෙන දෙන්න  කෙනක් නැහැනේ අනේ. එයාට විතරයි දෙන්න තියෙන්නේ කියල.   

පරණ ලිපි:

රුසියානු යුක්‍රේන ප්‍රශ්නයේ තවත් පැතිකඩක්

රුසියානු ඉතිහාසය සහ යුක්රේනියානු පෙකනිවැල

කාමරය ඇතුලේ අලියා නොදැකීම

පූටින් යන්නේ කොයි පාරේ ෂි ජින් පිං යන පාරේ - පෙට්‍රෝ ඩොලර, පෙට්‍රෝ යුආන් සහ පෙට්‍රෝ රූබල්

කටු ඔටුන්නට සටන් වැද - අංක දෙක - ප්‍රිගොෂින්